Nowa Sól

Z Wikipedii

Współrzędne: 51°48' N 015°43' E

Nowa Sól
Herb Nowej Soli Flaga Nowej Soli
Województwo	lubuskie
Powiat	nowosolski
Gmina  - rodzaj	Nowa Sól miejska
Prezydent miasta	Wadim Tyszkiewicz (e-mail)
Powierzchnia	21,56 km²
Położenie	51° 48' N 15° 43' E
Liczba mieszkańców (2004)  - liczba ludności  - gęstość	40 616 1883,9 os./km²
Strefa numeracyjna (do 2005)	68
Kod pocztowy	67-100 do 67-103
Tablice rejestracyjne	FNW
TERC10 (TERYT)	4081104011
Położenie na mapie Polski
Urząd miejski3 ul. Piłsudkiego 12 67-100 Nowa Sól tel. 68 459-03-00; faks 68 459-03-58 (e-mail)
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Strona internetowa miasta

Nowa Sól to miasto i gmina w województwie lubuskim, w powiecie nowosolskim. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa zielonogórskiego, podobnie jak przy poprzednim podziale administracyjnym, przed rokiem 1975.

Spis treści 1 Położenie 2 Historia 3 Nowa Sól po wojnie 4 Gospodarka 5 Transport i komunikacja 5.1 Węzeł drogowy 5.2 Węzeł kolejowy 6 Zabytki 7 Miasta partnerskie 8 Struktura powierzchni 9 Demografia 10 Linki zewnętrzne

[edytuj] Położenie

Nowa Sól jest położona w południowej części województwa lubuskiego, na lewym brzegu Odry na obszarze zachodniej części Wzgórz Dalkowskich (Pradoliny Barycko-Głogowskiej).
Miasto ma status gminy miejskiej i jest stolicą powiatu nowosolskiego; liczy 41 tysiące mieszkańców. Jest trzecim pod tym względem trzecim miastem w województwie – większymi ośrodkami są Gorzów Wielkopolski i Zielona Góra. Od sąsiednich ośrodków dzieli ją odległość:

• Zielona Góra – 23 km
• Gorzów Wielkopolski – 135 km
• Wrocław - 133 km
• Legnica - 81 km
• Jelenia Góra - 129 km
• Głogów - 34 km
• Leszno - 80 km
• Poznań - 119 km

[edytuj] Historia

Nowa Sól po raz pierwszy wzmiankowana około 1585 roku jako (niem.) Neusalzburg, później nazwa została skrócona do Neusalz. Prawa miejskie otrzymała dopiero w roku 1743, ale jej historia sięga XIV wieku. Od samego początku tradycja miasta, wcześniej osady związana była z przemysłem oczyszczania soli.

"Okres solny" skończył się jednak dla miasta zaraz po wojnie trzydziestoletniej, kiedy to warzelnia została zamknięta. Dziś smak historii i tradycji pozostał już tylko w nazwie, która może być myląca.

Po okresie stagnacji, od XIX wieku, Nowa Sól znów stała się miejscem, gdzie dynamicznie rozwijał się przemysł, powstały fabryki nici, kleju, okres rozwoju dotyczył także przemysłu ciężkiego - nowo powstałej huty żelaza. U progu XX wieku uruchomiono tu także dużą stocznię rzeczną, a wraz z nią port przeładunkowy, uruchomiono również połączenia kolejowe.

W okresie II wojny światowej Niemcy wykorzystali miasto jako dogodny punkt przy tworzeniu kilku obozów pracy przymusowej, w tym filii jednego z najbardziej znanych, który zapisał się niechlubnie na kartach historii - Gross-Rosen. Armia Czerwona wkroczyła do Nowej Soli 14 lutego 1945. Również po zakończeniu wojny Nowa Sól, jak i wiele innych ośrodków polskich, znalazła się w strefie wpływów radzieckich, co znamionowała obecność Komendatury Wojskowej. Praktycznie do końca okresu stacjonowania Armii Radzieckiej w mieście znajdował się duży szpital wojskowy wraz z zapleczem logistycznym i kwaterami dla kadry na osiedlu domków jednorodzinnych.

