Χάγη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ριντερζάαλ

Η Χάγη (Ολλανδικά: Den Haag, ή επίσημα ‘s-Gravenhage) είναι η διοικητική πρωτεύουσα της Ολλανδίας. Βρίσκεται στα δυτικά της χώρας, στην επαρχία της Νότιας Ολλανδίας της οποίας αποτελεί επίσης την πρωτεύουσα. Με πληθυσμό 469.568 (1/1/2004) (700.000 στην μητροπολιτική περιοχή) και έκταση περίπου 100 χλμ² είναι η τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Ολλανδίας μετά το Άμστερνταμ και το Ρόττερνταμ.

Η Χάγη φιλοξενεί την Έερστε Κάμερ και Τβέντε Κάμερ, δηλαδή την άνω και κάτω βουλή αντίστοιχα, που σχηματίζουν το Ολλανδικό κοινοβούλιο. Επίσης στη Χάγη ζεί και εργάζεται η βασίλισσα Βεατρίκη. Στην πόλη βρίσκονται όλες οι ξένες πρεσβείες και τα κυβερνητικά υπουργεία, όπως επίσης το Ανώτατο Δικαστήριο και πολλοί οργανισμοί. Παρ’όλα αυτά επίσημη πρωτεύουσα της Ολλανδίας είναι το Άμστερνταμ, σύμφωνα με το Ολλανδικό σύνταγμα.

Η Χάγη είναι έδρα διαφόρων θεσμών των Ηνωμένων Εθνών:

Το Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης, που βρίσκεται στο Παλάτι Ειρήνης (Vredespaleis)
Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την Πρώην Γιουγκοσλαβία
Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο
Ο Οργανισμός για την Απαγόρευση των Χημικών όπλων.

Άλλοι μείζονες διεθνείς οργανισμοί στη Χάγη είναι η Γιούροπολ και η Ακαδημία της Χάγης για το Διεθνές Δίκαιο.

[Επεξεργασία] Ιστορία

Η Χάγη ιδρύθηκε το 1248 από τον Κόμης Γουίλλιαμ Β’, Κόμη της Ολλανδίας και Βασιλιά της Γερμανίας, ο οποίος προοριζόταν να γίνει αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ξεκίνησε την κατασκευή ενός κάστρου σε δάσος κοντά στη θάλασσα στην Ολλανδία, όπου σκόπευε να μείνει μετά τη στέψη του. Πέθανε σε μάχη προτού στεφθεί. Το κάστρο του δεν ολοκληρώθηκε, αλλά μέρη των απομειναριών του ονομάζονται σήμερα Ριντερζάαλ (Αίθουσα των Ιπποτών) και χρησιμοποιείται ακόμα για πολιτικά γεγονότα.

Αργότερα, οι κόμηδες της Ολλανδίας χρησιμοποίησαν τη Χάγη ως το διοικητικό τους κέντρο. ‘Des Graven Hage’ κυριολεκτικά σημαίνει ‘Ο φράχτης των κόμηδων’ ή ‘Η ιδωτική περίφραξη των κόμηδων’. Οι ισχυρές πόλεις της Ολλανδίας, όπως οι Λέιντεν, Ντελφτ και Ντόρντρεχτ συμβιβάστηκαν να επιλέξουν την τότε μικρή και ασήμαντη Χάγη ως το διοικητικό τους κέντρο. Η πολιτική αυτή δεν άλλαξε ποτέ και επομένως η Χάγη είναι μέχρι σήμερα το κέντρο της κυβέρνησης αλλά όχι η επίσημη πρωτεύουσα.

Για να διατηρηθεί μικρή η Χάγη δεν της επετράπησαν δικαιώματα πόλης ή χτίσιμο τειχών για την πόλη. Όταν επετράπη τελικά το χτίσιμο τειχών γύρω στα 1500, ο πληθυσμός επέλεξε να χρησιμοποιήσει τα χρήματα για την κατασκευή ενός δημαρχείου αντί για τείχη. Αυτό απέβη καταστροφικό κατά τον Ογδοηκονταετή Πόλεμο, καθώς επέτρεψε στα Ισπανικά στρατεύματα να καταλάβουν εύκολα την πόλη.

Η Χάγη ονομάστηκε τελικά πόλη από την Γαλλική κατοχική δύναμη το 1806, αιώνες μετά την απόκτηση ανάλογων δικαιωμάτων από άλλες Ολλανδικές πόλεις. Όλα αυτά είχαν καλλιεργήσει τον αστικό μύθο πως η Χάγη δεν είναι πόλη αλλά χωριό.

