Louis Riel
El Vikipedio
Louis RIEL (naskiĝinta la 22-an de Oktobro 1844, kaj mortinta la 16-an de Novembro 1885) gvidis la provizoran registaron metisan, kiu negociis kun la registaro de Kanado la kreadon de la provinco Manitobo. Post ribelo kontraŭ Kanado en 1885, li estis mort-pendigita pro perfido.
Li naskiĝis en Saint-Boniface, en Rupert-lando, teritorio situanta en la Nord-okcidento de Kanado. Li estis la unua filo de Louis RIEL kaj Ĵulia LAGIMODIÈRE, ambaŭ estantaj idoj de la unuaj familioj, kiuj okupis la regionon depost la komenco de la jarcento. Tiuj ĉi familioj venis de intimeco de la ĉasistoj kun la Indianoj de la Vastega Herbaro, el kiuj tre ofte ili elektis sian edzinon. Tiu komuneco de Francoj posedis fortan identecon kulturan, kiu apogis sin aparte sur la uzado de la franca lingvo kaj sur la katolika kredo.
Enhavo |
[redaktu] La Metisoj
[redaktu] Aparta societo
[redaktu] Religio
La plimulto de la metisoj respektis la dogmojn de la Katolika religio.
[redaktu] Lingvo
La metisoj parolis plejparte la francan, sed ankaŭ indianajn lingvojn kaj proporcie malpli ofte la anglan.
[redaktu] Komerco
La metisoj vivis de pelto-komerco kun «la tiel nomataj interesiĝantoj ». Inter kiuj la Kompanio de Hudsona Golfo, sed ankaŭ la komercistoj de la ŝtatoj de Nord-Usono Usono kaj de Nord-Kanado samkiel kun Brita Kolombio, sed malpli larĝ-skale.
[redaktu] Establita registaro
La metisoj havis jam administradan sistemon pri sia naskiĝanta socio.
[redaktu] La ribelo
[redaktu] Originoj de la konflikto
[redaktu] Fino de la kontrakto de la Kompanio de Hudsona Golfo, komenco de la Kanad-Pacifika konflikto
[redaktu] La naskiĝo de nova provinco
[redaktu] Aŭskulto-rifuzo far Kanado
1873, pluraj peticioj estis senditaj al la Kanada registaro por solvi la multajn malakordojn de la mestiza komunumo kun la Kanada registaro. Ili estos ignoritaj dum dekdu jaroj.
[redaktu] La Kanada invado
Reiro al la Ruĝa Rivero
Batalo de la Ruĝa Rivero
Batalo de Batoche
[redaktu] La herooj
- Gabriel DUMONT
- Louis RIEL
- Big Bear
[redaktu] La politikisto
Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi.
 |
 |
 |
[redaktu] Eksteraj ligiloj
http://www.biographi.ca/EN/ShowBio.asp?BioId=39918- http://www.shsb.mb.ca/Riel/indexenglish.htm
- http://archives.cbc.ca/IDD-1-73-1482/politics_economy/louis_riel
- http://www.law.umkc.edu/faculty/projects/ftrials/riel/revokeconv.html
