Warszawa Centralna

Z Wikipedii

Warszawa Centralna
Warszawa Centralna
Dane podstawowe
Liczba peronów	4
Liczba torów	8
Kasy	czynne
Przejście nadziemne	brak
Przejście podziemne	jest
Historia
Data budowy	1975
Linie przechodzące przez stację
Linia Warszawa Centralna - Katowice
Linia Warszawa Centralna - Terespol
Linia Warszawa Centralna - Gdańsk Główny
Położenie
Położenie stacji na mapie Warszawy

Warszawa Centralna – największy i najważniejszy dworzec kolejowy w Warszawie. Znajduje się w Śródmieściu, przy Alejach Jerozolimskich, ponad tunelem średnicowym łączącym dworzec z sąsiednimi stacjami Warszawa Wschodnia i Warszawa Zachodnia. Wg kategoryzacji PKP, dworzec ma kategorię najwyższą, A.

Spis treści 1 Dane ogólne 2 Ciekawostki 3 Przypisy 4 Zobacz też 5 Linki zewnętrzne

[edytuj] Dane ogólne

Dworzec połączony jest przejściami podziemnymi z dwiema stacjami o znaczeniu lokalnym: dworcem Warszawa Śródmieście obsługującym pociągi podmiejskie i miejskie spółek Koleje Mazowieckie i Szybka Kolej Miejska oraz dworcem Warszawa Śródmieście WKD, stanowiącym końcowy przystanek Warszawskiej Kolei Dojazdowej.

Obecnie tuż obok Dworca Centralnego powstaje kompleks Złote Tarasy, którego najwyższa część góruje nad zdewastowanym budynkiem dworca. Na jego terenie znajdować się będą sklepy, biura oraz multipleks sieci Multikino.

Miejsce to stanowi również jeden z najważniejszych punktów na mapie warszawskiej komunikacji miejskiej. Zespół przystankowy "Dw. Centralny" obejmuje m.in. 4 przystanki tramwajowe oraz pokaźnych rozmiarów pętlę autobusową, zlokalizowaną na tzw. Jezdni Północnej, między halą kasową a Złotymi Tarasami.

Dworzec budowano od 1972, a ukończono 5 grudnia 1975.^{[1] [2] [3]} Powstał wg projektu architekta Arseniusza Romanowicza przy współpracy Piotra Szymaniaka, przy czym w trakcie budowy projekt był wielokrotnie zmieniany, co odbiło się nie tylko na jakości robót, ale także na funkcjonalności dworca. Zrezygnowano m.in. z betonowych estakad dla pieszych prowadzących do pobliskich wieżowców Hotel Marriott i Oxford Tower. Budowę prowadzono błyskawicznie w związku z planowaną wizytą Leonida Breżniewa. Budynek nie miał odbioru technicznego przed oficjalnym otwarciem, z powodu decyzji ówczesnego Komitetu Centralnego PZPR, i praktycznie przez następne kilkanaście lat był nieustannie remontowany. Cztery perony o długości 300 metrów każdy znajdują się pod ziemią. Główna hala dworcowa wykonana jest ze stali i szkła, a jej nowatorska konstrukcja zyskała sobie uznanie w oczach ówczesnych architektów. Potężny dach do dzisiaj zaskakuje swoimi futurystycznymi kształtami i stosunkowo dobrym stanem kontrastując ze zdewastowaną resztą budynku oraz ponurymi peronami. Podczas budowy stropy, drzwi automatyczne i elewacje z blachy sprowadzono ze Szwajcarii, schody ruchome z Paryża i Brukseli zaś elektoniczne zegary z Włoch.

