Kongeørn
Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
| Kongeørn |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 Kongeørn |
||||||
| Systematikk | ||||||
|
Kongeørn (Aquila chrysaetos) er den nest største fuglen i Noreg. Vekta er på 3-6 kg og ho har eit vingespenn på opp til 225 cm. Reiret ligg som regel utilgjengeleg til under eit overheng i ein stupbratt fjellvegg.
Innhaldsliste |
[endre] Utsjånad
Den vaksne kongeørna er mørkebrun med gyllengul isse og nakke og er utfarga etter om lag sju år. Kongeørna er forplantningsdyktig etter fem-seks år og paret held saman i livslangt «ekteskap». Ungfuglen har lyse felt både på under- og oversida av vengene. Det er vanleg at folk forvekslar kongeørna med den mykje mindre fjellvåken, som har lysare vinger med ein karakteristisk mørk flekk under vingeknoken.
[endre] Utbreiing og levevis
Kongeørna er utbreidd i Europa, Asia, Nord-Afrika og Nord-Amerika.
Foto: Svein Jan Hjelmeset)
Kongeørna er revirtru og nyttar same reiret år etter år. Enkelte år kan ho stå over hekkinga. Andre år kan ho nytte reservereiret som ho har ein annan stad. Havørna og hønsehauken kan òg ha reservereir. Reiret legg ho helst på ei hylle med overheng i ein bratt fjellvegg, eller i toppen av ei stor furu eller gran.
Rovfuglane startar ruginga når fyrste egget er lagt. Andre egget legg dei to eller tre dagar seinare. Det vert såleis aldersforskjell på ungane, og berre den som ser på dei vaksne når dei kjem med mat får servering. Den minste blir kua av den største, og svelt som regel i hel. På denne måten veks det som regel opp ein unge i kvart reir. Rugeperioden varer i 40-45 dagar og ungen vert i reiret i 70-80 dagar.
[endre] Freding
I 1846 vart det innført skotpremie på kongeørna i Noreg, og bestanden gjekk kraftig tilbake. Fyrst i 1968 vart kongeørna freda og i dag er bestanden stabil. I 2002 rekna ein med at det hekka mellom 850–1200 par i Noreg.
