Boksyt
Z Wikipedii
Boksyt - ilasta skała osadowa składająca się głównie z wodorotlenków glinu (hydrargilitu, bemitu lub diasporu). Zawiera też minerały ilaste, krzemionkę, tlenki i wodorotlenki żelaza. Nazwa boksyt pochodzi od francuskiego miasta Les Beaux-de-Provence w południowej Francji, gdzie w 1821 roku po raz pierwszy odkryto złoża.
Boksyt jest najczęściej koloru czerwonego lub brunatnego, drobnoziarnisty, miękki, słabo spojony lub zwięzły i twardy. W największych ilościach powstaje na miejscu wietrzenia skał glinokrzemianowych w klimacie gorącym. Jest podstawową rudą glinu. Używany też w metalurgii (jako topnik) oraz do wyrobu materiałów ogniotrwałych i szybko twardniejących cementów. Odmianą boksytu jest lateryt.
Górnictwo boksytów jest najlepiej rozwinięte w Australii - jej udział w 1995 roku w światowej produkcji sięgał aż 39%. Największe złoża, o dużej zawartości tlenku glinu (do 60%), są eksploatowane w rejonie Weipa nad Zatoką Karpentaria, a mniejsze w rejonie Perth. Ponad 30% światowej produkcji boksytów przypada na kraje Ameryki Łacińskiej, zwłaszcza na Jamajkę (9,9%) i Brazylię (8%), a także na Wenezuelę, Surinam i Gujanę. W Afryce wielkim ich producentem jest Gwinea (12% światowego wydobycia). Udział pozostałych państw wynosi poniżej 20%, a są wśród nich - między innymi - Chiny, Indie, Rosja, Kazachstan. W Europie najwięcej boksytów wydobywa się w Grecji (1,7%) i na Węgrzech (1%). Znikomą produkcją charakteryzuje się obecnie Francja, która jeszcze 10 lat temu należała do liczących się producentów tego surowca. W Polsce boksyt występuje m.in. koło Nowej Rudy na Dolnym Śląsku.
[edytuj] Światowe wydobycie i zasoby boksytów
Wydobycie Zasoby Baza zasobów 2000 2001 Australia 53 800 53 500 3 800 000 7 400 000 Brazylia 14 000 14 000 3 900 000 4 900 000 Chiny 9 000 9 200 720 000 2 00 000 Gwinea 15 000 15 000 7 400 000 8 600 000 Gujana 2 400 2 000 700 000 900 000 Indie 7 370 8 000 770 000 1 400 000 Jamajka 11 100 13 000 2 000 000 2 500 000 Rosja 4 200 4 000 200 000 250 000 Surinam 3 610 4 000 580 000 600 000 USA NA NA 20 000 40 000 Wenezuela 4 200 4 400 320 000 350 000 Inne kraje 10 800 10 200 4 100 000 4 700 000 ---------------------------------------------------------------- Świat - razem 135 000 137 000 24 000 000 34 000 000
(dane szacunkowe z 2001)