Szatan
Z Wikipedii
Szatan (hebr. שטן ha-satan - przeciwnik; w Księdze Liczb anioł Pana stanął na drodze Balaama jako jego "przeciwnik" (szatan); w dziełach gnostyckich nazywany czasem Azazelem; inne formy imienia to: Mastema, Beliar, Belial, Duma, Gadriel, Satanael, anioł Edomu. W tradycji rabinistycznej nosi on przydomek "szpetny" - w judaizmie, chrześcijaństwie i islamie naczelna personifikacja zła oraz jego sprawca.
Spis treści |
[edytuj] Judaizm
Szatan pojawił się w religii żydowskiej, gdy Żydzi znaleźli się w sferze wpływów zaratusztrianizmu (okres niewoli babilońskiej), co znalazło odzwierciedlenie m.in. w treści legendy o Ewie i wężu-szatanie. Z kolei pod wpływem religii żydowskiej koncepcja Szatana pojawiła się w chrześcijaństwie (gdzie Szatan to przede wszystkim twórca zła i pan śmierci) oraz islamie (gdzie Szatan odgrywa głównie rolę kusiciela).
W Starym Testamencie pojęcie Szatana pojawia się w znaczeniu przeciwnik, nieprzyjaciel, przeszkoda na drodze. Szatan występuje też jako oskarżyciel przed Sądem Bożym. Nie jest przeciwnikiem Jahwe.
W późniejszym okresie Szatana łączy się z demonami jako jego poddanymi. Demony, zgodnie z zapisem w apokryficznej I Księdze Henocha, miały powstać z "bezprawnego obcowania aniołów z kobietami ludzkimi". Wtedy Szatana zaczyna się uważać za personifikację zła.
Według Talmudu Szatan został stworzony szóstego dnia stworzenia. Pierwotnie był potężnym aniołem, wodzem chóru serafinów oraz cnót. Szatan zgodnie z popularnymi wyobrażeniami, ma dwa skrzydła.
[edytuj] Chrześcijaństwo
W przeciwieństwie do Nowego Testamentu - świętych ksiąg chrześcijaństwa, w Starym Testamencie określenie to oznacza funkcje, nie imię, a anioł wypełniający tę funkcję nie jest duchem upadłym ani zbuntowanym. Traktowany jest on wówczas jako książę zła i nieprzyjaciel Boga. Nazywany jest "władcą tego świata" oraz "władcą mocarstw powietrza". W Nowym Testamencie wiara w istnienie Szatana i demonów jest już powszechna. Symboliści uznają te istoty za symbole zła, realiści mówią zaś o jak najbardziej osobowej, ponadludzkiej egzystencji Szatana. Realizm dotyczący osoby Szatana jest oficjalną nauką Kościoła Katolickiego Pozycja Szatana jako przeciwnika Boga zostaje poszerzona o rolę kusiciela, przeciwnika Jezusa i wspólnoty chrześcijańskiej.
Problem szatana w religii odzwierciedla pytanie o początek zła w ogóle.
O szatanie jest mowa m.in. w 13 rozdziale Apokalipsy według świętego Jana.
[edytuj] Islam
W islamie jedno z imion Szajtana (Szatana) przywódcy zbuntowanych aniołów to Iblis. Został on wygnany z nieba, gdy odmówił złożenia hołdu Adamowi, pierwszemu człowiekowi (por. Azazel). Pozwolono mu pozostać na ziemi, aby wodził ludzi na pokuszenie i wystawiał ich na próbę. Jego pierwszymi ofiarami byli Adam i Hawwa (Ewa). Próbował także zwieść Mahometa, dyktując mu nieprawdziwe wersety Koranu, tzw. "szatańskie wersety". Pojawia się wszędzie tam, gdzie łatwo o występek (na bazarach, w łaźniach, przy muzyce i śpiewie) oraz tam, gdzie znajdują się nieczystości.
W ludowych wierzeniach muzułmańskich Szatan (arab. شيطان Szajtan) to przede wszystkim zły duch szkodzący ludziom, utożsamiany zwykle z dżinnami.
Dla niektórych fundamentalistów muzułmańskich, zwłaszcza w Iranie, Wielki Szatan to określenie Stanów Zjednoczonych, a Mały Szatan - Izraela.
[edytuj] Satanizm
Satanistów można podzielić na dwie grupy:
- wierzących w istnienie osobowego Szatana i oddających mu cześć (satanizm teistyczny) - np. wyznawcy Świątyni Seta lub Kościoła Azazela. Według niektórych z nich, Szatan jest w rzeczywistości najwyższym z bogów zajmujących się ludzkością, reprezentującym prawdziwą naturę człowieka.[1].
- uznających Szatana za symbol pewnych idei, takich jak siła woli i postępowanie według swoich pragnień niezależnie od ich moralnej oceny (satanizm symboliczny) - np. Anton Szandor LaVey
