Rogowska Kolej Wąskotorowa
Z Wikipedii
Rogowska Kolej Wąskotorowa – powstała w 1915 roku jako niemiecka wojskowa kolej polowa o rozstawie szyn 600 mm. Połączyła Rogów z Białą Rawską. Służyła do zaopatrywania niemieckiego frontu w żywność, broń i amunicję.
28 lutego 1915 Reserve Eisenbahn Kompanie rozpoczęła budowę kolei służącej do zaopatrywania frontu wschodniego w pobliżu rzek Rawki i Pilicy. Linia biegła od stacji kolei normalnotorowej w Rogowie do Białej Rawskiej przez Głuchów i Rawę Mazowiecką.
Po skończeniu I wojny światowej została przejęta przez PKP. W 1954 roku przekuto ją na rozstaw 750 mm. W 1996 roku została wpisana do rejestru zabytków. W 2001 roku PKP podjęły decyzję o jej likwidacji. Od zniszczenia uratowała ją Fundacja Polskich Kolei Wąskotorowych (FPKW). Dziś jest jednym z najpiękniejszych czynnych zabytków techniki województwa łódzkiego. Na stacji Rogów Towarowy Wąskotorowy zgromadzono drugą co do wielkości w Polsce kolekcję zabytkowego taboru wąskotorowego. Cała kolej jest utrzymywana dzięki pracy wolontariuszy. Fundacja zaprasza wszystkich chętnych do pomocy przy renowacji zabytkowego taboru.
Wszystkie wyremontowane lokomotywy i wagony mają w pełni historyczny wygląd. Dotyczy to także wzorów i kolorów malowania oraz sposobu oznaczenia pojazdów. To właśnie szacunek dla historii nakazuje umieszczać na wagonach i lokomotywach pochodzących z kolei państwowej symbol PKP, choć w rzeczywistości dzisiaj nie stanowią one własności tego przedsiębiorstwa.
Choć nie ma już znaczenia gospodarczego, bo nie są już za jej pośrednictwem prowadzone przewozy towarowe, to jest najcenniejszym zabytkiem kolejnictwa w regionie łódzkim. Prowadzone są na niej przewozy turystyczne. W każdą niedzielę od początku maja do końca września o godzinie 13.00 odjeżdża z Rogowa ogólnodostępny pociąg turystyczny. Pociąg złożony z zabytkowych wyremontowanych wagonów osobowych i jednego bagażowego ciągnie lokomotywa spalinowa Lyd1 z lat 60 ubiegłego wieku. Na turystów czekają takie atrakcje jak zwiedzanie późnobarokowego kościoła w Głuchowie, czy ognisko z kiełbaskami na stacji w Jeżowie. Zorganizowane grupy mogą zamówić przejazd kolejką w dowolnym terminie, także zimą (wagony posiadają ogrzewanie).
Z okazji lokalnych festynów uruchamiane są dodatkowe pociągi, m.in. podczas "Dni Rawy" czy "Święta Wiosny" w arboretum w Rogowie. Spośród imprez mających miejsce na kolejce w ostatnim czasie warto wymienić zlot starych samochodów Syrena i Warszawa. Szczegółowe informacje o aktualnym rozkładzie jazdy pociągów i bieżącej sytuacji na Kolei Rogowskiej można znaleźć za stronach Fundacji [1] w dziale poświęconym tej kolei.
Trasa kolejki wiedzie przez malownicze, pagórkowate tereny Mazowsza. W drodze do Białej mijamy:
- Jeżów – z neogotyckim kościołem parafialnym pw. św. Andrzeja Apostoła, wzniesionym w latach 1907-1914 z nawą z XV/XVI stulecia, w której zachowało się późnogotyckie sklepienie gwiaździste. Ponadto drewniany kościół cmentarny pw. św. Leonarda prawdopodobnie z 2. połowy XVII wieku oraz drewniane domy z XIX wieku. Cmentarz żołnierzy Armii Łódź z 1939 r.
- Głuchów – wieś założona na skrzyżowaniu dawnych traktów z Łęczycy do Rawy Mazowieckiej i z Piotrkowa Trybunalskiego do Skierniewic. We wsi stoi późnobarokowy kościół parafialny pw. św. Wacława wzniesiony w 1786 r. z piękną dwuwieżową fasadą, neogotycką dzwonnicą z 1821 r. i neoklasycystyczna plebanią z 1824 r.
- Boguszyce – w których stoi drewniany kościół pw. św. Stanisława Biskupa, jeden z najcenniejszych zabytków drewnianej architektury sakralnej w Polsce. Świątynia ta została wzniesiona w latach 1550-58, z fundacji Wojciecha Bogusławskiego herbu Rawicz, podskarbiego dóbr mazowieckich należących do królowej Bony. Kościół wzniesiono w miejscu wcześniejszej świątyni z 1521 r.
- Rawa Mazowiecka – ośrodek przemysłu spożywczego (mięsnego oraz przetwórstwa owoców i warzyw), ponadto zakłady przemysłu precyzyjnego, odzieżowego i skórzanego (garbarnia). Posiada następujące zabytki:
- grodzisko Anielska Góra – wczesnośredniowieczne grodzisko położone około 1,8 kilometra na południowy wschód od rynku, na skraju miasta,
- dawny zespół klasztorny jezuitów (z XVII-XVIII wieku) zlokalizowany w zachodniej pierzei rawskiego rynku. Na późnobarokowy zespół klasztoru skłądają się: kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP, klasycystyczna, dwukondygnacyjna dzwonnica oraz budynek dawnego kolegium jezuickiego ufundowanego przez braci Wołuckich w 1613 r. W czasie rokoszu Lubomirskiego kolegium jezuickie gościło króla Jana Kazimierza. Wychowankiem kolegium był znany polski kronikarz Jan Chryzostom Pasek;
- zamek książąt mazowieckich z XIV wieku – średniowieczny zamek w Rawie wzniesiono na sztucznym usypisku nad rzeka Rawką, w czasach księcia mazowieckiego Siemowita III – w latach 1363-1366.
- Biała Rawska – jeden ze starszych ośrodków osadniczych na ziemi mazowieckiej. Już w XII wieku był to gród kasztelański, który pełnił rolę ważnego ośrodka administracyjnego, a także handlowego. Prawdopodobnie istniała tu komora celna. Znajduje się tu też kościół parafialny pw. św. Wojciecha – murowana świątynia z początku XVI wieku, odbudowana po pożarze w końcu XVII stulecia. i w 1846 r. z neogotycką fasadą, z 2. poł. XIX stulecia. Warto też zobaczyć dawną bożnicę – do 1939 r. świątynię miejscowej gminy żydowskiej, murowaną, wzniesioną w 1. połowie XIX stulecia, przebudowaną pod koniec lat 50. XX w., będącą obecnie siedzibą Ochotniczej Straży Pożarnej.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Fundacja Polskich Kolei Wąskotorowych – organizacja miłośników kolei, zrzeszająca osoby, które zachowują zabytki polskiego kolejnictwa wąskotorowego
- Nieoficjalna strona Rogowskiej Kolei Wąskotorowej Strona Michała Chylaka – łódzkiego miłośnika kolei
- www.koleje.wask.pl Galeria Rogowskiej Kolei Wąskotorowej Krzysztofa Zientary
- www.ziemialodzka.pl Podstrona Portalu Turystyczno – Krajoznawczego poświęcona Rogowskiej Kolei Wąskotorowej
