British Taylorcraft Auster
Z Wikipedii
Taylorcraft Auster – angielski samolot obserwacyjno-łącznikowy opracowany w 1940 roku w angielskiej wytwórni Auster Aircraft Limited w Leicester, będącej filią amerykańskiej wytwórni Taylorcraft Aircraft Corporation of America.
Spis treści |
[edytuj] Historia
W dniu 21 listopada 1938 roku w Leicester powstała wytwórnia lotnicza Auster Aircraft Limited, która rozpoczęła produkcję lekkiego samolotu Taylorcraft Auster C. Oblot pierwszego samolotu nastąpił w dniu 24 kwietnia 1939 roku. Był on napędzany silnikiem rzędowym Lycoming 0-145-A2 o mocy 55 KM (40 kW). W 1940 roku zastosowano w tym samolocie angielski silnik Cirrus Minor I o mocy 90 KM (66 kW), dzięki czemu zwiększono jego osiągi a taki samolot oznaczono jako Auster D.
W 1940 roku samolot Auster D przystosowano dla potrzeb wojska i oznaczono jako Auster Mk I. Początkowo w Royal Air Force (RAF) został zastosowano do obserwacji i łączności, a potem także do korygowani ognia artylerii.
W 1942 roku opracowano kolejną wersję samolotu oznaczona jako Auster Mk II, w którym zastosowano amerykański silnik Lycoming 0-290-3 o mocy 130 KM (96 kW), jednak z powodu braku dostaw tego silnika zbudowano tylko dwa egzemplarze tego samolotu. Do jego napędu użyto więc angielski silnik de Havilland Gipsy Major I o mocy 130 KM (96 kW), samolot z takim silnikiem oznaczono jako Auster Mk III. Wersja ta została wyprodukowana w dużej ilości.
W 1943 roku, gdy do Wielkiej Brytanii zaczęły ponownie napływać amerykańskie silniki Lycoming 0-290-3, przystąpiono do budowany samolotów Auster w wersji Mk IV, w której powiększono kabinę tak że posiadała trzy miejsca. Dla ochrony załogi przed rażeniem pociskami lub odłamkami kabinę osłonięto od spodu, z tyłu i po bokach płytami pancernymi.
W 1944 roku zaczęto produkować kolejną wersję samolotu oznaczoną jako Auster Mk V, która różniła się od poprzedniej bardziej udoskonalonymi przyrządami pokładowymi oraz wyposażeniem umożliwiającym loty bez widoczności ziemi.
Produkcja samolotów Taylorcraft Auster we wszystkich wersja trwała do 15 stycznia 1946 roku. Ogółem zbudowano łącznie 1417 samolotów Auster wszystkich wersji, z tego poszczególnych wersji: Mk I – 1, Mk II – 2, Mk III – 470, Mk IV – 254, Mk V – 790.
[edytuj] Użycie w lotnictwie
Samoloty Taylorcraft Auster zaczęły pełnić służbę w Royal Air Force (RAF) w 1940 roku, początkowo stosowano je do służby komunikacyjnej i łącznikowej. W dniu 1 sierpnia 1941 roku w RAF utworzono 651 dywizjon tzw. współpracy z artylerią (ang. 651 Squadron Air Observation Post), wyposażony w samoloty Auster Mk III. Dywizjon ten użyty został w walce w Afryce Północnej. Później powstało więcej takich dywizjonów i samoloty Auster były stosowane na wszystkich frontach zachodnich do końca II wojny światowej. Samoloty były użytkowane w RAF do 1957 roku.
[edytuj] Użycie w lotnictwie polskim
W dniu 8 września 1944 roku w lotnictwie polskim powstał 663. Dywizjon Samolotów Artylerii, wyposażony w samoloty Taylorcraft Auster Mk III a później Mk IV i V. Dywizjon ten został sformowany z oficerów artylerii, którzy zostali przeszkoleni jako piloci. Do zadań jego należała współpraca z artylerią. Po osiągnięciu gotowości bojowej w w dniu 8 stycznia 1945 roku dywizjon współpracował z 10. Korpusem Brytyjskim a następnie od 13 lutego już na stałe współpracował z artylerią 2. Korpusu Polskiego, z której to wywodzili się piloci tego dywizjonu. Największą ilość lotów dywizjon wykonał w okresie od 9 do 25 kwietnia 1945 roku w okresie walk o Bolonię.
Także polscy piloci spoza 663. Dywizjonu rozprowadzali samoloty Auster z wytwórni i warsztatów do poszczególnych jednostek lotniczych na terenie Anglii. W 1944 roku polscy piloci w różnych szkołach lotniczych przeprowadzali na nich loty służbowe oraz szkoleniowe na kursach dla instruktorów. Ponadto w niektórych dywizjonach polskich np. 306. znajdował się na wyposażeniu samolot Auster Mk III stosowany jako samolot łącznikowy.
[edytuj] Opis konstrukcji
Samolot Taylorcraft Auster Mk IV był trzymiejscowym samolotem obserwacyjno-łącznikowym, przeznaczonym m.in. do współpracy z artylerią, grzbietopłatem i konstrukcji mieszanej – konstrukcja z rur stalowych, kryta płótnem. Podwozie klasyczne – stałe. Napęd: silnik rzędowy Lycoming 0-290-3. Samolot nie posiadał uzbrojenia.
[edytuj] Dane taktyczno-techniczne samolotów Auster Mk III i Mk IV, V
| Model | Mk III | Mk IV i V |
| Masa własna (kg) | 474 | 499 |
| Masa całkowita (w locie) (kg) | 704 | 771 |
| Rozpiętość (m) | 11,00 | 10,97 |
| Długość (m) | 7,10 | 6,83 |
| Wysokość (m) | 2,50 | 2,34 |
| Powierzchnia nośna (m²) | 15,50 | 15,65 |
| Napęd | 1 silnik de Havilland Gipsy Major I o mocy 130 KM (96 kW) |
1 silnik Lycoming 0-290-3 o mocy 130 KM (96 kW) |
| Prędkość maksymalna (km/h) | 203 | 209 |
| Prędkość przelotowa (km/h) | ? | 177 |
| Prędkość wznoszenia (m/s) | ? | 4,00 |
| Pułap (m) | ? | 4000 |
| Zasięg (km) | 260 | 260 |
| Załoga | 2 | 3 |
| Samoloty wojskowe Brytyjskiej Wspólnoty Narodów z okresu II wojny światowej | ||
|---|---|---|
| Samoloty myśliwskie | ||
| Firebrand | Roc | Defiant | Beaufighter | Blenheim | Mosquito | Firefly | Fulmar | Meteor | Gladiator | Hurricane | Tempest | Typhoon | Spitfire | Whirlwind | Boomerang | ||
| Samoloty bombowe i torpedowe | ||
| Battle | Blenheim | Beaufort | Hampden | Whitley | Wellington | Henley | Stirling | Halifax | Lancaster | Skua | Barracuda | Albacore | Swordfish | ||
| Samoloty transportowe i szybowce desantowe | Samoloty rozpoznawcze i łącznikowe | |
| Bombay | Albemarle | York | Hotspur | Hamilcar | Sunderland | Lerwick | Walrus | Anson | Botha | Warwick Lysander | Auster | Vincent | Proctor |
|
| Samoloty szkolno - treningowe | Samoloty doświadczalne i prototypy | |
| Tutor | Magister | Tiger Moth | Oxford | E.28/39 | Vampire | |
