Sørlandsbanen

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket

Sørlandsbanen er eit namn på jarnbanestrekninga frå Oslo via Kristiansand til Stavanger.

[endre] Historie

Sørlandsbanen vart sluttført i regi av den tyske okkupasjonsmakta under andre verdskrigen. Frå 1. mai 1944 vart Sørlandsbanen opna for normal drift. I lange strekningar går jarnbanen inni landet i staden for langs den tettare befolka kystlina. Ein grunn til dette var at jarnbanelina skulle vernast mot invaderande styrker. I tillegg skulle det ikkje vera mogleg å skyte mot jarnbanelina frå krigsskip. Jarnbanen var ei viktig transportåre for transport av soldatar såvel som krigsmateriell.

Stasjonen i Kristiansand er bygd som ein endestasjon, slik at toga som skal fortsetja mot Stavanger eller Oslo må snu der.

[endre] Oppdeling

Sørlandsbanen kan delast opp i ei rekke understrekningar og sidebanar. Sjå elles stasjonsoversynet nedanfor.

Oslo S-Drammen er Drammensbanen, opna i 1872.
Hokksund-Kongsberg, opna i 1871.
Kongsberg-Bø, opna i 1924.
Lunde-Kristiansand, opna i 1938.
Kristiansand-Moi, opna for vanleg drift 1. mars 1944.
Moi-Egersund, opna i 1904 (del av Flekkefjordbanen)
Egersund-Stavanger er Jærbanen, opna i 1878.

[endre] Stasjonar på Sørlandsbanen

Oslo S, stasjonen opna i 1854. Stasjonen bytte namn frå Oslo Østbanestasjon (Oslo Ø) til Oslo S i 1981.
Lysaker - 7,5 m.o.h., stasjonen opna i 1872 da Drammensbanen stod ferdig.
Asker - 104,6 m.o.h., stasjonen opna i 1872 da Drammensbanen stod ferdig.
Drammen - 2,2 m.o.h., stasjonen opna i 1866 da Randsfjordbanen stod ferdig.
Hokksund, - 8,0 m.o.h. stasjonen opna i 1866 da Randsfjordbanen stod ferdig.
Kongsberg - 161,9 m.o.h. Stasjonen vart opna i 1871 da Randsfjordbanens sideline Hokksund - Kongsberg stod ferdig. Ny stasjon på noverande stad vart teken i bruk i 1917 i samband med byggjinga av Sørlandsbanen.
Nordagutu, - 112,1 m.o.h. Stasjonen vart opna i 1917 da Bratsbergbanen (Skien - Notodden) stod ferdig.
Bø - 69,6 m.o.h. Stasjonen vart opna i 1924 da Sørlandsbanen vart teken i bruk fram til Bø.
Lunde - 77,1 m.o.h. Stasjonen vart opna i 1925 da Sørlandsbanen vart teken i bruk fram til Lunde.
Drangedal - 75,7 m.o.h. Stasjonen vart opna i 1927 da Sørlandsbanen vart teken i bruk fram til Kragerø, Kragerøbanen.
Neslandsvatn - 72,6 m.o.h. Stasjonen vart opna i 1927 da Sørlandsbanen vart teken i bruk fram til Kragerø, Kragerøbanen.
Gjerstad - 36,6 m.o.h. Stasjonen vart opna i 1935 da Sørlandsbanen vart teken i bruk fram til Nelaug.
Vegårshei - 183 m.o.h. Stasjonen vart opna i 1935 da Sørlandsbanen vart teken i bruk fram til Nelaug.
Nelaug, - 141,1 m.o.h. Stasjonen vart opna i 1935. Arendalsbanen tar av her til Arendal stasjon.
Vennesla - 43,1 m.o.h. Stasjonen vart opna i 1895 samtidig med Setesdalsbanen frå Kristiansand til Byglandsfjord.
Kristiansand - 5,5 m.o.h. Stasjonen vart opna i 1895 i samband med Setesdalsbanen frå Kristiansand til Byglandsfjord.
Nodeland - 25 m.o.h. Stasjonen vart opna i 1943 da Sørlandsbanen vart teken i bruk fram til Moi.
Breland - 176,9 m.o.h. Stasjonen vart opna i 1943.
Øyslebø haldeplass. Haldeplassen vart opna i 1944.
Marnardal - 38,3 m.o.h. Stasjonen vart opna i 1943.
Audnedal - 106,6 m.o.h. Stasjonen vart opna i 1943.
Snartemo - 151,6 m.o.h. Stasjonen vart opna i 1943.
Storekvina - 135,9 m.o.h. Stasjonen vart opna i 1943.
Gyland - 123,1 m.o.h. Stasjonen vart opna i 1943.
Sira - 72,7 m.o.h. Stasjonen vart opna i 1943.
Moi - 58,4 m.o.h. Stasjonen vart opna i 1904. Da stod Flekkefjordbanen frå Egersund til Flekkefjord klar til bruk.
Egersund - 11,1 m.o.h. Ny stasjon vart opna i 1944. Den gamle stasjonen frå 1878 lå en kilometer frå den nye.
Bryne - 30,4 m.o.h. Stasjonen vart opna i 1878 som ein stasjon på Jærbanen.
Sandnes - 6,1 m.o.h. Ny stasjon i sentrum på 1990-tallet. Den gamle stasjonen utenfor sentrum vart opna i 1878 som ein stasjon på Jærbanen.
Stavanger - 5,3 m.o.h. Stasjonen vart opna i 1878 som endestasjon på Jærbanen.