Laptop
Z Wikipedii
Laptop (ang. lap - kolana, top - na wierzchu), zwany także notebookiem (ang. notatnik), to mały, przenośny komputer osobisty. Inne zminiaturyzowane komputery (mniejsze od laptopów) to palmtopy (np. Palm lub PocketPC), lub smartphone. W 2004 roku 30% sprzedanych komputerów osobistych to notebooki. W roku 2005 sprzedaż notebooków po raz pierwszy w historii była większa niż komputerów stacjonarnych (w USA).
Spis treści |
[edytuj] Budowa
Laptopy są zbudowane przeważnie jako pojedyncze niewielkie zamykane urządzenia, w których znajdują się wszystkie podzespoły wewnętrzne (procesor, pamięć, itd.), wybrane wejścia dla nośników (CD-ROM, DVD-ROM, dyskietki), urządzenia komunikacji z użytkownikiem (klawiatura, ekran TFT oraz TrackPoint lub touchpad). Ekran notebooka jest wykonany w technologii TFT o rozmiarze (12-19 cali).
Laptopy mają wewnętrzne akumulatory pozwalające na kilka godzin pracy bez napięcia sieciowego (w popularnych urządzeniach zwykle nieco ponad godzinę, w najwyższej jakości laptopach po uruchomieniu wszystkich opcji oszczędzania nawet 8h), oraz zewnętrzne zasilacze umożliwiające pracę oraz ładowanie akumulatorów z sieci elektrycznej. Istnieją także ładowarki podłączane do gniazda zapalniczki w samochodzie.
Początkowo istniał umowny podział komputerów przenośnych pomiędzy laptop (większy i cięższy) oraz notebook (wymowa notbuk, mniejszy i łatwiejszy do przenoszenia). W chwili obecnej obydwa te określenia funkcjonują wymiennie.
Masa współczesnego (rok 2005) laptopa waha się zazwyczaj w granicach od 1 do 4 kilogramów. Notebooki mniejsze od kartki papieru formatu A4 i ważące około 1 kg określa się mianem ang. subnotebook, a te cięższe, ważące około 5 kg - ang. desktop replacement (dosłownie: zastępstwo komputera biurkowego).
[edytuj] Historia
Przodkami laptopów były komputery przenośne, np. Osborne 1 czy Macintosh Portable. Z powodu zastosowania w nich akumulatorów kwasowo-ołowiowych komputery te ważyły od 9 do 14 kg.
Pierwszym oferowanym komercyjnie laptopem był Grid Compass Computer 1109. W roku 1979 zaprojektował go William Moggridge dla Grid Systems Corporation. Komputer ten był używany w programie NASA dotyczącym promów kosmicznych we wczesnych latach 80. Komputer miał 340 kB RAM, obudowę ze stopu magnezu oraz podświetlany wyświetlacz. W USA kosztował 8000-10000 USD.
Obecnie na rynku w sprzedaży znajdują się laptopy oparte o procesory x86, a także laptopy Apple i urządzenia oparte o architekturę SPARC.
[edytuj] Cechy
[edytuj] Zalety
Do zalet laptopów można zaś zaliczyć wysoką mobilność - relatywnie niewielkie urządzenie nie sprawia większych problemów przy transporcie, a pozwala w dowolnym miejscu, na niewielkiej przestrzeni uruchomić w pełni funkcjonalną stację roboczą (stąd nazwa - laptop z ang. lap - kolano, top - wierzch, komputer trzymany na kolanach). Dzięki swym rozmiarom i możliwościom stanowią również atrakcyjną alternatywę dla dużych komputerów stacjonarnych.
Ponadto większość współczesnych notebooków jest wyposażona w dużo nowoczesnych technologii (IRDA, Bluetooth, Wi-Fi, porty USB i PS/2, kartę sieciową z modemem, nagrywarkę CD/DVD, GPS itp.), pozwalających na przykład komunikować się z urządzeniami zewnętrznymi, bezprzewodowo lub przewodowo łączyć się z internetem itp. Dzięki portom USB i PS/2 można podłączyć do komputera zewnętrzną klawiaturę i mysz, które eliminują trudności związane z niewygodną, wbudowaną klawiaturą i touchpadem lub trackballem. Notebooki posiadają zazwyczaj również port pozwalający na podłączenie zewnętrznego monitora lub rzutnika, co ułatwia prowadzenie multimedialnych prezentacji czy też konferencji.
[edytuj] Wady
Do wad laptopów zalicza się niewygodna klawiatura i problemy ze sterowaniem kursorem oraz wzrost wagi wraz ze wzrostem funkcjonalności. Parametry wyświetlaczy TFT wciąż nie dorównują parametrom monitorów stacjonarnych (zwłaszcza kineskopowych). Poważną wadą komputerów typu laptop/notebook jest znacząco wyższa awaryjność, wynikająca z niewielkich rozmiarów (duży stopień integracji, problemy z chłodzeniem) i narażenie na wstrząsy przy częstym przenoszeniu. Trwałość typowego laptopa zazwyczaj nie przekracza 2 lat. Bardzo awaryjnym elementem są baterie (maksymalnie 2 lata) - tu producenci często deklarują wprost ich czasową wytrzymałość.
Komputery typu laptop posiadają także niższe parametry wydajnościowe od komputerów biurkowych, co wynika głównie z konieczności zapewnienia niskiego poziomu poboru prądu i zapewnienia chłodzenia (w komputerze stacjonarnym często ponad 100 W na procesor i kolejne 100 W na układ graficzny - typowe żelazko wydziela tylko 2-3-krotnie więcej ciepła). Stosuje się spowalnianie zegara procesora i pamięci, niższej wydajności chipset, słabsze układy graficzne itd. Niższe wydajności mają także dyski twarde - stosuje się urządzenia 2.5" ustępujące parametrami typowym 3.5" w komputerach stacjonarnych. Wreszcie komputery typu laptop są bardzo trudno rozbudowywalne i praktycznie nie nadają się do modernizacji poza standardowo przewidzianymi rozszerzeniami (jak np. rozbudowa pamięci). Wśród notebooków nie znajdziemy najnowszych układów graficznych, procesorów Extreme Edition czy dysków 10.000 RPM.