Εξαιτίας της ιστορίας της δεν διαθέτει μια μεγάλη ιστορική εσωτερική πόλη όπως οι γειτονικές πόλεις Λέιντεν και Ντελφτ. Αλλά όταν η κυβέρνηση άρχισε να διαδραματίζει πιο σημαντικό ρόλο στην Ολλανδική κοινωνία μετά το 1850, η Χάγη γρήγορα επεκτάθηκε. Τα παλαιότερα μέρη της πόλης είναι επομένως περισσότερο από τον 19ο αιώνα και τις αρχές του 20ου.

Η πόλη υπέστη σοβαρές ζημιές κατά τη διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου. Το Ατλαντικό Τείχος είχε χτιστεί διαμέσου της πόλης, γεγονός που προκάλεσε την ισοπέδωση ολόκληρων γειτονιών από τους Γερμανούς. Στις 3 Μαρτίου 1945, η Βασιλική Αεροπορική Δύναμη βομβάρδισε το Μπεζαουντεχάουτ. Ο στόχος ήταν μια εγκατάσταση πυραύλων V-2 σε γειτονικό πάρκο. Εξαιτίας λαθών στην πλοήγηση, οι βόμβες έπεσαν σε ένα πολυπυκνοκατοικημένο σημείο της πόλης. Πάνω από 500 άνθρωποι πέθαναν και τα σημάδια στην πόλη είναι ορατά ακόμα και σήμερα.

Μετά τον πόλεμο η Χάγη το μεγαλύτερο κτηριακό μέρος στην Ευρώπη. Η πόλη επεκτάθηκε μαζικά προς τα νοτιοδυτικά. Επίσης οι κατεστραμμένες περιοχές ξαναχτίστηκαν γρήγορα. Ο πληθυσμός άγγιξε τις 550.000 γύρω στα 1970.

Στις δεκαετίες του 1970 και 1980 οι κατά βάση λευκές μεσαίες τάξεις μετακινήθηκαν στα προάστια όπως το Φοορμπούρχ, Λεϊντσχεντάμ, Ρεϊσβέικ και περισσότερο το Ζουτερμέερ. Αυτό οδήγησε στο παραδοσιακή μορφή ενός φτωχού κέντρου πόλης και περισσότερο ευκατάστατων προαστίων. Προσπάθειες να συμπεριληφθούν μέρη των προαστίων στη Χάγη προκάλεσαν πολλές συζητήσεις. Στη δεκαετία του 1990, μετά τη συγκατάθεση του Ολλανδικού Κοινοβουλίου, η Χάγη κατάφερε να προσαρτήσει αρκετά μεγάλες περιοχές από τις γειτονικές κωμοπόλεις στις οποίες κατασκευάστηκαν και συνεχίζουν να χτίζονται ολοκληρωτικά νέες περιοχές κατοικίας.

Το σύμβολο της Χάγης είναι ο πελαργός.

[Επεξεργασία] Η πόλη

Το Δημρχείο της Χάγης

Η ζωή της πόλης κινείται γύρω από το Χοφέιφερ και το Μπίννενχοφ, όπου βρίσκεται το Κοινοβούλιο.

Η τοποθεσία της την καθιστά τη μεγαλύτερη Ολλανδική πόλη στη Βόρεια Θάλασσα. Η Χάγη περιλαμβάνει δύο ξεχωριστές παραλιακές πόλεις. Το βασικό παραλιακό θέρετρο Σεβενίνχεν, στο νοτιοδυτικότερο μέρος της πόλης, είναι δημοφιλής προορισμός για τουρίστες και τη νεολαία. Με 10 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως είναι η πιο δημοφιλής παραλιακή πόλη στη Μπενελούξ. Ίσως γι’αυτό το λόγο πολλοί, ακόμα και Ολλανδοί, πιστεύουν πως το Σεβενίνχεν είναι πόλη. Αυτό όμως δεν συμβαίνει: το Σεβενίνχεν είναι μία από τις οκτώ περιφέρειες της Χάγης (‘statsdelen’). Το Κεϊκντάουν είναι το άλλο παραλιακό θέρετρο της Χάγης, στα νοτιοδυτικά, αρκετά μικρότερο, που συγκεντρώνει κυρίως τον τοπικό πληθυσμό.

