Strachocina

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).


Strachocina
Województwo	podkarpackie
Powiat	sanocki
Gmina	Sanok
Sołtys	Robert Kubowicz
Powierzchnia	ok. 1,2 km²
Położenie	49° 37' N 22° 6' E
Wysokość	321 m n.p.m.
Populacja (2006) - liczba ludności	ok. 1100
Strefa numeracyjna (do 2005)	13
Tablice rejestracyjne	RSA

Strachocina – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Sanok. W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie krośnieńskim.

Miejscowość leży na terenach, które noszą historyczną nazwę Ziemia sanocka. Zajmuje obszar blisko 1200 ha, jest w niej ok. 300 domów.

[edytuj] Historia

Wieś królewska, później zastawna, lokowana na prawie niemieckim w 1369 jako "Szwanczyce" (Święcice - ?). Akt fundacyjny, wydany przez Kazimierza Wielkiego na rzecz braci Piotra i Grzegorza z Kunowej pochodzi z 10 maja 1369. wg. aktu lokacyjnego wieś objęła 50 łanów ziemii.

W roku 1390, 16 grudnia Fryderyk Myssnar (Meisnansis) i Pakosz z Pakoszówki uposażają kościół pw. św. Katarzyny na granicy wsi. Po Jaćmirskich, kolejnymi dzierżawcami sołectwa Strachocina byli szl. Cloch Cornicz, Piotr Smolnicki, Kmitowie, Bobrowscy, Wzdowscy, w roku 1520 król zezwala Adamowi Wzdowskiemu zastawić wieś królewską S. Janowi Boboboli. W XVI i XVII wieku dzierżawcami królewskij wsi będą już Bobolowie. Na obszarze zajmowanym przez wieś były zapewne cztery osady, niwy: Szwanczyce, Meszewa, Strachocina i Strachocina Wola.

W roku 1880 wieś liczyła 839 mieszkańców (150 domów), 813 rzymskich-katolików oraz 23 wyz. mojżeszowego. Przed II wojną światową do parafii należały wsie Jurowce, Kostarowce, Pakoszówka, Popiele, Pisarowce, Lalin, Falejówka, Srogów Dolny i Srogów Górny.

W roku 1898 wieś liczy 164 domy, i 892 mieszkańców (w tym 875 rzymskich katolików, językiem polskim posługiwało się 892 mieszkańców), powierzchnia wsi wynosiła 5,60 km². Obszar dworski wynosił 3,30 km² i zamieszkały był przez 25 osób, na terenie znajdował się dwór ziemiański.

W roku 1929 wieś liczyła 1023 mieszkańców, właścicielem większościowym była Kazimiera Dydyńska. We wsi funkcjonowała cegielnia prowadzona przez Malika W., Kasa Stefczyka, Kółko Rolnicze, kopalnia ropy naftowej Towarzystwa Akcyjnego Galicja. Działalność usługową prowadził cieśla Darzyk J. i Michalski J., szewc Klimkowski, sklep Adamiak G. oraz krawiec Klimkowski J.

W lasach strachockich znajduje się kopalnia gazu ziemnego - obecnie używana jako podziemny zbiornik o dużej pojemności na gaz sprowadzany z Rosji.

[edytuj] Zabytki

W miejscu dworku Bobolów zwanym przez miejscowych "Bobolówką" obecnie znajduje się zaniedbany park ze starodrzewem. W latach 90. XX wieku wybudowano tu polową kaplicę gdzie odbywają się uroczystości ku czci Św. Andrzeja Boboli z udziałem licznych pielgrzymów.

Nieopodal znajduje się neogotycki kościół parafialny pod wezwaniem św. Katarzyny, obok niego pomnik Świętego Andrzeja, nowowybudowany klasztor im. Św. Maksymiliana Kolbego i dom pielgrzyma.

Kościół zbudowany jest w stylu neo-gotyckim, pochodzi z przełomu XIX i XX w.

Zlokalizowano go na skraju wsi, w miejscu pierwotnego kościoła ufundowanego w 1390 r. (albo istniejącego już a tylko uposażonego) przez Pakosza z Pakoszówki i Fryderyka Myssnara z Jaćmierza. Kościół ten spłonął w latach 30. XV wieku. Spłonął również kolejny wybudowany na tym samym miejscu drewniany kościół. Został spalony w 1624 podczas najazdu Tatarów pod wodzą Kantymira. Razem z kościołem i plebanią spalono i ówczesnego proboszcza, Adama Majstrogę. Jedyną pamiątką tych dawnych czasów, obok wiekowych dębów jest obecnie gotycka chrzcielnica znajdująca się w kościele (i otoczona czcią za jej domniemany związek ze Świętym Andrzejem). Kolejny, również drewniany kościół został wybudował dopiero po reaktywowaniu parafii w 1753 r.

Strachocina posiada muzeum mieszczące się w dawnym Domu Ludowym. Jego twórcą i kustoszem jest pan Stanisław Piotrowski.

[edytuj] Znani

W Strachocinie w roku 1591 urodził się Andrzej Bobola, święty kościoła katolickiego, od roku 2002 patron Polski. Od końca lat 80. XX wieku kościół w Strachocinie jest ośrodkiem kultu Świętego Andrzeja.

[edytuj] Bibliografia:

Adamiak T.: Strachocina. Zarys dziejów parafii. Strachocina 2001.
Fastnach A.: Słownik historyczno-geograficzny Ziemi Sanockiej w średniowieczu. cz 3. (O-Z). Towarzystwo Naukowe Vistulana. Kraków 2002. str.: 152-154.
Gajewski B.: Strachocina. Zarys monograficzny. Sanok 2004.
Piotrowski W.: Piotrowscy ze Strachociny w Ziemii Sanockiej. Genealogia i zarys najdawniejszych dziejów rodu. Gdańsk 2005. wyd. pryw. w ograniczonej liczbie egzemplarzy.

[edytuj] Zobacz też

Szlak naftowy

[edytuj] Linki zewnętrzne

[1] - Historia Strachociny - 1. rozdział monografii "Piotrowscy ze Strachociny w Ziemi Sanockiej" pióra Władysława Piotrowskiego-Błaszczychy
[2] - Witryna Parafii Świętej Katarzyny, Sanktuarium Świętego Andrzeja Boboli i Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rycerstwa Niepokalanej w Strachocinie
[3] - Witryna Szkoły w Strachocinie
[4] - Piotrowscy ze Strachociny potomkami Najman Bega?
Forum tematyczne Strachociny