Wyszehrad (Węgry)
Z Wikipedii
Wyszehrad (węg. Visegrád, niem. Plintenburg) - historyczne miasto w północnych Węgrzech, 35 km na północ od Budapesztu, w Zakolu Dunaju (naprzeciwko miasta Nagymaros). Powierzchnia - 33,27 km2, 1.654 mieszkańców (2001).
W czasach imperium rzymskiego na skale górującej nad dzisiejszym Wyszehradem Rzymianie zbudowali pograniczną fortecę. Później w tym miejscu istniał słowiański gród (słowiańska nazwa miasta - "zamek na wzgórzu"), w IX wieku opanowany przez Węgrów. Następne wiadomości o Wyszehradzie pochodzą z 1009, gdy miasto było wzmiankowane jako siedziba żupy i archidiakonii. W połowie XIII wieku, po najazdach mongolskich, król Węgier Béla IV zbudował w Wyszehradzie cytadelę. W 1323 miasto obrał sobie za siedzibę król Węgier Karol Robert, który wzniósł w mieście zamek, stanowiący od tej pory rezydencję kolejnych królów Węgier. Za panowania króla Zygmunta Luksemburskiego stolicę przeniesiono do Budy, ale król Maciej Korwin znów rezydował w Wyszehradzie i przebudował pałac Karola Roberta w stylu renesansu. Rolę stolicy Wyszehrad utracił dopiero po najeździe tureckim, kiedy to zamek wraz z miasteczkiem u jego stóp zostały zniszczone - po dwukrotnym oblężeniu w latach 1529 i 1543. Miasto odrodziło się w XVII wieku, ale prawa miejskie odzyskało dopiero w 2000.
Za czasów stołecznych, w 1335 i w 1339, Wyszehrad był miejscem słynnych zjazdów wyszehradzkich - spotkań królów Węgier, Czech i Polski. Tę tradycję współpracy w Europie Środkowej usiłowała kontynuować tzw. Grupa Wyszehradzka - prezydenci Węgier, Czechosłowacji i Polski spotykający się w Wyszehradzie co roku począwszy od 1991.
Turystycznymi atrakcjami Wyszehradu są ruiny królewskiego pałacu, stanowiące przebogate stanowisko archeologiczne (od 1935), oraz cytadela, a przede wszystkim panorama doliny Dunaju z pobliskich wzgórz.
