Węzeł (jednostka prędkości)
Z Wikipedii
Węzeł (ang. knot), w skrócie w (ang. kn lub kt) - jednostka prędkości stosowana na jednostkach pływających po akwenach morskich, a także mniej powszechnie, w lotnictwie, a także w meteorologii - do określania prędkości wiatrów, równa jednej mili morskiej na godzinę. W żegludze śródlądowej używa się kilometrów na godzinę.
Gwarowo słowa "knot" używa się także w języku polskim, zwłaszcza wśród żeglarzy wyczynowych.
[edytuj] Pochodzenie nazwy
W przeszłości pomiar prędkości na morzu odbywał się przy pomocy linki logu (wyrzuconej za burtę boi lub kawałka drewna, który pozostaje względnie nieruchomy względem powierzchni wody; drugi koniec linki nawinięty jest na swobodnie dający się rozwijać kołowrotek ustawiony na rufie statku), na której co 47 stóp i 3 cale (= 14,4018 metra) zawiązany był węzeł. Podczas pomiaru prędkości statku jeden marynarz trzymał przesuwającą się między palcami linkę z odwijającego się kołowrotka, a drugi mierzył czas standardową żeglarską klepsydrą (czas przesypywania się piasku w takiej klepsydrze wynosił 28 sekund). Liczba węzłów zliczonych przez marynarza w tym czasie określała prędkość statku względem powierzchni wody i wynosiła 14,4018 m/28 s - 20,25 cali/s czyli 1,85166 km/h - a zatem bardzo precyzyjnie (z błędem nie większym, niż 0,02%) oddawała prędkość w milach morskich na godzinę.
[edytuj] Zobacz też
- przegląd zagadnień z zakresu żeglarstwa,
- sążeń (jednostka długości),
- pozaukładowe jednostki miary,
- układ SI.
Zapoznaj się też z: pojęciami z nawigacji, okrętownictwa i żeglarstwa, skrótami przed imionami statków i nazwami okrętów oraz kalendarium morskim Portal Żegluga • Wikiprojekt Żegluga • Portal Żeglarstwo |