Euskal Herriko kostaldea

Wikipedia(e)tik

Euskal Herriko kostaldeak hiru alde ezberdin ditu, ia-ia modu zuzenan Bizkaia, Gipuzkoa eta Lapurdiko mugekin bat egiten dutenak.

Orokorrean oso kostalde basatia da, eraikitzeko aukera handirik ez duena ematen ibaien itsasoratzean ez bada. Labartsua da eta abrasio lautada handiak ditu. Hondartza txikiak beste itsaso batzuetan daudenekin alderatuta eta leku batetik bestera aldapa handiak daude.

Hainbat puntutan 100 metro baino altuagoak diren itsas-labarrak daude eta berehala igarotzen da itsasoaren altueratik altuera handi batera.

Ibai asko baina txikiak daude. Nagusienak Bilboko itsasadarra, Urdaibaikoan itsasoratzen den Oka, Oria, Urola, Urumea, Bidasoa eta Atturri dira.

Uharteei dagokienez, gaur egun bat bera ere ez dago populatuta. Handiena Santa Klarakoa da (Donostia).

Eduki-taula 1 Bizkaia 1.1 Uharteak 1.2 Hondartzak 2 Gipuzkoa 2.1 Uharteak 2.2 Hondartzak 3 Lapurdi 3.1 Uharteak 3.2 Hondartzak 4 Ikus, gainera

[aldatu] Bizkaia

 Sakontzeko, irakurri: Bizkaiko kostaldea

Bizkaiko kostaldea malkartsua da, baina orokorrean hondartza handiak daude. Gainera bi itsas-adar daude bertan: Nerbioiko itsasadarra eta Urdaibai.

Bizkaiko kostaldean bost zonalde nagusi egin ditzakegu errazago aztertzeko. Lehenengoa Muskizetik Abrara doa. Bigarrena Abratik Plentziara. Hirugarrena hortik Urdaibaira. Laugarrena Urdaibai bera litzateke eta bosgarrena Urdaibaitik Ondarroara. Gune hauetariko bakoitzak bere ezaugarriak ditu, nahiz eta orokorrean nahiko antzekoak izan.

Bizkaiko kostan Euskal Herrian iparraldeenen dagoen lekuetako bat dago, Matxitxako lurmuturra. Gainera hainbat irla daude, Billano, Izaro edo Aketxe bezala.

Kostako puntu batzuetan itsasoak hegi handiekin topo egiten du, adibidez, Ogoño lurmuturran, 200 metro baino gehiago dituena.

[aldatu] Uharteak

• Billano (Gorliz)
• Aketxe (Bermeo)
• Gaztelugatxeko Doniene (Bermeo)
• Txatxarramendi (Sukarrieta)
• Izaro (Bermeo eta Mundaka)
• Garraitz (Lekeitio)

[aldatu] Hondartzak

 Zerrenda: Bizkaiko hondartzen zerrenda

Bizkaian hondartza ugari eta luzeak daude. Ezagunenak Urdaibaiko Laida eta Laga, Sopelako Barinatxe eta Atxabiribil-Arrietara, Plentziako hondartza, eta Ispasterreko Ogeia eta Mendexako Karraspio dira.

	Bizkaiko Hondartzak
Areeta • Antzoras • Aritzatxu • Armintzakale • Arrietara • Arrigorri • Arrigunaga • Astondo • Atxabiribil • Azkorri • Bakio • Barinatxe • Ea • Ereaga • Gorliz • Isuntza • Kanalape • Karraspio • La Arena • Laga • Laida • Laidatxu • Meñakoz • Ogeia • Ondartzape • Plentzia • San Antonio • Toña

[aldatu] Gipuzkoa

 Sakontzeko, irakurri: Gipuzkoako kostaldea

Gipuzkoako kostak gorabehera handiagoak ditu eta orokorrean hegiak handiagoak dira. Hondartza txikiagoak eta harritsuagoak daude Bizkaiko mugatik Zumaiaraino eta hortik aurrera geroz eta luzeagoak diren hondartzak. Ibai ezberdinen itsasoratzetan estuario txikiak sortzen dira (Oria), eta beste batzuetan itsasadarrak (Urumea, Bidasoa).

Bizkaiko kostaldearekin alderatuta oso hondartza gutxi ditu Gipuzkoako kostaldeak. Ingurune gehienak oso menditsuak dira eta, adibidez, Donostiatik Hondarribira ez dago hondartzarik. Jaizkibel mendiak edo Zumaiako inguruneak itsaso labar altuak ematen ditu.

Ibaien itsasoratzetan badiak sortzen dira, Kontxa edota Pasaian bezala. Orion ere antzeko egoera ematen da.

[aldatu] Uharteak

• Santa Klara (Donostia)
• Faisaien uhartea (Irun eta Hendaia)

[aldatu] Hondartzak

	Gipuzkoako Hondartzak
Antilla • Deba • Gaztetape • Hondarribia • Itzurun • Kontxa • Malkorbe • Ondarbeltz • Ondarreta • Oribarzar • Puerto • Uhartekoa • Santiago • Saturraran • Zarautz • Zurriola

[aldatu] Lapurdi

 Sakontzeko, irakurri: Lapurdiko kostaldea

Lapurdiko kostaldea, ordea, askoz lauagoa da. Hondartza geroz eta luzeagoak daude eta hegiak altuera txikikoak dira. Bidasoa eta Atturri ibaiek bere urak bertan isurtzen dituzte.

Duna sistema batek babesten du barnealdea itsasotik hondartza gehienetan.

[aldatu] Uharteak

• Faisaien uhartea (Hendaia eta Irun)
• Tunbarria (Hendaia)

[aldatu] Hondartzak

	Lapurdiko Hondartzak
Barra • Miramar • Hondartza Handia (Biarritz) • Kai Zaharra • Euskaldunen Kosta • Erdikoa • Erretegia • Errege Pabiloia • Maiakoenia • Akotz • Untxin • Erromardia • Santa Barbara • Hondartza Handia (Donibane Lohizune) • Ondarraitz

[aldatu] Ikus, gainera

• Euskal Herriko geografia fisikoa

Artikulu hau Euskal Herriko geografiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.