Kock

Najstarsze ślady pierwszego osadnictwa w okolicy datowane są na 5000 lat p.n.e., odnaleziono także późniejsze ślady różnych kultur. Pierwszą stałą osadę na terenie obecnego Kocka datuje się na X wiek.W roku 1417 król Władysław Jagiełło, przychylając się do prośby biskupa płockiego Jakuba, wydał przywilej lokacyjny dla Kocka jako wsi dziedzicznej. Ten przywilej potwierdził syn Jagiełły - Władysław Warneńczyk w 1443 roku, w Budzie. W 1518 roku miasto zostało własnością hetmana wielkiego koronnego i wojewody sandomierskiego - Mikołaja Firleja z Dąbrowicy. Rodzina Firlejów rządziła Kockiem aż do II połowy wieku XVII. Za ich rządów miasteczko stało się znanym ośrodkiem reformacyjnym. Około 1750 roku Kock stał się własnością księżnej Anny z Sapiehów Jabłonowskiej, która przysłużyła się miastu dokonując jego gruntownej przebudowy przez m.in. wyznaczenie rynku. Ufundowała ratusz, kościoł i pałac wg. projektu Szymona Bogumiła Zuga. Po jej śmierci Kock przejęli bankierzy warszawscy - wierzyciele. Znaną postacią społeczności żydowskiej Kocka był cadyk Mendel Morgenstern, twórcy tzw. chasydyzmu kockiego (lata 1834-1859). W tym okresie, do Kocka schodziły się liczne żydowskie pielgrzymki. W wieku XIX ludność brała czynny udział w powstaniach narodowych, za co miasto od roku 1870 zostało pozbawione praw miejskich. Odzyskało je dopiero w 1915 roku. Po I wojnie światowej miasto nie rozwijało się zbyt intensywnie. W roku 1927 w mieście wybuchł wielki pożar. Dużą część mieszkańców miasta stanowiła ludność żydowska. W kampanii wrześniowej w okolicach Kocka działała Samodzielna Grupa Operacyjna "Polesie" pod dowództwem gen. Franciszka Kleeberga, a pod samym miastem stoczona została ostatnia bitwa tej kampanii - starcie SGO Polesie z niemiecką 13. DP Zmot, w dniach 2-5 października 1939 roku.Okupacja przyniosła masową deportację żydowskich mieszkańców do obozów zagłady (głównie do Treblinki). W Kocku, i w jego najbliższych okolicach działał ruch oporu. Partyzanci Armii Krajowej przeprowadzili w czasie trwania okupacji niemieckiej wiele akcji dywersyjno-sabotażowych. Wyzwolenie miasta nastąpiło 22 lipca 1944 roku, kiedy to batalion 27 Wołyńskiej Dywizji AK, pod dowództwem por. K. Filipowicza, wkroczył do miasta. Wobec licznych prób sowietyzacji Kocka, 1 maja 1945 roku, oddział M. Bernaciaka "Orlika" zajął miasto i doprowadził do zlikwidowania niektórych członków PPR. Obecnie Kock jest niewielkim ośrodekiem usługowym i edukacyjnym działającym na rzecz rolniczej okolicy. W mieście zlokalizowane są drobne zakłady z branży stolarskiej, metalowej i przetwórstwa rolno-spożywczego. W okolicy znajdują się stawy hodowlane.

Kock - centrum miasta

[edytuj] Zabytki

1. Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia NMP z 1779-82, barokowy, wg projektu Szymona Zuga

2. Kaplica cmentarna pw. Św. Michała Archanioła

3. Dom Cadyka, zwany również "rabinówką"; mieszkał tam w XIX wieku znany cadyk żydowski - Mendel Morgerstern. Obecnie miejsce odwiedzane przez wycieczki z całego świata.

4. Cmentarz żydowski - XVIII w.

5. Cmentarz wojskowy z grobem gen. Franciszka Kleeberga (zmarł w 1941 w niewoli niemieckiej), którego prochy sprowadzono w 1969.

6. Ruiny pałacu Firlejów

7. Pałac klacysystyczny księżnej Anny z Sapiehów Jabłonowskiej - wybudowany na bazie dawnego pałacu Firlejów. Przebudową zajął się Szymon Bogumił Zug w 1770 roku, otoczony parkiem geometryczno-krajobrazowym. Obecnie pałac jest siedzibą Bilbioteki Gminnej oraz Domu Pomocy Społecznej.

[edytuj] Ciekawostka

Powiedzenie leży jak Berek pod Kockiem odnosi się do śmierci pułkownika ułanów żydowskich Berka Joselewicza, który zginął tu w bitwie z Austriakami w 1809.