Norka amerykańska
Z Wikipedii
Norka amerykańska | |
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | strunowce |
Podtyp | kręgowce |
Gromada | ssaki |
Rząd | drapieżne |
Rodzina | łasicowate |
Gatunek | norka amerykańska |
Nazwa systematyczna | |
Mustela vison | |
Schreber, 1777 |
Norka amerykańska, wizon (Mustela vison) – drapieżny ssak z rodziny łasicowatych.
Nie jest blisko spokrewniona z norką europejską i oba gatunki nie mogą się krzyżować.
Spis treści |
[edytuj] Występowanie
Norka amerykańska jest powszechnie spotykana w Ameryce Północnej. Występuje w niemal całej Kanadzie i 48 z 50 stanów USA.
Od lat 50. XX w. norka amerykańska występuje dziko także w Europie, gdzie została sprowadzona jako zwierzę futerkowe. Dzikie populacje tego gatunku, zapoczątkowane przez osobniki, które uciekły z hodowli lub zostały wypuszczone przez działaczy ekologicznych, występują na Islandii, w krajach skandynawskich, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Francji, Niemczech, Polsce i części Rosji.
[edytuj] Wygląd
Norki amerykańskie mają wydłużone ciało z relatywnie krótkimi łapami i ogonem. Głowa norki jest mała i dość płaska; palce tylnych nóg spięte błoną.
Pokryte są gęstym, miękkim, nieprzepuszczającym wody futrem, zwykle barwy brązowej. Podbródek zwykle biały.
Norka amerykańska jest większa i cięższa od swej europejskiej krewniaczki. Ciało norki amerykańskiej ma długość 30 - 43 cm, zaś długość ogona to ok 13 - 23 cm. Masa ciała osiąga ciężar 0,7 - 2,3 kg. Samce i samice dość znacznie różnią się wielkością; podane przedziały wielkości i masy w swych górnych granicach dotyczą samców, zaś w dolnych - samic.
Hodowlana odmiana tego gatunku osiąga większe rozmiary.
[edytuj] Tryb życia
Gatunek ten żyje w pobliżu śródleśnych wód. Norki amerykańskie przejawiają aktywność głównie w nocy i o zmierzchu, w ciągu dnia przebywają w samodzielnie wykopanych norach ziemnych, które mogą mieć do 3 metrów długości. Niekiedy norka nie buduje własnej nory, lecz zajmuje już istniejącą lub osiedla się w nisko położonej dziupli lub wykrocie.
Poza okresem godowym prowadzą samotniczy tryb życia i agresywnie reagują na innych przedstawicieli własnego gatunku. Granice własnego terytorium oznaczają przy pomocy wydzieliny gruczołów okołoodbytowych. Wielkość terytorium poszczególnych osobników związana jest z płcią zwierzęcia: samice mają rewiry wielkości 8 - 20 ha., obszar samca dochodzi niekiedy do 800 ha.
Dobrze pływają i potrafią nurkować do głębokości 6 metrów.
[edytuj] Pożywienie
Norki amerykańskie są mięsożerne i są zręcznymi myśliwymi. Zjadają drobne ssaki (piżmaki, zające, ryjówki), a także żaby, bezkręgowce - (stawonogi (np. raki) i owady, a często również ryby i ptactwo wodne. Norki zjadają także jaja ptaków.
[edytuj] Rozmnażanie
Raz do roku samica po ok. 40 - 80-dniowej ciąży rodzi 2 - 10 młodych (najczęściej 5). Okres godowy przypada na okres od lutego do początku kwietnia, narodziny młodych - na koniec kwietnia lub maj. Samica rodzi w gnieździe wyścielonym włosami, piórami i suchymi roślinami. Młode spędzają w nim pierwsze tygodnie życia. Po ok. 6 tygodniach są już częściowo samodzielne, zaś na jesieni matka opuszcza je ostatecznie. Dojrzałość płciową samice osiągają po ok. roku, zaś samce - po 18 miesiącach. Żyją do 10 lat.
[edytuj] Norki w hodowli
Norki amerykańskie są w wielu krajach europejskich i na rosyjskiej Syberii dość powszechnie hodowane na fermach, jako zwierzęta futerkowe.
Forma fermowa tego gatunku jest nieco większa od dzikiej (30 - 50 cm. długości, ogon - 12 -20 cm.) W warunkach fermowych uzyskano kilka odmian barwnych norki, m.in. białe, czarne i tzw. srebrne.
Od 1991 r. istnienie ferm hodujących norki amerykańskie jest zakazane w Szwajcarii, od 1998 - w Austrii, a od 2003 - w Wielkiej Brytanii. Plany wprowadzenia takiego zakazu istnieją także w Norwegii i we Włoszech.
[edytuj] Ciekawostki
Hodowla norek amerykańskich w celu pozyskania futra, stała się celem kampanii sprzeciwu ruchów ekologicznych. Media pokazywały społeczeństwu obraz małych uroczych zwierzątek, które obdzierane są ze skóry, aby zaspokoić pragnienia niewielkiej grupy miłośników futer. Efektem kampanii stało się masowe likwidowanie hodowli oraz wypuszczanie przez działaczy ekologicznych tysięcy tych przemiłych zwierzątek na wolność. Jednak okazało się, że uwolniono "potwora Frankensteina", który "wygryzł" europejskie norki z ich siedlisk, a potem zaczął zajadać się przedstawicielami różnych zagrożonych gatunków jak karczownik (Arvicola terrestris). Paradoksalnie dobre intencje działaczy ekologicznych sprowadziły zagrożenie na europejski ekosystem. Nowych zwierząt pod żadnym pozorem nie powinno się wprowadzać do środowiska, bo to burzy równowagę natury, nawet jeżeli wyglądają one całkowicie nieszkodliwie.