Pomimo zewnętrznej lekkości dachu wnętrze kryje w sobie znaczne utrudnienia komunikacyjne dla pasażerów. Różnica kondygnacji wynosi aż 2 piętra z hali głównej na perony. Podstawą komunikacji są wielkie schody. Schody ruchome oraz ruchome chodniki są wąskie i czesto wyłączane z powodów technicznych oraz oszczędnościowych. Jedyna winda (towarowa) jest dostępna tylko dla pracowników PKP. Architekt nie pomyślał o niepełnosprawnych. Od niedawna mają oni do dyspozycji jedną, wadliwą elektryczną platformę uruchamianą na syrenę, która ma przywołać pracownika dworca. Perony są nierównomiernie oświetlone na niebiesko a miejscami ukryte w mroku. Barwy większości materiałów we wnętrzach nie odbijają światła. Zaletą stacji jest komisariat Policji wraz z centrum monitoringu. Dworzec, obecnie zaniedbany tak jak wszystkie dworce kolejowe w Warszawie, stanowi kuriozum dla turystów z Europy zachodniej. Władze Warszawy rozważają możliwość modernizacji (projekt architekta Bogdana Polaka),^{[4] [5]} budowy w tym miejscu nowego dworca lub całkowite zlikwidowanie stacji w Śródmieściu i przeniesienie jej dalej od centrum miasta.

[edytuj] Ciekawostki

• Zwycięski tytuł Mister Warszawy `75 w konkursie architektury.

• Wybitny reżyser polski Krzysztof Kieślowski zrealizował tu w 1980 swój film "Dworzec".

• Wybitny artysta polskiego teatru Grzegorz Jarzyna przemienił w jeden wieczór 2003 antresolę dworcową na teatr. Publiczność podziwiała "Zaryzykuj wszystko" George'a F. Walkera.

• Na stacji czekały na podróżnych wózki na bagaże, aby -tak jak chciał architekt- nikt nie musiał już dźwigać ciężkich toreb i waliz.

• Dzieci z okolicznych kamienic i bloków chętnie przybiegały w niedzielne popołudnia na lśniący od nowości, bezwonny dworzec aby sprawdzić jak działa mechanizm reagujący na ciężar ludzkiego ciała w obszarze przed wejściem i wyjściem uruchamiający automatyczne drzwi oraz duży, radziecki, barwny telewizor na antresoli.

• Zbudowano specjalny salon dla VIPów. Pierwszym gościem był Leonid Breżniew.

• Na środku dworcowego przejścia podziemnego pod skrzyżowaniem Al. Jerozolimskich z ul. Chałubińskiego stała biało-czerwona marmurowa fontanna w kształcie prostokątnym. Urządzenie sprowadzono z Włoch. Do fontanny goście przyjeżdżający do stolicy wrzucali monety. Po to, żeby jeszcze tu kiedyś przyjechać. W latach 90. XX w. fontanna znikła. Pojawił się tam sklep spożywczy. Tradycja wrzucania monet i sama fontanna zostały uwiecznione w filmie Brunet wieczorową porą w scenie w udziałem Jana Himilsbacha i dziecka mówiącego głosem Himilsbachacha.

• Na zachodzie zakupiono nowoczesne, małe, jednoosobowe pojazdy do czyszczenia i odkurzania posadzek w całym budynku.

• Podczas budowy Dworca Centralnego utrwalono wiele scen, ukazywanych później w serialu Czterdziestolatek opowiadającym o życiu rodziny inż. Stefana Karwowskiego, który pracował przy budowie dworca.

• Przez kilkanaście miesięcy PKP zatrudniały hostessy ubrane w bordowe mundurki. Informowały one ciekawskich o cenach biletów a nawet repertuarach warszawskich teatrów. Postać hostessy z Dworca Centralnego uwieczniła Irena Kwiatkowska jako Kobieta Pracująca w pełnometrażowym odcinku Czterdziestolatka pt. Motylem jestem czyli romans 40-latka.

• Na Dworcu Centralnym utrwalono sceny ukazane w filmie z 1996 roku pt. "Złote Runo".

[edytuj] Zobacz też

• Warszawa
• kategorie dworców kolejowych

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Warszawa Centralna w ogólnopolskiej bazie kolejowej
• Plan schematyczny stacji Warszawa Centralna
• Dworzec Warszawa Centralna z satelity