Ρομαντισμός
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
| Μοντέρνα τέχνη | ||
 |
||
| Καλλιτεχνικά ρεύματα ανά περίοδο | ||
| Τέλη 19ου αιώνα: | ||
| Ρεαλισμός|Ρομαντισμός|Ιμπρεσιονισμός | Μετα-ιμπρεσιονισμός | Συμβολισμός | ||
| Αρχές 20ου αιώνα: | ||
| Αρ Νουβό | Εξπρεσιονισμός | Φωβισμός | Κυβισμός|Φουτουρισμός|Νεοπλαστικισμός | Ορφισμός | ||
| Περίοδος μεσοπολέμου: | ||
| Ντανταϊσμός | Υπερρεαλισμός | Κονστρουκτιβισμός | Μπαουχάους | | ||
| Μεταπολεμική περίοδος: | ||
| Αφηρημένος Εξπρεσιονισμός | Ποπ Αρτ |Οπ Αρτ|Νεορεαλισμός|Φωτορεαλισμός | ||
| ...προηγείται | ακολουθεί... | ||
| Αναγεννησιακή τέχνη|Μεταμοντερνισμός | ||
O Ρομαντισμός αποτελεί καλλιτεχνικό κίνημα που αναπτύχθηκε στα τέλη του 18ου αιώνα στη Δυτική Ευρώπη. Αναπτύχθηκε αρχικά στη Μεγάλη Βρετανία και τη Γερμανία, για να εξαπλωθεί αργότερα κυρίως στη Γαλλία και την Ισπανία. Καταρχήν αποτέλεσε λογοτεχνικό ρεύμα, ωστόσο επεκτάθηκε τόσο στις εικαστικές τέχνες όσο και στη μουσική.
Ακολούθησε ιστορικά την περίοδο του διαφωτισμού και αντιτάχθηκε στην αριστροκρατία της εποχής. Συνδέθηκε μάλιστα ισχυρά, με τις ιδέες του Ζαν Ζακ Ρουσσώ. Κύριο χαρακτηριστικό του ρομαντισμού αποτελεί η έμφαση στην πρόκληση ισχυρής συγκίνησης μέσω της τέχνης καθώς και η μεγαλύτερη ελευθερία στη φόρμα, σε σχέση με τις περισσότερο κλασσικές αντιλήψεις (βλ. Κλασσικισμός). Στον ρομαντισμό, κυρίαρχο στοιχείο είναι το συναίσθημα αντί της λογικής.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Ο Ρομαντισμός στη Λογοτεχνία
Δείτε επίσης το κυρίως άρθρο:Ρομαντισμός(Λογοτεχνία)
[Επεξεργασία] Αγγλία
Αν και στη λογοτεχνία τα ρομαντικά στοιχεία ήταν γνωστά πολύ νωρίτερα πολλοί κριτικοί χρονολογούν σήμερα τον αγγλικό λογοτεχνικό ρομαντισμό από τη δημοσίευση των λυρικών έργων του Γουίλλιαμ Γουόρντσγουορθ (William Wordsworth) και του έργου Λυρικές Μπαλάντες του Σάμουελ Τέηλορ Κόλριτζ (1798). Ο Wordsworth σημειώνει στην εισαγωγή του, ότι η ποίηση προκύπτει από "την αυθόρμητη υπερχείλιση των ισχυρών συναισθημάτων". Από την άλλη πλευρά ο Κόλριτζ υπογράμμισε τη σημασία της φαντασίας του ποιητή και απέρριψε την εμμονή στους αυθαίρετους λογοτεχνικούς κανόνες της εποχής. Εκπρόσωποι του αγγλικού ρομαντισμού στην ποίηση αποτελούν και ο Λόρδος Μπάϋρον, ο Πέρσι Σέλλεϋ, ο Ρόμπερτ Μπέρνς καθώς και ο Τζόν Κήτς (John Keats). Το ενδιαφέρον των ρομαντικών για τη μεσαιωνική περίοδο ως εποχή μυστηρίου και περιπέτειας αποδεικνύεται στα γοτθικά και ιστορικά μυθιστορήματα του Sir Γουόλτερ Σκοτ. Ο αγγλικός ρομαντισμός στη λογοτεχνία περιλαμβάνει επιπλέον την ιδιαίτερη φυσιογνωμία του Ουίλλιαμ Μπλέηκ, ο οποίος ωστόσο δεν μπορεί εύκολα να συνδεθεί απόλυτα με τους υπόλοιπους ρομαντικούς λογοτέχνες. Τα ποιήματα και τα έργα ζωγραφικής του είναι έντονα συμβολικά, εστιάζοντας στην πνευματική πραγματικότητα που κρύβεται κάτω από τη φυσική.
[Επεξεργασία] Γερμανία
Στη Γερμανία, η λογοτεχνική σχολή Sturm und Drang (ακριβής μφ. Καταιγίδα και ορμή), προετοίμασε το έδαφος για τον ρομαντισμό. Ο Φρήντριχ Σλέγκελ (Friedrich Schlegel), γερμανός φιλόσοφος, συγγραφέας και από τους ιδρυτές του γερμανικού ρομαντισμού. χρησιμοποίησε τον όρο ρομαντισμός για να περιγράψει μια τάση στη λογοτεχνία που θα λειτουργούσε ως ο αντίθετος πόλος του κλασσικισμού. Επιπλέον, προσπάθησε να ενσωματώσει τις φιλοσοφικές ιδέες του Ιμμάνουελ Καντ στο ρομαντικό ιδεώδες. Άλλοι σημαντικοί εκπρόσωποι του ρομαντισμού στη γερμανική λογοτεχνία είναι Φρήντριχ Χέλντερλιν, ο Φρήντριχ Σίλερ και ο Γκαίτε.
