Metabolismus

Vu Wikipedia, der fräier Enzyklopedie.

De Metabolismus (oder Stoffwiessel) bezeechent déi Virgäng a Liewewiesen déi mat der Verännerung vu chemesche Substanzen an dem Liewewiesen (oder besser gesot a sengen Zellen) ze dinn hunn. Je no der Aart vu Verännerung an der Origin vun de Substanzen ënnerscheet een tëscht Anabolismus a Katabolismus. Dës Verännerunge geschéien an enger Rei Etappen déi meeschtens vun Enzyme katalyséiert ginn, dofir schwätzt een och vu Stoffwiesselweeër oder metabolesche Weeër.

[Änneren] Katabolismus

Résumé vum Katabolismus

Den Ofbau vun de Substanzen aus dem Iessen (dëst sinn haaptsächlech Gluciden, Lipiden an Proteinen) fir Energie (Energie heescht an dësem biologesche Kontext meeschtens d'Produktioun vun ATP-Molekülen) ze gewannen oder elementär Bausteng (z.B. Aminosaieren oder Nukleotide) fir kierpereege Substanzen opzebauen, bezeechent een als Katabolismus.

De Katabolismus fänkt mat der Verdauung u wärend deer folgenden Ofbau geschitt:

• Proteinen Aminosaieren
• Gluciden Monosacchariden
• Lipiden Fettsaieren a Glycerol
• Nukleinsaieren Nukleotiden

Dono ginn haaptsächlech d'Monosacchariden an d'Fettsaieren (d'Aminosaiere wa keng direkt aner Verwendung dovu méiglech ass) an Energie ëmgewandelt. Dëst geschitt ë.a. duerch folgend Stoffwiesselweeër:

• d'Monosacchariden ginn der Glykolys zougefouert an an dëser zu Pyruvat ofgebaut deen dann an Acetyl-CoA ëmgewandelt gëtt,
• d'Fettsaiere ginn duerch β-Oxydatioun zu Acetyl-CoA ofgebaut,
• den Acetyl-CoA gëtt am Zitratzyklus zu CO₂ ofgebaut, dobäi entsteet och reduzéierten NADH, H⁺,
• dësen NADH, H⁺ gëtt schliisslech an der oxydativer Phosphoryléierung an ATP (also Energiereserv) ëmgewandelt.

[Änneren] Anabolismus

Den Opbau vu kierpereegene Substanzen aus elementäre Bausteng stellt den Anabolismus duer. Beispiller vun anabolesche Stoffwiesselweeër:

• de Calvinzyklus an de grénge Planzen erméigelecht den Opbau vu Glucose
• d'Synthes vum Häm fir an d'Hämoglobin