Η πρώην Ολλανδική αποικία των Ολλανδικών Ανατολικών Ινδιών (‘Nederlands-Indië’, η σημερινή Ινδονησία) έχει αφήσει το σημάδι της στην Χάγη. Πολλοί δρόμοι έχουν ονομασίες μερών των Ολλανδικών Ανατολικών Ινδιών και υπάρχει μια ευμεγέθης ‘Indisch(e)’ ή ‘Indo’ (δηλ. μεικτή Ολλανδο-Ινδονησιακή) κοινότητα. Μετά την απώλεια των Ολλανδικών αυτών κτήσεων τον Δεκέμβριο του 1949, οι κάτοικοι που ανήκουν στην κοινότητα αυτή συχνά αναφέρονται στη Χάγη ως ‘η Χήρα των Ανατολικών Ινδιών’.

Τα παλαιότερα μέρη της πόλης συνήθως έχουν χαρακτηριστικά ευρείς και μακρείς δρόμους. Τα σπίτια είναι γενικά χαμηλά (όχι πάνω από 3 όροφοι), και αρκετα κομψά. Η διάταξη της πόλης είναι περισσότερο ευρύχωρη απ’ό,τι άλλες Ολλανδικές πόλεις. Στη Χάγη δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου κανάλια, καθώς αποξηράνθηκαν όλα στα τέλη της δεκαετίας του 1800.

Στην Χάγη βρίσκονται μερικές από τις πιο ευκατάστατες και τις πιο φτωχές γειτονιές της Ολλανδίας. Οι πλουσιότερες περιοχές βρίσκονται γενικά στη Λααν φαν Μεερντερφόορτ. Οι φτωχότερες περιοχές μπορούν να βρεθούν στα νότια και ανατολικά μέρη της πόλης. Ο διαχωρισμός αυτός αντικατοπτρίζεται στην τοπική προφορά. Οι πλουσιότεροι κάτοικοι ονομάζονται ‘Χαχενάαρς’ (Hagenaars) και ομιλούν τα λεγόμενα ‘μπεκάκτ’ (bekakt) (στα Ολλανδικά σημαίνει ‘αυτό το οποίο κάποιος έχει αφοδεύσει’). Αυτό έρχεται σε αντιπαραβολή με τους ‘Χαχενέζεν’ (Hagenezen), που ομιλούν ‘πλατ Χααχς’ (plat Haags). Υπάρχει σχετικά μικρή κοινωνική αλληλεπίδραση μεταξύ των ομάδων αυτών.

[Επεξεργασία] Οικονομία

Η επαγγελματική ζωή στην πόλη κυριαρχείται από τον μεγάλο αριθμό δημοσίων υπαλλήλων που δουλεύουν σ’αυτή. Τα κυβερνητικά υπουργεία και οι δημόσιοι οργανισμοί σχεδόν εξ ολοκλήρου βρίσκονται στη Χάγη. Επιπροσθέτως διάφορες μεγάλες επιχειρήσεις έχουν τα διοικητικά τους κέντρα στην πόλη:

Η Βασιλική Ολλανδική Σέλλ, μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες παγκοσμίως
ΚΠΝ (KPN), η Ολλανδική εθνική τηλεφωνική εταιρεία (κινητή και σταθερη τηλεφωνία)
ΑΕΓΚΟΝ (AEGON) και Νασιονάλε Νεντερλάντεν (μέρος των αρχηγείων της είναι στο Ρόττερνταμ), δύο από τις μεγαλύτερες Ολλανδικές ασφαλιστικές εταιρείες
Βασιλικό TGP Ταχυδρομείο, ο εθνικός προμηθευτής ταχυδρομικών και λογιστικών υπηρεσιών. Μέρος του TNT NV.

[Επεξεργασία] Πολιτισμός

Μαουριτσχάους

Η Χάγη δεν έχει τη φήμη πόλης με έντονη νυχτερινή ζωή. Όλη η νυχτερινή ζωή περιστρέφεται γύρω από τις τρεις βασικές πλατείες στο κέντρο της πόλης: την Πλέιν (‘Πλατεία’), την Χρότε Μαρκτ (‘Μεγάλη Αγορά’) και την Μπαουτενχόφ (‘Εξωτερική Βουλή’, που βρίσκεται έξω από το Μπιννενχόφ). Η Μπαουτενχόφ διαθέτει τον πολυτελή κινηματογράφο Πατέ Μπαουτενχόφ και μερικά μπαρ και εστιατόρια κοντά. Παρόμοια διάταξη νυχτερινής ζωής επικεντρωμένης γύρω από έναν κινηματογράφο διαθέτει και το Σεβενίνχεν, αν και, ιδιαίτερα το καλοκαίρι, η παράκτια λεωφόρος με τα μπαρ, τα εστιατόρια και τη διασκέδαση προσελκύει τους περισσότερους.