[Επεξεργασία] Γαλλία
Σημαντικότερη μορφή του γαλλικού ρομαντισμού αποτέλεσε ο Βίκτωρ Ουγκό, ο οποίος στην εισαγωγή των έργων του Cromwell (1828) και Hernani (1830) διακήρυξε την ελευθερία του καλλιτέχνη στην επιλογή του θέματος του αλλά και στον τρόπο με τον οποίο θα το αντιμετωπίσει. Βασικούς εκπροσώπους αποτελούν ακόμα οι Σατωμπριάν, Αλέξανδρος Δουμάς, Αλφόνς ντε Λαμαρτέν, Αλφρέντ ντε Βινύ (Alfred de Vigny) και Αλφρέντ ντε Μισέ (Alfred de Musset).
[Επεξεργασία] Ο Ρομαντισμός στη Μουσική
- Δείτε επίσης το κυρίως άρθρο: Ρομαντική μουσική
Αν και ο ρομαντισμός ξεκίνησε ως λογοτεχνικό κίνημα επηρέασε σημαντικά και τη μουσική. Η ρομαντική μουσική στοχεύει να προκαλέσει τη συγκίνηση και μια περισσότερο ονειρική ατμόσφαιρα. Προς το στόχο αυτό, σημαντικό ρόλο έπαιξε η αντικατάσταση του κλειδοκύμβαλου από το πιάνο, γεγονός που επέτρεψε στους μουσικούς της εποχής να εναλλάσουν έντονα τις δυναμικές στην ερμηνεία τους. Αρκετά ακόμα όργανα τροποποιήθηκαν με τον ίδιο απώτερο σκοπό. Η ενορχήστρωση της ρομαντικής μουσικής είναι επίσης περισσότερο τολμηρή. Τα ώριμα έργα του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν μπορούν να θεωρηθούν ως η αρχή του μουσικού ρομαντισμού, σε αντιπαραβολή με τις πρώτες του δημιουργίες, που ακολουθούν το κλασσικό ύφος.
Χαρακτηριστικοί εκπρόσωποι της ρομαντικής περιόδου στη μουσική είναι:
- Λούντβιχ βαν Μπετόβεν
- Φράντς Σούμπερτ
- Νικολό Παγκανίνι
- Φρεντερίκ Σοπέν
- Ρόμπερτ Σούμαν
- Φέλιξ Μέντελσον
- Φράντς Λίστ
- Ρίχαρντ Βάγκνερ
- Γιόχαν Στράους (στα τέλη της ρομαντικής περιόδου)
- Γιόχαν Μπράμς (στα τέλη της ρομαντικής περιόδου)
[Επεξεργασία] Ο Ρομαντισμός στις εικαστικές τέχνες
[Επεξεργασία] Δείτε επίσης
[Επεξεργασία] Πηγές
- Meyer H. Abrams, 1971. The Mirror and the Lamp : Romantic Theory and the Critical Tradition (Oxford University press)
- Walter Friedlaender, 1952. David to Delacroix, (πρωτότυπο στα γερμανικά; επανέκδοση του 1980)
- Fritz Novotny, 1971. Painting and Sculpture in Europe, 1780-1880
- Marcel Brion, 1966. Art of the Romantic Era: Romanticism, Classicism, Realism (πρωτότυπο στα γαλλικά)
- J. Barzun, 1944. Romanticism and the Modern Ego
[Επεξεργασία] Εξωτερικοί σύνδεσμοι
| Ρομαντισμός | |
|---|---|
| 18ος αιώνας - 19ος αιώνας | |
| Ρομαντική μουσική: Μπετόβεν - Παγκανίνι -
Σούμπερτ - Μπερλιόζ - Μέντελσον - Σοπέν - Σούμαν - Λιστ - Βάγκνερ - Βέρντι - Μπραμς - Τσαϊκόφσκι - Η Ομάδα των Πέντε - Ντβόρζακ - Γκριγκ |
|
| Ρομαντική λογοτεχνία: Μπλέηκ - Μπερνς - Μπάυρον - Κόλριτζ - Γκαίτε - Ουγκώ - Κητς - Λαμαρτίνος - Λεοπάρντι - Λέρμοντοφ - Μιτσκίεβιτς - Νερβάλ - Νοβάλις - Πούσκιν - Σέλλεϋ - Σλοβάτσκι - Γουόρντσγουορθ - Μπλέηκ | |
| Εικαστικές τέχνες και Αρχιτεκτονική: Μπρούλοφ - Κόνσταμπλ - Κορό - Ντελακρουά - Φρίντριχ - Ζερικώ - Νεογοτθική Αρχιτεκτονική - Γκόγια - Σχολή του Hudson River - Λετζ - Κίνηση των Ναζαρηνών - Πάλμερ - Τέρνερ | |
| Ρομαντική διανόηση: Βοημιανισμός - Ρομαντικός εθνικισμός | |
| << Διαφωτισμός | Βικτωριανή τέχνη >> Ρεαλισμός >> |
