Jasnota biała
Z Wikipedii
Jasnota biała | |
Systematyka | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Podgromada | Magnoliophytina |
Klasa | Rosopsida |
Podklasa | jasnotowe |
Nadrząd | Lamianae |
Rząd | jasnotowce |
Rodzina | jasnotowate |
Podrodzina | Lamioideae |
Rodzaj | jasnota |
Gatunek | jasnota biała |
Nazwa systematyczna | |
Lamium album |
Jasnota biała (biała pokrzywka, głucha pokrzywa) (Lamium album) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny jasnotowatych (dawniej nazywanej rodziną wargowych). Jest rośliną pospolitą na całym terenie Polski, zarówno na niżu, jak i w niższych partiach gór. Kształtem liści, ulistnieniem i ogólnym wyglądem roślina przypomina pokrzywę.
[edytuj] Charakterystyka
- Część podziemna
- Posiada rozgałęzione kłącze i podziemne rozłogi, za pomocą których rozmnaża się wegetatywnie.
- Łodyga
- Wzniesiona i nierozgałęziona łodyga z fioletowymi zabarwieniami w niektórych miejscach, osiąga wysokość do 60 cm. Na przekroju poprzecznym jest czterokanciasta
- Liście
- Ulistnienie naprzeciwległe. Jajowate lub sercowate liście są delikatnie owłosione i mają brzegi grubo piłkowane. Wydzielają charakterystyczny zapach. W odróżnieniu od pokrzywy nie ma jednak parzących włosków.
- Kwiaty
- Białe, czasami kremowobiałe, wyrastają pionowo w okółkach w kątach liści. Mają wyraźnie grzbiecistą, dwuwargową budowę. Duże kwiaty (2-2,5 cm) mają szyjkę słupka zagłębioną pomiędzy czterema wypukłymi komorami, kielich trwały, zrosłodziałkowy. Warga dolna korony ma dwa ząbki, pylniki są owłosione. Kwitnie od kwietnia do września i jest rośliną miododajną. Pręciki i słupek dojrzewają równocześnie. Zapylana jest przez błonkówki.
- Owoc
- Rozłupnia zawierająca cztery jajowate, trójgraniaste rozłupki ciemnoszarego koloru.
- Biotop
- Rośnie na przydrożach, rumowiskach, w zaroślach, w rowach. Zwykle tworzy skupienia.
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina lecznicza :
- Surowiec zielarski : kwiaty (Flos Lamii albi). Zbiera się je ręcznie przy słonecznej pogodzie i suszy w zacienionym miejscu. Kwiaty zawierają flawonoidy, garbniki, śluzy, saponiny, glikozydy, cholinę, związki irydowe, kwasy wielofenolowe.
- Działanie: ma działanie przeciwzapalne, wykrztuśne, moczopędne i słabo ściągające. Największe zastosowanie znajduje w leczeniu chorób i dolegliwości kobiecych. Napar w mieszance z białą koniczyną stosowany jest przy nadmiernym i bolesnym miesiączkowaniu kobiet, gdyż zmniejsza krwawienie. Leczy też u kobiet upławy i stany zapalne narządów płciowych. Polecane jest też przy obfitych miesiączkach picie odwaru z 2 łyżek kwiatów na 2 szklanki wody 3 razy dziennie w równych porcjach.
-
- Poza tym używana jest wewnętrznie w leczeniu stanów zapalnych przewodu pokarmowego, dróg oddechowych i dróg moczowych. W tym celu stosowana jest głównie w mieszance z innymi ziołami, takimi, jak: podbiał pospolity, mięta pieprzowa, kora wierzby, krwawnik pospolity, rumianek. Zewnętrznie stosowana była przy oparzeniach, trudno gojących się ranach i chorobach skórnych oraz do płukania jamy ustnej.
[edytuj] Ciekawostki
- Jasnota biała nie tylko zewnętrznie jest podobna do pokrzywy; jej młode liście mają podobne do niej własności odżywcze
- W dawnych czasach leczono jasnotą białą plucie krwią, ból zębów i choroby przemiany materii.