Język dolnołużycki

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Dolnoserbski
Obszar	Łużyce (Niemcy)
Liczba mówiących	5-15 tys.
Ranking	(poza pierwszą 100.)
Klasyfikacja genetyczna	Języki indoeuropejskie Języki słowiańskie Języki zachodniosłowiańskie Języki łużyckie Język dolnołużycki**
Pismo	łacinka

Regulowany przez	Dolnołużycki Komitet Językowy

ISO 639-2	dsb
ISO/FDIS 639-3	dsb
SIL	wee
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata Dolnołużycka wersja językowa Wikipedii W Wikisłowniku: Słownik języka dolnołużyckiego

Język dolnołużycki - jeden z dwóch języków łużyckich, którym posługują się Dolnołużyczanie na niewielkim obszarze wokół Chociebuża we wschodniej części Niemiec.

Ogólną liczbę użytkowników języka dolnołużyckiego szacuje się według różnych źródeł rozmaicie, począwszy od ok. 5 tys. do maks. 15 tys., Liczba aktywnych użytkowników jest zapewne nieco mniejsza. Dolnołużycki jest językiem wymierającym, o czym świadczą dane demograficzne, według których większość aktywnych użytkowników dolnołużyckiego to ludzie starsi. Młodsi natomiast ze względów pragmatycznych preferują posługiwanie się językiem niemieckim, umożliwiającym karierę zawodową i awans społeczny. Podejmowane są pewne próby działań, mające uchronić język dolnołużycki przed wymarciem. Do najważniejszych należy tzw. "witaj-program", stawiający na rozwój dolnołużyckiego już w przedszkolach i to nie tylko dzieci dolnołużyckich, ale także uczęszczających do tych samych przedszkoli dzieci niemieckich. Efekty programu dalekie są jednak od zadowalających, co nie pozwala patrzeć z optymizmem na przyszłość dolnołużyckiego. Istnieją obawy, że jeśli nie zostaną podjęte radykalne działania, zarówno ze strony samych Łużyczan, jak i państwa niemieckiego, język ten może zaniknąć w ciągu następnych dwóch-trzech pokoleń.

Język dolnołużycki różni się od górnołużyckiego szeregiem cech, oraz odmienną w dużej mierze leksyką, co powoduje, że wzajemne zrozumienie użytkowników obydwu tych języków może być dość trudne. Język dolnołużycki ze względu na pewne cechy bliższy jest językowi polskiemu, natomiast górnołużycki bliższy jest językowi czeskiemu.

W obu językach łużyckich zachowały się proste czasy przeszłe (aoryst i imperfectum), liczba podwójna. Język dolnołużycki zachował dodatkowo supinum, które w pozostałych językach słowiańskich (za wyjątkiem słoweńskiego) zanikło.

Język dolnołużycki wykształcił własny język literacki, w którym powstają dzieła literackie, w którym prowadzone są zajęcia na poziomie podstawowym i gimnazjalnym, wydawana jest prasa (jednak w bardzo ograniczonym wymiarze, najważniejszym tytułem pozostaje tygodnik Nowy Casnik), itp.

Alfabet dolnołużycki
a	b	c	č	ć	d	e	ě	f	g	h	ch	i	j	k	ł	l	m	n	ń	o	p	r	ŕ	s	š	ś	t	u	w	y	z	ž	ź
A	B	C	Č	-	D	E	-	F	G	H	Ch	I	J	K	Ł	L	M	N	-	O	P	R	-	S	Š	Ś	T	U	W	Y	Z	Ž	Ź

W ortografii dolnołużyckiej występuje także znak ó, który nie ma nic wspólnego z wymową polskiego ó. Znak ten oznacza, że w zależności od regionu ó wymawia się jak polskie o, e lub y.