From Wikipedia
[edit] 16. januar - 16. siječnja
[edit] Događaji
- 1547. u Moskvi za prvog ruskog cara krunisan Ivan IV Vasiljevič. Poznat po značajnim reformama u Rusiji, ali i okrutnosti prema bojarima koju je primenjivao u nastojanju da centralizuje vlast i zbog ubistva sina, zbog čega je dobio naziv Grozni.
- 1778. Francuska priznala nezavisnost SAD tokom Američkog rata za nezavisnost od britanske kolonijalne uprave. U februaru iste godine u Parizu potpisan sporazum o savezu u tom ratu, a na hiljade dobrovoljaca krenulo da pomogne Amerikancima, među kojima i Lafajet, Sen Simon i Košćuško.
- 1864. Austrija i Pruska uputile ultimatum Danskoj zahtevajući da povuče Ustav po kom su pokrajine Šlezvig i Holštajn postale deo Danske.
- 1908. u Beogradu otvoren hotel „Moskva“, podignut na mestu kafane „Velika Srbija“. Zgradu projektovali arhitekta Jovan Ilkić i grupa arhitekata iz Sankt Peterburga.
- 1920. u SAD stupila na snagu prohibicija, zakonska zabrana proizvodnje i prodaje alkohola.
- 1945. pobedom savezničkih snaga pod komandom generala Bernarda Montgomerija i Omara Bredlija okončana nemačka ofanziva u Ardenima, u Belgiji. Ubijeno ili zarobljeno 220.000 nemačkih i 77.000 savezničkih vojnika.
- 1969. u centru Praga češki student Jan Palah izvršio samoubistvo spaljivanjem u znak protesta zbog okupacije Čehoslovačke koju su, po nalogu Sovjetskog Saveza, izvršile članice Varšavskog pakta u avgustu 1968.
- 1969. sovjetski kosmonauti u svemirskim brodovima „Sojuz 4“ Vladimir Šatalov i „Sojuz 5“ Boris Voljanov, Aleksej Jelisejev i Jevgenij Krunov prvi put u istoriji spojili dve letelice s ljudskom posadom u orbiti oko Zemlje.
- 1979. šah Irana Reza Pahlavi napustio zemlju pod pritiskom sledbenika ajatolaha Homeinija koji su potom preuzeli vlast.
- 1987. šef Komunističke partije Kine Hu Jaobang podneo ostavku, prihvativši krivicu za političke greške koje su izazvale studentske nemire. Funkciju generalnog sekretara Partije preuzeo Džao Cijang.
- 1991. SAD i zapadni saveznici počeli, u Zalivskom ratu, operaciju „Pustinjska oluja“ masovnim vazdušnim udarima po vojnim i industrijskim ciljevima u Iraku i Kuvajtu, 19 časova posle isteka ultimatuma Ujedinjenih nacija Bagdadu.
- 1993. u opkoljenom Sarajevu, koje je već mesecima bez struje i vode, poginulo osam, a povređeno 19 osoba od eksplozije granate koja je pala na mesto gde su ljudi čekali u redu za vodu.
- 1996. premijer Rusije Anatolij Čubajs, tvorac programa privatizacije, podneo ostavku.
- 1998. u eksploziji metana u rudniku „Soko“ u Čitluku kod Sokobanje poginulo 29 rudara.
- 2000. za predsednika Čilea izabran Rikardo Lagos, prvi predsednik-socijalista posle svrgnutog Salvadora Aljendea, kog su 1973. ubili pučisti predvođeni generalom Augustom Pinočeom.
- 2001. u pokušaju državnog udara u Demokratskoj Republici Kongo ubijen predsednik Loran Dezire Kabila, a dužnost predsednika preuzeo njegov sin Žozef. Kabila na vlast došao u maju 1997. posle pobune koju su podržale Uganda i Ruanda, protiv tadašnjeg diktatora Mobutua Sese Sekoa.
[edit] Rođenja
- 1298 - Ladžin, sultan egipatskih Mameluka
- 1728 - Niccolò Piccinni, talijanski skladatelj
- 1853 - André Michelin, francuski proizvođač guma
- 1901 - Fulgencio Batista, kubanski političar i diktator
- 1924 - Aleksandar Tišma, srbijanski književnik
- 1931 - Johannes Rau, njemački političar i predsjednik
- 1933 - Susan Sontag, američka književnica i novinarka
- 1974 - Kate Moss, britanska manekenka
- 1979 - Aaliyah, američka R´n´B-pjevačica
- 1794. engleski istoričar Edvard Gibon, autor dela „Opadanje i propast Rimskog carstva“, koje se smatra jednim od najznačajnijih u svetskoj istoriografiji.
- 1927 - Jovan Cvijić, najveći srpski geograf, predsednik Srpske kraljevske akademije i rektor Beogradskog univerziteta
- 1957. - Arturo Toscanini, talijanski dirigent (* 1867.)
- 1962. - Ivan Meštrović, hrvatski kipar i arhitekt (* 1883.)
- 2001. Sergej Krajger, slovenački i jugoslovenski političar iz vremena komunizma. Bio je član Predsedništva SFRJ od 1970. i predsednik Predsedništva od maja 1981. do maja 1982.
[edit] Praznici i dani sećanja
Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar
