Radon
From Wikipedia
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
| Opšti podaci | |||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ime, simbol, atomski broj | Radon, Rn, 85 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Pripadnost skupu | plemenitih gasova | ||||||||||||||||||||||||||||||
| grupa, perioda | VIIIA, 6 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| gustina, tvrdoća | 9,73 kg/m3, bd | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Boja | bezbojan | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Osobine atoma | |||||||||||||||||||||||||||||||
| atomska masa | 222 u | ||||||||||||||||||||||||||||||
| atomski radijus | bd (135) pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
| kovalentni radijus | 145 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
| van der Valsov radijus | bez podataka | ||||||||||||||||||||||||||||||
| elektronska konfiguracija | [Xe]4f145d106s26p6 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| e- na energetskim nivoima | 2, 8, 18, 32, 18, 8 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| oksidacioni broj | 0 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Osobine oksida | bez podataka | ||||||||||||||||||||||||||||||
| kristalna struktura | regularna zidno centrirana |
||||||||||||||||||||||||||||||
| fizičke osobine | |||||||||||||||||||||||||||||||
| agregatno stanje | gasovito | ||||||||||||||||||||||||||||||
| temperatura topljenja | 202 K (-71 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| temperatura ključanja | 211 K (-62 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| molska zapremina | 50,50×10-3 m3/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| toplota isparavanja | 16,4 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| toplota topljenja | 2,89kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| pritisak zasićene pare | bez podataka | ||||||||||||||||||||||||||||||
| brzina zvuka | bez podataka | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Ostale osobine | |||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektronegativnost | bez podataka(Pauling) bez podataka(Alred) |
||||||||||||||||||||||||||||||
| specifična toplota | 94 J/(kg*K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| specifična provodljivost | bez podataka | ||||||||||||||||||||||||||||||
| toplotna provodljivost | 3,64×10-3 W/(m*K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| I energija jonizacije | 1037kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Najstabilniji izotopi | |||||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
| Tamo gde drugačije nije naznačeno, upotrebljene su SI jedinice i normalni uslovi. |
|||||||||||||||||||||||||||||||
| Objašnjenja skraćenica: zast.=zastupljenost u prirodi, v.p.r.=vreme polu raspada, n.r.=način raspada, e.r.=energija raspada, p.r.=proizvod raspada, z.e=zarobljavanje elektrona |
|||||||||||||||||||||||||||||||
Radon (Rn, latinski - radon) - je plemeniti gas. Ime je dobio po hemijskom elementu radijumu. Poznato je 27 radonovih izotopa , koji nastaju usled raspada radioaktivnog urana 238U, 235U i torijuma 232Th. Većina tih izotopa ima veoma kratko vreme polu raspada (manje od 1 sat). Izuzetak su 3 izotopa radona: 222Rn - 3,8 dana, 211Rn - 14,7 sati i 210Rn - 2,5 sati. Najopasniji po životnu sredinu je izotop 222Rn. On predstavlja 80% svih radonovih izotopa.
Radon za vreme svog raspada emituje alfa zrake (emituje i beta zrake ali u maloj količini) velike jonizacione moći.
[edit] Radon i zdravlje
Radon ima štetan uticaj na zdravlje ljudi. Štetna delatnost se ogleda u poremećajima ćelijske strukture DNK zbog visoko energetskog, kratkotrajnog produkta raspada radona 222Rn, izazivajući razvoj kancerogenih ćelija. Često izaziva rak pluća kod rudara. Mnoge države imaju norme koje ograničavaju koncentraciju radona u vazduhu.
