Wikipedysta:Nova/brudnopis2
Z Wikipedii
Spis treści |
[edytuj] Sosna
- Charakterystyka - skorzystać z http://www.conifers.org/pi/pin/index.htm do uzupełnienia i może omówić inny podział na podrodzaje w systematyka sosny.
- Zastosowanie - rośliny lecznicze (jakiś przekrój)
- Pochodzenie nazwy - poszukać czegoś o polskiej nazwie
- Historia i znaczenie gospodarcze w Polsce - coś o wejmutce, wyrębie i nasadzeniach monokulturowych w Polsce (Beentree gdzieś o tym już pisał.. monokultura sosnowa?)
- Szkodniki - lista (link do głównego art. {{main}})
- Choroby - lista (link do głównego art. {{main}}, zajrzeć do brudnopisu Beentree)
[edytuj] Charakterystyka
[edytuj] Szkodniki
napisać
Pine needles are sometimes eaten by some Lepidoptera species (see list of Lepidoptera which feed on Pines) and also the Symphytan species Pine Sawfly.
- Barczatka sosnówka (Dendrolimus pini)
- Borecznik sosnowiec (Diprion pini)
- borodziej cieśla (Ergates faber) - sosna i świerk
- jemioła pospolita odm. rozpierzchła (Viscum album ssp. austiacum)
[edytuj] Choroby
napisać
- Osutka sosny - groźna choroba wywoływana przez grzyb pasożytniczy Lophodermium pinastri
- Skrętak sosny - choroba wywoływana przez pasożytniczy grzyb Melampsora pinitorqua powodująca zniekształcenia młodych pędów sosen
- Zamieranie pędów sosny - groźna choroba wywoływana przez patogeny: Gremmeniella abietina, Cenangium ferruginosum i Sphaeropsis sapinea powodująca zamieranie pędów i całych siewek sosny.
[edytuj] Pochodzenie nazwy
Pinus to starorzymska, pochodzenia łacińskiego nazwa sosny i świerka. Bezpośrednio od niej pochodzi francuska nazwa pin i od niej angielska pine. Podobne nazwy stosowane są w innych językach romańskich, np. włoskim pino. Dawniej (przed XIX w.) w angielskim nazewnictwie funkcjonowała nazwa fir od staronordyjskiego fyrre, która obecnie zarezerwowana jest dla rodzaju Abies, i Pseudotsuga. Pozostałości staronordyjskiej nazwy widać w innych współczesnych językach europejskich: duńskie fyr, norweskie furu, i niemieckie Föhre (w potocznym niemieckim nazwa została zastąpiona przez Kiefer, słowo pochodzące od Kien-Föhre, nazwy po Kienspan - małym patyku z sosnowego drewna, używanego jako świeczki).
Do polskiej nazwy tego rodzaju podobna jest w brzmieniu nazwa rosyjska сосна.
[edytuj] Historia i znaczenie gospodarcze w Polsce
Okresy zlodowaceń w czwartorzędzie, które dotknęły Europy, spowodowały wyginięcie wielu wcześniej królujących na tym obszarze gatunków roślin. Po ustąpieniu lodowców w holocenie (ok. 10 000 lat temu) okazało się, że przetrwały rośliny o niewielkich wymaganiach, w tym sosny, wierzby i brzozy, tworząc bory sosnowo-brzozowe. Drzewa te panowały przez następne 3 tys. lat, aż do ocieplenia klimatu.[2] Około 5 tys. lat temu dominowały już dęby, jodły i świerki, 3 tys. lat temu także buki i graby, zaś od 2 tys. lat w Europie rośnie najwięcej jodeł i buków oraz na cieplejszych obszarach dębów, brzóz i topoli.
Skład gatunkowy lasów jest jednak obecnie w znacznej mierze wynikiem działalności gospodarczej człowieka. Z uwagi na rozwój rolnictwa lasy były od wieków wycinane, a żyźniejsze ziemie przeznaczane pod uprawy rolne. Skutkiem tego sosna przeważa w polskich lasach.
