Diftoŋga
Wikipedias
Diftoŋga (greikkagillii δίφθογγος, "difthongos", "guvtiiguin jienaguin") lea vokálaráidu, mas lea goabbáge vokála celkko seamma stávvalis. Juos maŋŋálas vokálat gullaba sierra stávvaliidda, dát ii ráhkat diftoŋgga.
Sisdoallu |
[edit] Sámegiela diftoŋggat
Vaikko hállangielas ja dialeavttain sáhttá leat eambbo, sámegielas čállingielas leat njeallje diftoŋgga:
- ea
- ie
- oa
- uo
[edit] Diftoŋganjuolgan
Sámegielas diftoŋga njuolgá dahjege rivde:
- ea --> e
- ie --> i
- oa --> o
- ua --> u
Diftoŋggat rivdet eaŋkalvokálan go deattohis stávvalis lea -e-, -o-, -ii- d. -ui- dahjege čuovvovaš dáhpáhusain bárrastávvalvearbbaiguin:
[edit] Preseansa
-at -it -ut
1.pers.duála. vižže bohte gorro
3.pers.pl. vižžet bohtet gorrot
neg. - - - (!!)
[edit] Preterihtta
-at -it -ut
1.pers.sg. vižžen bohten gorron
2.pers.sg. vižžet bohtet gorrot
3.pers.sg. - bođii -
1.pers.duála - bođiime -
2.pers.duála - bođiide -
3.pers.duála - bođiiga -
1.pers.pl. - bođiimet -
2.pers.pl. - bođiidet -
3.pers.pl. vižže bohte gorro
neg. - - gorron
[edit] Konditionála
-at -it -ut
1.pers.sg. - - gorošin/gorolin
2.pers.sg. - - gorošt/gorolit
3.pers.sg. - - gorošii/gorolii
1.pers.duála - - gorošeimme/goroleimme
2.pers.duála - - gorošeidde/goroleidde
3.pers.duála - - gorošeigga/goroleigga
1.pers.pl. - - gorošeimmet/goroleimmet
2.pers.pl. - - gorošeiddet/goroleiddet
3.pers.pl. - - gorošedje/goroledje
neg. - - goroše
[edit] Potentiála
-at -it -ut
1.pers.sg. - bođežan gorožan
2.pers.sg. - bođežat gorožat
3.pers.sg. - bođeš goroš
(bođeža) (goroža)
1.pers.duála - bođežetne gorožetne
2.pers.duála - bođežeahppi gorožeahppi
3.pers.duála - bođežeaba gorožeaba
1.pers.pl. - bođežit gorožit
bođežat gorožat
2.pers.pl. - bođežehpet gorožehpet
3.pers.pl. - bođežit gorožit
neg. - bođeš goroš
[edit] Imperatiiva
-at -it -ut
2.pers.sg. - - -
2.pers.duála - - -
2.pers.pl. - bohtet gorrot
neg. - - -
[edit] Optatiiva
-at -it -ut
1.pers.sg. - bohton gorron
2.pers.sg. - - -
3.pers.sg. - bohtos gorros
1.pers.duála - - -
2.pers.duála - - -
3.pers.duála - bohtoska gorroska
1.pers.pl. - bohtot gorrot
2.pers.pl. - bohtet gorrot
3.pers.pl. - bohtoset gorroset
neg. - - -
[edit] Partisihppa
-at -it -ut
- - gorron
