Trofim Łysenko

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Trofim Łysenko

Trofim Denisowicz Łysenko (Трофим Денисович Лысенко) (ur. 29 września 1898, we wsi Karliwka, gub. połtawska na Ukrainie, zm. 20 listopada 1976 w Moskwie) – sowiecki uczony biolog i agronom, od 1935 członek Ogólnozwiązkowej Akademii Nauk Rolniczych im. W.I. Lenina i dwukrotnie jej prezes, od 1939 członek Akademii Nauk ZSRR, członek Akademii Nauk Ukrainy, Bohater Pracy Socjalistycznej (1945), kawaler 8 Orderów Lenina, trzykrotny laureat Nagrody Stalinowskiej (1941, 1943, 1949).

[edytuj] Życiorys

Łysenko urodził się w rodzinie chłopskiej. Wykształcenie uzyskał w Kijowskim Instytucie Agrotechnicznym w 1925 r. W 1925-29 r. pracował w eksperymentalnej stacji agrotechnicznej w Azerbejdżanie. Od roku 1929 pracował we Wszechzwiązkowym Instytucie Nasiennictwa i Genetyki, którym kierował w latach 1937 - 66. W latach 1940 - 65 był równocześnie dyrektorem Instytutu Genetyki Akademii Nauk ZSRR.

[edytuj] Teorie Łysenki

Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Opracował teorię stadialnego rozwoju roślin i metody zastosowania jej w praktyce rolniczej.

W opublikowanym w 1927 r. artykule w Prawdzie ogłosił rewelacyjną metodę użyźniania gleby bez jakichkolwiek nawozów oraz metodę siewu grochu w zimie. Miały one zazielenić w zimie jałowe pola Azerbejdżanu i uchronić ludzi i bydło od głodu, okazały się jednak nieskuteczne.

Następnym wynalazkiem była w 1929 r. jarowizacja zbóż, mająca podnieść plony i zwiększyć mrozoodporność przez "przemianę odmian jarych w ozime pod wpływem warunków środowiska”.

W latach 30. XX w. przewodził kampanii w naukach agrotechnicznych, obecnie określanej jako "łysenkizm", która odrzucała współczesną genetykę i przetrwała w ZSRR do połowy lat 60. Teorie genetyczne Łysenki odrzucały prawa dziedziczności, przypisując nieograniczone możliwości przekształcania organizmów metodzie zmian środowiskowych.

Te teorie znalazły wyznawców wśród władz politycznych i zostały narzucone nauce sowieckiej metodami przymusu administracyjnego, któremu towarzyszyła scentralizowana kampania propagandowa. Teorie Łysenki zaaprobował Stalin, zaś naukowcom reprezentującym genetykę Mendla i Morgana zabroniono dalszych prac. Miało to negatywny i długotrwały wpływ na rozwój biologii i rolnictwa w ZSRR.