نجیب محفوظ
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
نجیب محفوظ نویسنده مصری و برنده جایزه نوبل در ادبیات. زادروز وی (۱۱ دسامبر ۱۹۱۱ میلادی) در یکی از محلات قاهره به‌نام جمیلیه، می‌باشد. نجیب محفوظ در روز(۲۹ اوت ۲۰۰۶ میلادی) پس از یک عمل جراحی در بیمارستان درگذشت.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] زندگی
او در تمام عمرش کارمند دولت بود. ابتدا در وزارت موقوفات مشغول به‌کار و سپس مدیر سانسور ادارهٔ هنر و سرانجام رئیس بنیاد حمایت از سینما و در دوران آخر کارمندی، مشاور وزیر فرهنگ شد. او ۳۰ کتاب داستانی نوشت و در سال ۱۹۸۸ برنده جایزه نوبل در ادبیات شد.
بسیاری از آثار او به صورت پاورقی در نشریات منتشر شدند. از جمله بچه‌های محلهٔ ما و کوچهٔ مدق که بر اساس آن فیلمی با شرکت سلما هایک در مکزیک ساخته شد.
«بچه‌های محله ما» (۱۹۵۹) یکی از بهترین آثار او است که به‌خاطر کفرگویی ناشی از تصویر کنایی او از خدا که مخالف عقاید ادیان ابراهیمی یهودیت، مسیحیت و اسلام بود در مصر سال‌ها ممنوع بود. در سال ۱۹۸۹ پس از فتوای امام خمینی در مورد سلمان رشدی، عمر عبدالرحمن روحانی نابینای مصری در گفتگو با یک روزنامه‌نگار گفت که اگر محفوظ برای نوشتن این داستان مجازات می‌شد، رشدی به خود اجازه انتشار چنین کتابی را نمی‌داد.
عمر عبدالرحمن همیشه تأکید می‌کرد که آنچه او گفته فتوی نیست. اما اسلامگرایان تندرو آن را فتوی انگاشته و تصمیم به‌کشتن این نویسنده ۸۲ ساله داشتند و او را از ناحیهٔ گردن، بیرون از خانه‌اش در قاهره، با چاقو مجروح کردند. او زنده ماند اما پس از آن همیشه محافظان او را همراهی می‌کردند. سرانجام رمان بچه‌های محله ما در اوایل سال ۲۰۰۶ در مصر با مقدمه‌ای از احمد کمال ابوالمجد به‌چاپ رسید.
[ویرایش] شهرت جهانی نجیب محفوظ
دیو داگلاس آمریکایی، آهنگساز و نوازندهٔ ترومپت یکی از آهنگ‌های آلبوم خود را به‌نام (Witness)، در سال ۲۰۰۱ به‌اسم محفوظ نام‌گذاری کرد. همچنین قطعه‌ای ۲۵ دقیقه‌ای با صدای تام ویتز که برگزیده‌ای از آثار او را می‌خواند، نشانی از اشتهار جهانی وی است.
به خاطر حمایت فراوان او از پیمان صلح انور سادات با اسرائیل در کمپ دیوید، کتاب‌های او در بسیاری از کشورهای عربی ممنوع بود. این ممنوعیت با گرفتن جایزه نوبل برداشته شد.
[ویرایش] پایان زندگی
تا روز درگذشتش او سالخوردهترین برندهٔ جایزهٔ نوبل در ادبیات و سالخوردهترین برندهٔ جایزهٔ نوبل پس از برتراند راسل و هالدور لاکسنس بود. در ژوئیه ۲۰۰۶ نجیب محفوظ پس از عمل جراحی ناموفق بر روی سرش تحت مراقبت‌های ویژهٔ پزشکی بود و عاقبت در ۳۰ اوت ۲۰۰۶ درگذشت.
[ویرایش] در ایران
در ایران بر اساس کتاب کوچه مدق فیلمی به‌نام کافه ستاره ساخته شد که در تابستان ۱۳۸۵ نمایش داده‌شد.
