Parafia
Z Wikipedii
Parafia (z łac. parochia) to podstawowy element organizacji terytorialnej Kościoła rzymskokatolickiego i wielu innych wyznań chrześcijańskich. Według koncepcji teologicznych parafia to przede wszystkim określona wspólnota wiernych. Zwierzchnikiem parafii jest proboszcz, któremu mogą pomagać inni księża, m.in.: wikariusze, oraz kapelani czy rezydneci. Centralnym ośrodkiem życia parafii jest kościół parafialny (farny). W niektórych krajach parafia jest także jednostką podziału administracyjnego.
Powstanie instytucji parafii wiąże się z rozprzestrzenieniem chrześcijaństwa na tereny wiejskie. Ostatecznie znaczenie i rolę parafii określił Sobór Laterański IV w 1215 r. W średniowiecznej Polsce parafie obejmowały kilka lub kilkanaście wsi. Były one powiązane z własnością ziemską: właściciel, zazwyczaj świecki, utrzymywał patronat nad kościołami, co dawało mu prawo przedstawiania kandydata na plebanię (od XII w. proboszcza określano terminem "pleban" - od łac. plebanus). Wierni w parafiach byli zobowiązani do ponoszenia różnych świadczeń, jak dziesięcina czy świętopietrze. W parafiach powstawały czasem konfraternie wiernych, zajmujące się dobroczynnością, pokutą i modlitwą, a nawet zarządzaniem majątkiem parafii (tzw. warsztaty).
W średniowieczu parafie wypełniały wielorakie funkcje. W Polsce od XIII w. przy zamożniejszych parafiach zaczęły powstawać podstawowe szkoły parafialne, a w miastach także szpitale. W wielu krajach parafie były też traktowane jako najniższy szczebel administracji państwowej (w Polsce podział na parafie wyrugował wcześniejszy podział administracyjny na opola).
Szacuje się, że w 1200 r. w dzisiejszych granicach Polski istniało już ok. 1000 parafii. 300 lat później było ich już niemal sześciokrotnie więcej, a ok. 1772 r. 4700. Według pallotyńskiego Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego w poł. 2003 r. w Polsce istniało ok. 10 050 parafii katolickich (w tym parafie zakonne).
[edytuj] Inne znaczenia
- Parafia to w istocie gmina kościelna, stąd z czasem w niektórych państwach świata mianem parafii nazywane są także podstawowe jednostki podziału administracyjnego państwa (np. Andora, Antigua i Barbuda, Wspólnota Dominiki).
- Parafia to również odpowiednik hrabstwa w stanie Luizjana w USA.
- Parafia, parafka to także slangowe młodzieżowe określenie zamieszkiwanej dzielnicy lub osiedla w mieście.
