Arkitektura
Nga Wikipedia, Enciklopedia e Lirë
Arkitektura (nga Greqishtja αρχή = e para dhe τέχνη = artizanat) është arti dhe shkenca e dizajnit të ndërtesave dhe strukturave. Një definicion më i gjërë do të përfshinte në qëllimet e saj dizajnin e çdo gjëjë të ndërtuar duke filluar në makronivel me planifikimin e qyteteve e dizajnin urban deri tek mikroniveli i mobiljeve.
[redaktoni] Qëllimi dhe objektivat
Sipas punëve më të lashta për subjektin e arkitekturës, Vitruvius' De Architectura, një ndërtesë e mirë duhet të tregojë Bukuri (Venustas), Fortësi (Firmitas) dhe Funksionalitet (Utilitas); arkitektura mund të themi është një balancë dhe koordinim i këtyre tre elementeve, dhe asnjëri nga të tre nuk duhet të jetë me i fuqishëm se dy te tjerët. Definicioni i kohëve moderne e sheh arktekturën si një kombinim i estetikës, strukturës dhe funksionit. Sidoqoftë nga një tjetër pikëpamje, vetë funksioni përmbledh të treja kriteret duke përfshirë ato estetike dhe psikologjike.
Arkitektura është ë lidhur me shumë disiplina duke përfshirë matematikën, shkencën, artin, teknologjinë, Shkencat sociale, politikën, historinë, filozofinë e të tjera. Me fjalët e In Vitruvius' - it, "Arkitektura është një shkencë që lind nga shumë shkenca dhe përmirsohet me anë të edukimit: me ndihmën e të cilit një gjykim formohet mbi punën e arteve të tjera". Ai shton se një arkitekt i mirë duhet të jetë i ditur edhe në fusha si muzika, astronomia, etj. Filozofia është një fushë mjaft e preferuar dhe e rëndësishme në definicionin e arkitekturës, bile zakonisht kur dikush i referohet një arkitekti e dallon atë nga lloji i filozofisë që ai vë në jetë. Racionalizmi, empiricizmi, strukturalizmi, poststrukturalizmi, dhe fenomenologjia janë disa nga degët e filozofisë që ndikojnë tek ariktektura.
[redaktoni] Teoria dhe Praktika
Rëndësia e teorisë në praktikë nuk duhet mbivlerësuar siç ndodh shpesh. Vitruvius vazhdon: "Praktika dhe teoria janë prindërit e arkitekturës. Prakrika është mënyra frekuente dhe e menduar gjërë në ekzekutimin e një pune të dhënë. Teoria është rezultati i arsyetimit i cili demonstron dhe shpjegon se materiali i krijuar është transformuar në mënyrë që të plotësojë kushtet e projektit.
