Kolyma
From Wikipedia
 |
Cheest artícul al è scrivüü in koiné uçidentala, urtugrafía ünificada. |
La Kolyma l'è un fiümm lünch 2.550 km c'al cata l'acqua de un basin imbrìfer de 680.000 km² in dela Siberia de nurdest, in vüna dii regjun püssee frècc e vöj dela Tèra. Al porta acqua cumé un fiümm nurmaal dumé in del periud gjügn - primm de utuber; in dii olter meess a l'è geraa, in del pièn de l'invernu anca fin a 5-6 meter de prufundità.
Al nass in dii muunt Cherski, a nòort del Maar de Ohotsk e al cumencja a na inver südest, primm de fà una prima cürva inver nurdest e pöö nurdovest. A chel pünt chì, uramaj entraa in dela pianüra ca da lü la cjapa ul nòmm, al gira ammò inver nurdest e al va drizz inscì fin a che al finiss deent in del Maar dela Siberia Urientala a reent al paesòtt de Ambarchik.
Ul fiümm, uviameent, al g'à no impurtanza ecunòmica; ul sò basin però a l'è un cuncentraa de resuurs mineraj (püssee de tütt or e platin). Propi per chela resun chì, in dela prima metà del sécul XX ul guvernu de l'Üniun Suvietica l'à cumincjaa a sfrütal per finanzià ul svilüpp de l'indüstria in dii olter part del paess, duperaant la manudòpera dii lavuraduur furzaa prigjunieer in dii Gulag; in dii ann n'inn staa custrüii vutanta, indué inn nà a lavurà e a murì un nümer de persuun c'al va (a segunda dii fuunt) da 250.000 a püssee de un miliun.
Per un pu' püssee de infurmazziun süla storia dela Kolyma, varda chì.
| Grandi fiümm del muunt | |
|---|---|
| Amu Darja | Amur | Arkansas | Brahmaputra | Colorado | Congo | Danübi | Dnepr | Dnestr | Elba | Eüfraa | Gange | Huang He | Indu | Irrawaddy | Irtysh | Jenisej | Kolyma | Lena | Lòira | Mackenzie | Madeira | Mekong | Mississippi | Missouri | Murray-Darling | Niger | Nilu | Ob | Oder | Ohio | Orange | Orinoco | Paraguay | Paranà | Pechora | Red River | Renu | Riu dii Amazzun | Riu Graand | Riu Negher | Ròdan | Salween | San Lureenz | São Francisco | Sèna | Syr Darja | Snake River | Tago | Tigri | Tocantins | Ural | Uruguay | Vìstula | Volga | Yangtze | Yukon | Zambezi | | |