[ویرایش] آثار ادبی
- مصر القديمة/ مصر باستان/ ۱۹۳۲
- همس الجنون/ نجوای دیوانه‌گی/ ۱۹۳۸
- عبث الأقدار/ شوخی سرنوشت/ ۱۹۳۹
- رادوبيس/ رادوبیس، دلداده فرعون/ ۱۹۴۳
- كفاح طيبة/ جنگ طیبه/ ۱۹۴۴
- خان الخليلي/ خان خلیلی/ ۱۹۴۵
- القاهرة الجديدة/ قاهره مدرن/ ۱۹۴۶
- زقاق المدق/ کوچه مدق/ ۱۹۴۷
- السراب/ سراب/ ۱۹۴۹
- بداية ونهاية/ آغاز و انجام/ ۱۹۵۱
- ثلاثية القاهرة : سه داستان از قاهره
-
- بين القصرين/ میان دو کاخ/ ۱۹۵۶
- قصر الشوق/ کاخ آرزو/ ۱۹۵۷
- السكرية/ مستی/ ۱۹۵۷
- اولاد حارتنا/ بچه‌های محلهٔ ما/ ۱۹۵۹
- ليلة القدر/ شب قدر/ ۱۹۵۹
- اللص والكلاب/ دزد و سگ‌ها/ ۱۹۶۱
- السمان و الخريف/ بلدرچین و پاییز/ ۱۹۶۲
- دنياالله/ دنیای خدا/ ۱۹۶۲
- الطريق/ راه/ ۱۹۶۴
- الشحاذ/ گدا/ ۱۹۶۵
- بيت سيء السمعة/ ۱۹۶۵
- ثرثرة فوق‌النيل/ شناور بر روی نیل/ ۱۹۶۶
- ميرامار/ میرامار/ ۱۹۶۷
- خمارة القط الأسود/ شراب‌خوار میکدهٔ گربه سیاه/ ۱۹۶۹
- تحت المظلة/ زیر خیمه/ ۱۹۶۹
- شهر العسل/ ماه عسل/ ۱۹۷۱
- المرايا/ آیینه‌ها/ ۱۹۷۱
- حكاية بلا بداية ولا نهاية/ داستانی بدون آغاز و پایان/ ۱۹۷۱
- الجريمة/ جنایت/ ۱۹۷۳
- الحب تحت المطر/ عشق در باران/ ۱۹۷۳
- الكرنك/ کرنک/ ۱۹۷۴
- حكايات حارتنا/ بچه های محله ما/ ۱۹۷۵
- قلب‌الليل/ شب گرد/ ۱۹۷۵
- حضرة المحترم/ آقای محترم (حضرت والا)/ ۱۹۷۵
- ملحمة الحرافيش/ فتنه حرافیش/ ۱۹۷۷
- الشيطان يعظ/ موعظه شیطان/ ۱۹۷۹
- الحب فوق هضبة الهرم/ عشق بر روی آستانهٔ هرم/ ۱۹۷۹
- عصر الحب/ زمان دوستی/ ۱۹۸۰
- أفراح القبة/ در اوج شادی/ ۱۹۸۱
- ليالي ألف ليلة وليلة/ شب های هزار و یک شب/ ۱۹۸۲
- الباقي من الزمن ساعة/ یک ساعت باقی مانده/ ۱۹۸۲
- رأيت فيما يرى النائم/ ۱۹۸۲
- أمام العرش/ پیشوای آسمان/ ۱۹۸۳
- رحلة ابن فطوطة/ سفر ابن فطوطه / ۱۹۸۳
- التنظيم السري/ تنظیم سری/ ۱۹۸۴
- العائش في الحقيقة/ ۱۹۸۵
- يوم مقتل الزعيم/ روزی که بزرگ قوم کشته شد/ ۱۹۸۵
- حديث الصباح والمساء/ حکایت روز و شب/ ۱۹۸۷
- صباح الورد/صبح گل سرخ/ ۱۹۸۷
- الفجر الكاذب/ فجر اول/ ۱۹۸۸
- قشتمر/ ۱۹۸۸
- أحلام فترة النقاهة/ رؤیای دوران بهبودی/ ۲۰۰۴
[ویرایش] پیوند بیرونی
- صفحه او در بنیاد نوبل
- خبر بی‌بی‌سی درباره درگذشت او
- کلام عارفان پارسی‌گوی در آثار نجیب محفوظ. مقاله ای از خسرو ناقد
[ویرایش] منبع
ویکی‌پدیای انگلیسی