Ze względu na dobre parametry techniczne drewna, szybki wzrost i niewielkie wymagania glebowe, sosny dominują (2005 r.) w drzewostanach polskich lasów, w szczególności sosna zwyczajna. Powierzchniowo, sosny wraz z modrzewiami, stanowią ogółem 67,4% lasów w Polsce, 69,2% lasów państwowych (PGL LP), 37,9% parków narodowych, 63,4% lasów prywatnych. Ponadto sosny stanowią 70,1% masy drzewnej w PGL LP, 54,8% w lasach prywatnych.[3][4]
[edytuj] Znaczenie kulturowe
napisać
- obraz: Szyszkin Iwan I., Sosny w słońcu, 1886 — Galeria Tretiakowska, Moskwa (http://encyklopedia.pwn.pl/haslo.php?id=354947)
- Talerz z kwitnącą wiśnią i sosną przy skałach, dekoracja typu Imari (rejon Arita) przed 1721 — Państwowe Zbiory Sztuki na Wawelu, Kraków (http://encyklopedia.pwn.pl/haslo.php?id=1766822)
[edytuj] Symbolika
- Sosna pojawia się na herbie Massachusetts, pierwszej pieczęci New Hampshire (1776), herbie, pieczęci i fladze Vermont, herbie, pieczęci i wszystkich flagach (wcześniejszych i obecnych) stanu Maine.[5]
[edytuj] Przypisy
- ↑ Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.). Słownik botaniczny. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003. ISBN 83-214-1305-6.
- ↑ Historia i rozwój lasów europejskich [dostęp 20 grudnia 2006]. Dostępny w World Wide Web: http://www.drzewa.net/artykul/2.
- ↑ Raport o stanie lasów w Polsce - 2005 [dostęp 14 grudnia 2006]. Dostępny w World Wide Web: http://www.lp.gov.pl/media/biblioteka/raporty/raportostanielasow2005.PDF/.
- ↑ Raport roczny PGL LP 2005 [dostęp 14 grudnia 2006]. Dostępny w World Wide Web: http://www.lp.gov.pl/media/biblioteka/raporty/raport_05.pdf PGL.
- ↑ David B. Martucci. The New England Flag. 1997 [dostęp 20 grudnia 2006]. Dostępny w World Wide Web: http://www.midcoast.com/~martucci/flags/NEFlag.html.
[edytuj] Linki do wykorzystania
- +http://en.wikipedia.org/wiki/Coat_of_arms_of_Vermont
- +http://www.midcoast.com/~martucci/flags/NEFlag.html
- +http://www.fotw.us/flags/us-me.html
+*http://www.braemarscotland.co.uk/about_braemar/coat_of_arms.htm
- Sosna zwyczajna (ang. Scots Pine Tree) w herbie szkockiego Braemar symbolizuje lasy (Great Forest of Caledon), których pozostałości nadal znajdują się na tym obszarze.
- +http://www.midcoast.com/~martucci/flags/maine/index.html
- +http://www.fanshop-online.de/fahnen-flaggen-infos/us-ma.html
- http://www.gg.ca/heraldry/emb/03/index_e.asp
- W osobistym herbie generalnego gubernatora Kanady Michaëlle Jean, sosna reprezentuje bogactwa naturalne Kanady.
- Sosna reprezentuje Kanadę w herbie Uniwersytetu Queens.
- Herb i flaga Vila Nova de Poiares zawiera wizerunek dwóch sosen z szyszkami, pospolitymi na tamtym terenie.
- +http://www.town.truro.ns.ca/coatofarms.htm
- +http://www.tridelta.org/about/insignia.asp
- +http://www.castlegar.ca/city_coat.htm
- http://www.sprucepine.com/joomla/
- http://www.wcri.coop/About/symbols.aspx
- http://www.pine.nl/
- http://www.wollemipine.pl/
- http://www.prsc.qld.gov.au/c/prsc
- http://www.pinesolutions.com.au/
- http://www.immt.pwr.wroc.pl/pine/node1.html
- http://www.blackpinebeach.com/cgi-bin/generate.cgi
- http://www.cloquetmn.com/404/index.cfm?&forumcomm_check_return
- http://www.pineacresrealty.com/
- http://www.dolben.com/pinebrook_ma.htm
[edytuj] Sosna zwyczajna
[edytuj] Ekotypy
http://www.lasypanstwowe.poznan.pl/rdlp/main.php?muid=15&mid=259&akID=387#ak387
- Sosna rychtalska - w 1938 r. poddana badaniom proweniencyjnym (w celu ustalenia pochodzenia) przez Międzynarodową Unię Leśnych Organizacji Badawczych (IUFRO). W Nadleśnictwie Syców, utworzono mateczny mikroregion nasienny, nazwany obrębem Rychtal. Nie prowadzi się tam wyrębu, jedynie zbiera nasiona. Drzewa szczególnie okazałe, zdrowe, żywotne, o znanym pochodzeniu, wpisywane są jako doborowe do specjalnego rejestru. Na terenie obrębu Rychtal, jako doborowe wyznaczono 64 drzewa sosny zwyczajnej.
[edytuj] Inne
Herby innych iglastych:
- Powiat Ebersberg, Niemcy - jodła
- Powiat Pinneberg, Niemcy - jodła