Solfer

Van Wikipedia

Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel woe meugelik 't Mestreechs aan te hawte.

---

Solfer, z(j)waevel Sulphur
Symbool	S
Indeiling	neet-metaal
Elementnómmer	16
Natuurlike isotope	32, 33, 34, 36
Kunsmaoteg isotope	35
Atoomgewiech staanderdisotoop	32,065
Smiltpunt	388,36 K, 115,21 °C
Kookpunt	717,8 K, 444,6 °C

Solfer (ouch wel z(j)wa(e)vel) is e sjemisch elemint, hurend bij de neet-metaole, wat bij kamertemperatuur versjijnt es geel kórrele mèt 'ne sterk penetrante, oonplezerege reuk, dee evels neet vaan de solfer zelf kump meh vaan 'n oxied wat 't vörmp. De kórrele kinne versjèllende kristalstructure aonnumme. Gesmolte solfer heet evels 'n bloodroej kleur, bij verbranding kleurt de vlaam helblaw. Wat wijer aon vleujbare solfer opvèlt is tot de viscositeit euver e bepaold trajek touwnump naomaote 't helder verwermp weurt, dewijl me 't tegeneuvergestèlde zouw verwachte.

Solfer vint me in de aminozoere cysteïne en methionine en daorum is 't veur diere oonmisbaar, is 't ouch mer in klein kwantiteite. De mins haolt 't oonder mier oet eier. Väöl solferverbindinge vervojle 't miljeu evels stèrk, veural doortot ze zoere rege veroorzake.

't Elemint kump hei en dao in gedege touwstand veur, dèks bij wermwaterbrónne. Wijers is 't veural te vinde in geboonde touwstaand, mèt iezer es pyriet (FeS₂), mèt kwik es cinnaber (HgS) en mèt loed es galeen (PbS). Rotte eier oontleine hunne staank aon de gaas waterstofsulfied (H₂S); 'nen andere gaas, solferdioxied (SO₂), heet oongeveer dezelfde reuk. Solferzoer (H₂SO₄), e sterk zoer, en solferigzoer (H₂SO₃), e zwak zoer, vinde wij touwpassinge in de industrie. Ander touwpassinge vaan solfer zien in kunsmes, in lucifers, in insecticides. Door de sterke miljeuvervojling en de helle staank en klein gezoondheidsrisico's nump 't gebruuk vaan solfer in hoeshawwelike veurwerpe aof.