Η Χάγη διαθέτει το μερίδιό της από καλά μουσεία και πολιτιστικούς θεσμούς, όπως:

Η Μαντουροντάμ είναι μια μικρογραφία πόλης στη Χάγη, που αντικατοπτρίζει ολόκληρη την Ολλανδία (εστιάζοντας στην αρχιτεκτονική, την υποδομή και την ιστορία).
Το Μαουριτσχάους εκθέτει πολλούς πίνακες του Γιοχάννες Βερμέερ, Ρέμπραντ φαν Ρέιν και Πάουλους Πόττερ
Το Βασιλικό Θέατρο και η ομάδα Νασιονάαλ Τόνεελ βρίσκονται στο Κόρτε Φοορχάουτ
Το Χεμεντεμουζέουμ φιλοξενεί μια μεγάλη συλλογή εικόνων από τον Ολλανδό ζωγράφο Πιέτ Μοντριάν καθώς και άλλη σύγχρονη τέχνη.
Το Μουσείο Έσερ βρίσκεται στο πρώην Βασιλικό Παλάτι στο Λάνχε Φοορχάουτ
Το Πανοράμα Μεσντάχ φιλοξενεί έναν κυλινδρικό ‘πανοραμικό’ πίνακα ύψους 14 μέτρων και μήκους 120 μέτρων, που απεικονίζει την Χάγη και το Σεβενίνχεν στον 19ο αιώνα, φταιγμένο από τον Χέντρικ Βίλλεμ Μέσντάχ. Παρουσιάζεται με τέτοιο τρόπο, που δίνει στον θεατή την εντύπωση πως κοιτάζει μια πραγματική σκηνή και όχι μια ζωγραφιά.
Το μουσείο Μπέλντεν ααν Ζέε διαθέτει μια μεγάλη συλλογή από γλυπτά, κυρίως από καλλιτέχνες του 20ου αιώνα
Το Μουζέον είναι ένα επιστημονικό μουσείο
Το Κονγκρεςχεμπάου φιλοξενεί το ετήσιο Φεστιβάλ Τζάζ Βόρειας Θάλασσας. Ωστόσο, η οργάνωση του φεστιβάλ σκοπεύει να μετακομίσει στο Ρότερνταμ στο κοντινό μέλλον.
Το Θέατρο Λούσεντ φιλοξενεί το διάσημο Ολλανδικό χοροθέατρο, Νέντερλαντς Ντανς Θίατρ, ή NDT, ένας όμιλος μοντέρνου χορού. Το κτήριο του NDT σχεδιάστηκε από τον Ολλανδό αρχιτέκτονα Ρεμ Κοολχάας το 1998.

[Επεξεργασία] Αθλήματα

Η τοπική ομάδα της Χάγης ονομάζεται ΑΝΤΟ Ντεν Χάαχ (ADO Den Haag).

[Επεξεργασία] Μεταφορές

Το τούνελ του τραμ της Χάγης

Οι δημόσιες μεταφορές στη Χάγη αποτελούνται από έναν μεγάλο αριθμό γραμμών λεωφορείων και τραμ. Τα σχέδια για μετρό αναβλήθηκαν επ’αόριστον στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Ωστόσο, από το 2004 υπάρχει ένα τούνελ με δύο υπόγειους σταθμούς τραμ (οι Σπάου και Χρότε Μαρκτ) στο κέντρο της πόλης.

Υπάρχουν δύο κεντρικοί σιδηροδρομικοί σταθμοί: οι Ντεν Χάαχ Χόλλαντς Σπόορ και Ντεν Χάαχ Σεντράαλ. Ο κεντρικός σταθμός συνδέει την Χάγη με όλες τις μεγάλες πόλεις της Ολλανδίας, συχνά με άμεσες συνδέσεις.

Το πλησιέστερο αεροδρόμιο είναι το Ρότερνταμ Αεροδρόμιο, αλλά δεν είναι εύκολα προσβάσιμο με τις δημόσιες μεταφορές. Αντίθετα τέσσερα τρένα ανά ώρα πηγαίνουν άμεσα από το Χόλλαντς Σπόορ ή Σεντράαλ στο Αεροδρόμιο Σκίπχολ του Άμστερνταμ, και έτσι οι περισσότεροι ταξιδιώτες προτιμούν το Σκίπχολ.

Οι μεγαλύτεροι αυτοκινητόδρομοι είναι οι Α12 (που επίσης ήταν η πρώτη εθνική οδός στην Ολλανδία), που κατευθύνεται στην Ουτρέχτη και συνεχίζει προς τα σύνορα με τη Γερμανία, και Α4, που συνδέει το Άμστερνταμ, την Χάγη και το Ρότερνταμ με τις Βελγικές πόλεις Αντβέρπη και Βρυξέλλες.