Logaritmo

From Wikipedia

Logaritmo es matematikal operaco qua es l'inverso dil exponentala funciono.

Grafiko di logaritmal funciono en plura bazi: la reda kurvo es en la bazo di naturala logaritmi e, la verda es en la bazo 10, e la violea es en bazo 1.7. Atencez ke omna kurvi trairas la punto (1, 0).

Logaritmo y dil nombro x en bazo b esas l'exponento di b quan donas x. Co esas, log_b x = y od b^y = x

La nombro x esas positiva ed b darfas esar irga positiva nombro ecepte 1.

Por exemplo, log₁₀100 = 2 (nam 10²=100) e log₂8 = 3 (nam 2³=8).

Logaritmi esis inventita da John Napier en la 16ma yar-cento por faciligar longa matematikala kalkuli. En 1614 Napier editis sua laboro quan prenesis entuziasmeme da Henry Briggs, profesoro di geometrio en l'universitato di Oxford. Briggs propozis ke l'exponenti di 10, qua donas log(1) = 0 ed log(10) = 1, esus uzinda por facar logaritmi. Esis Briggs qua facas la unesma listo di ordinara logaritmi. On uzis tala listi di logaritmi depose en matematikala kalkuli ante l'epoko di elektronika kalkulili ed dijitala komputori. Logaritmi uzesis plu multe en astronomio, injeniorala cienci, cielala navigado, ed anke en la financiala feldi.

Ante l'epoko di elektronika kalkulili, la logaritmi esis uzar kom helpo di kalkulo, kun di tabuli di dekala logaritmo e di reguli a kalkulo. La fondamentala ideo es ke la logaritmo di produkto es la sumo di logaritmi, et l'adiciono es plu facila a efektigar ke la multipliko. En la aplikaji, on uzis la logaritmo di bazo 10 o la decimala logaritmo nomita anke la ordinara logaritmo.

La logaritmi esas anke utila per rezolvar la equacioni do la nekonocati aparas en exponento, ol aparas anke ofte en la solvo di altre equaciono pro ke lia derivita es facila a kalkular.