[edytuj] Nowa Sól po wojnie

Po wojnie Nowa Sól znana była z produkcji włókienniczej z Nadodrzańskich Zakładów Przemysłu Lniarskiego "Odra", posiadającą halę nici syntetycznych wyposażoną w maszyny produkcji japońskiej (zakład zlikwidowano w 2002 r.), Dolnośląskich Zakładów Metalurgicznych "Dozamet", produkujących między innymi tubingi do budowy metra i na potrzeby kopalni węgla (zakład zlikwidowano w 1998 r.), Zakładów Jajczarskich (produkcja jajek w proszku m. in. na eksport do niemieckich fabryk lodów) i "Kartoniarni" (fabryki opakowań). Miejski browar z początku XX w. produkował kilka gatunków piwa.

W oparciu o zakłady pracy, korzystając z dogodnego położenia, w Nowej Soli powstały kluby sportów wodnych, z których ostatecznie przetrwał klub kajakowy ("Polonia" przemianowana na "Dozamet"), odnoszący sukcesy na skalę kraju (tacy zawodnicy jak siostry Bareja, Józef Soliński, Ludwik Ochodek, rodzeństwo Klameckich i inni). Ponadto w mieście od około 1960 roku była hala sportowa, pierwotnie wykorzystywana do pokazowych walk bokserskich, następnie do gier zespołowych.

W Nowej Soli oprócz 7 szkół podstawowych (w tym jednej "specjalnej") funkcjonuje Liceum Ogólnokształcące, Zespół Szkół Spożywczych, Zespół Szkół Budowlanych, Zespół Szkół Elektrycznych, Zespół Szkół Odlewniczych.

[edytuj] Gospodarka

zobacz więcej Fabryka Nici Odra.

zobacz więcej Dolnośląskie Zakłady Metalurgiczne Dozamet.

zobacz więcej Nowosolskie Zakłady Obuwia Junior.

Obecnie Nowa Sól jest jednym z ważniejszych ośrodków gospodarczych w województwie lubuskim. Istnieje tutaj wiele przedsiębiorstw które działają w branży budowlanej, metalowej, maszynowej, elektrotechnicznej, spożywczej. Do niedawna miasto była znaczącym ośrodkiem przemysłowym w kraju. Działały tutaj firmy z branż takich jak włókiennicza, metalowa, odlewnicza, spożywcza, obuwnicza, skórzana, maszynowa. W mieście istniały jedne z największych przedsiębiorstw:

• Nadodrzańskie Zakłady Przemysłu Lniarskiego "Odra", późniejsza Nowosolska Fabryka Nici „Odra”,
• Zakłady Metalurgiczne „Dozamet”,
• Nowosolskie Zakłady Obuwia „Junior”,
• Fabryka Kotłów ”Fakot”,
• Zakłady Metalowe Przemysłu Lniarskiego „Metalen”,
• Nowosolskie Zakłady Jajczarskie „Ovopol”,
• Zakłady Opakowań i Tektury Falistej „Karton-Pak”,
• Nowosolskie Przedsiębiorstwo Robót Drogowo-Mostowych „Dromost”.

Większośc z tych zakładów nie przetrwała okresu transformacji gospodarki polskiej i upadła bądź uległa likwidacji. Obecnie działają tylko zakłady jajczarskie i zakłady opakowań. Bezrobocie w Nowej Soli jest najwyższe w województwie (Stopa bezrobocia w Nowej Soli i okolicy: 34% (luty 2006). Spowodowane jest to właśnie upadkiem wielu zakładów w których pracowali nowosolanie. Obecnie do największych zakładów należą:

• Nowosolskie Zakłady Jajczarskie „Ovopol”
• Zakłady Opakowań Tekturowych „Karton-Pak”

