Φύλλο (βοτανική)
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Το φύλλο αποτελεί βασικό όργανο του φυτού και του βλαστού και είναι το κύριο όργανο της φωτοσύνθεσης. Στο φύλλο πραγματοποιείται και η λειτουργία της διαπνοής κατα την οποία αποδίδεται στην ατμόσφαιρα με τη μορφή υδρατμών, το πλεόνασμα νερού που υπάρχει στο φυτό.
Πίνακας περιεχομένων |
[Επεξεργασία] Μέρη του φύλλου
Τα μέρη ενός φύλλου και η ονοματολογία τους διαφέρουν στα δικότυλα, μονοκότυλα και γυμνόσπερμα. Στα δικότυλα το φύλλο έχει τρία μέρη, το έλασμα, το μίσχο και τον κολεό. Στα μονοκότυλα το φύλλο έχει δύο μέρη, το έλασμα και τον κολεό που περιβάλλει το βλαστό σε όλο το μεσογονάτιο απο το οποίο εκφύεται το φύλλο. Στα γυμνόσπερμα το φύλλο έχει επίσης δύο μέρη, το έλασμα είναι βελονοειδές ή λεπιοειδές.
[Επεξεργασία] Νευρώσεις
Στα περισσότερα φύλλα διακρίνεται ένα σύστημα διακλαδώσεων, η νεύρωση που έχει δύο κύριους τύπους: την παράλληλη και την δικτυωτή διάταξη. Παράλληλη διάταξη νεύρων έχουν τα μονοκότυλα, ενώ δικτυωτή διάταξη νεύρων έχουν τα δικότυλα.
[Επεξεργασία] Τύποι Φύλλων
Ο τύπος των φύλλων καθορίζεται απο τη διαμόρφωση του ελάσματος. Υπάρχουν δύο τύποι, τα απλά και τα σύνθετα. Απλά φύλλα είναι όσα έχουν έλασμα απο ένα μόνο τμήμα όπως το φύλλο της λέυκας. Σύνθετα είναι τα φύλλα που το έλασμα τους αποτελείται απο περισσότερα τμήματα, τα φυλλάρια, που το καθένα τους είναι ένα απλό φύλλο. Η διάκριση ανάμεσα στα φύλλα και τα φυλλάρια γίνεται α) απο τη θέση των οφθαλμών γιατί οι οφθαλμοί είναι τοποθετημένοι στις μασχάλες των φύλλων, όχι των φυλλαριών και β) η αποκοπή γίνεται απο τη βάση των φύλλων όχι όμως και των φυλλαρίων. Τα σύνθετα φύλλα διακρίνονται σε παλαμοσχεδή και πτεροσχεδή.
[Επεξεργασία] Διάρκεια ζωής των φύλλων
Τα φύλλα ζουν συνήθως μια βλαστική περίοδο. Υπάρχουν όμως και φύλλα που διατηρούνται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Με βάση αυτό το κριτήριο, τα ξυλώδη πολυετή φυτά διακρίνονται σε αείφυλλα και φυλλοβόλα.
[Επεξεργασία] Διάταξη φύλλων
Η διάταξη φύλλων αφορά τη θέση τους πάνω στο βλαστό και στη βοτανική είναι γνωστή σαν φυλλοταξία. Η φυλλοταξία είναι σταθερή και χαρακτηριστική για κάθε είδος φυτού. Οι πιο συνηθισμένες φυλλοταξίες είναι η εναλλακτική όπου κάθε φύλο είναι σε διαφορετικό γόνατο, η αντίθετη όπου υπάρχουν δύο φύλλα σε κάθε γόνατο και η κυκλική ή σπονδυλωτή με τρία ή περισσότερα φύλλα σε κάθε γόνατο.
[Επεξεργασία] Αγωγός ιστός φύλλου
Αποτελείται απο ξύλωμα και φλοίωμα ενισχυμένα με σκληρεγχυματικές ίνες και κολέγχυμα. Ο αγωγός ιστός του φύλλου είναι συνέχεια του αγωγού ιστού του βλαστού και συγκροτεί τις νευρώσεις που προαναφέρθηκαν.
[Επεξεργασία] Μεταμορφωμένα φύλλα
Τα φυτά για να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες τους μεταμορφώνουν τα όργανα τους, ανάμεσα σε αυτά και τα φύλλα. Τα πιο συνηθισμένα παραμορφωμένα φύλλα είναι τα εξής:
- Λέπια οφθαλμών - άμισχα, παχιά φύλλα με ελάχιστα αναπτυγμένο έλασμα και πολλές τρίχες, προστατεύουν τους οφθαλμούς
- Βράκτεα φύλλα - βρίσκονται στα άνθη και έχουν προστατευτικό ρόλο
- Φυλλοέλικες - έχουν τα αναρριχώμενα φυτά
- Χιτώνες βολβών - είναι οι βάσεις των φύλλων αφού διογκωθούν με την αποθήκη ουσιών όπως το κρεμύδι
- Φυλλοαγκάθια - έχει η ακακία
- Φυλλώδια - σε μερικά είδη ακακίας ο μίσχος διαπλατύνεται και μετατρέπεται σε φυλλοειδές όργανο που φωτοσυνθέτει
- Φύλλα παγίδες - έχουν τα εντομοφάγα φυτά