W mieście rozwija się handel, usługi, powstają nowe składy, hurtownie, sklepy, stacje benzynowe. Rozwija się sektor małych i średnich firm. Od kilku lat miastem zainteresowane są sieci dyskontowe i hipermarkety chcące ulokować swe punkty właśnie w Nowej Soli. Obecnie istnieją już tutaj sklepy Biedronki, Lidla, Plusa, i Kauflandu. Rozbudowywane są stacje obsługi pojazdów i serwisy, budowane nowe stacje benzynowe. W mieście dominują średnie i małe przedsiębiorstwa budowlane, metalurgiczne i handlowe. Dynamicznie rozwinęła się produkcja figur ogrodowych, którymi zainteresowani są zwłaszcza nabywcy z Niemiec - w mieście i okolicy w 2000 r. funkcjonowało ok. 200 takich wytwórni. Do roku 2006 przetrwało ok. 60.

[edytuj] Transport i komunikacja

zobacz więcej Komunikacjia Miejska w Nowej Soli.

Nowa Sól jest ważnym węzłem komunikacji drogowej, kolejowej i wodnej. W mieście krzyżuje się kilka ważnych szlaków, istnieje dworzec kolejowy a rzeka Odra to ważny szlak handlowy. Komunikację miejską, podmiejską i dalekobieżną zapewnia przedsiębiorstwo PKS Nowa Sól. Ważniejsze linie to : Nowa Sól-Poznań, Nowa Sól-Zielona Góra, Nowa Sól-Kłodzko, Nowa Sól-Jelenia Góra, Nowa Sól-Wolsztyn, Nowa Sól-Sława, Nowa Sól-Szprotawa, Nowa Sól-Nowe Miasteczko, Nowa Sól-Kożuchów i Nowa Sól-Kolsko.

[edytuj] Węzeł drogowy

W Nowej Soli krzyżują się szlaki z południa na północ, ze wschodu na zachód. Obwodnica miejska prowadzi ruch kołowy obrzeżami miasta pozwalając na uniknięcie uciążliwego tranzytu w ścisłym sercu miasta.

[edytuj] Węzeł kolejowy

zobacz więcej Nowa Sól (stacja kolejowa).

W Nowej Soli funkcjonuje dworzec PKP który obsługuje podróżnych oczekujących na pociąg. Miasto ma połączenia pospieszne ze Szczecinem, Wrocławiem i Krakowem, a podmiejskie z Zieloną Górą, Głogowem i Rzepinem.

[edytuj] Zabytki

zobacz więcej Zabytki.

• Kościół św. Antoniego na ulicy Piłsudskiego
• Kościół św. Michała Archanioła
• Unikalny w skali Europy, jedyny na obszarze Polski, most podnoszony na kanale portowym, czynny
• Zabudowę przemysłową z przełomu XIX i XX w.
• Zbór Braci Czeskich z połowy XVIII w.
• Magazyn Solny z XVIII wieku
• Muzeum Miejskie
• Plac Powstańców Śląskich i Wielkopolskich

[edytuj] Miasta partnerskie

Miasto	Kraj	Data podpisania umowy
Achim	Niemcy	17 lipca 1989
Fresagrandinaria	Włochy	10 czerwca 2003
Püttlingen	Niemcy	26 maja 1996
Saint Michel sur Orge	Francja	26 maja 1996
Senftenberg	Niemcy	22 maja 1992
Veszprém	Węgry	26 maja 1996
Žamberk	Czechy	26 maja 1996

[edytuj] Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002⁶, Nowa Sól ma obszar 21,56 km², w tym:

• użytki rolne: 40%
• użytki leśne: 13%

Miasto stanowi 2,8% powierzchni powiatu.

[edytuj] Demografia

Dane z 30 czerwca 2004²:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	40 616	100	21 300	52,4	19 316	47,6
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	1883,9		987,9		895,9

Według danych z roku 2002⁶, średni dochód na mieszkańca wynosił 1394,83 zł.

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Strona internetowa miasta

• Mapy i zdjęcia satelitarne
  • mapy i zdjęcia satelitarne (Google) w Wikimapii
  • mapa w Szukaczu
  • mapa w Mapquest (en)