Τσάρος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η λέξη τσάρος (θηλ. τσαρίνα) είναι ο τίτλος του αυτοκράτορα στους Σλάβους. Προέρχεται από την απόδοση της λατινικής λέξης "Καίσαρ" (Caesar) στα σλαβικά. Αν και δεν έφεραν όλοι αυτόν τον τίτλο, τον χρησιμοποιούμε στις δυτικές γλώσσες όταν θέλουμε να αναφερθούμε γενικά στους:

• Βούλγαρους βασιλείς από το 10ο έως το 15ο αιώνα.
• Ρώσους βασιλείς και αυτοκράτορες από το 16ο έως την κατάργηση της μοναρχίας.
  • όλες οι ημερομηνίες είναι μ.Χ.

[Επεξεργασία] Βούλγαροι τσάροι

• Συμεών ο Α', 893-927, στέφτηκε "τσάρος" το 913
• Πέτρος ο Α' (Καλόγηρος), 927-969
• Μπορίς ο Β', 969-977
• Ρωμανός, 977-997
• Σαμουήλ, 997-1014
• Γαβριήλ Ράντομιρ, 1014-1015
• Ιβάν Βλαντισλάβος, 1015-1018
• Πρεσιανός ο Β', 1018

(Οι Βυζαντινοί καταλύουν το βουλγαρικό κράτος από το 1018 έως το 1185. Σημειώνονται επαναστάσεις, οι αρχηγοί των οποίων αυτοανακηρύσσονται τσάροι)

• Πέτρος ο Β' (Ντελιάν), 1040-1041
• Αλουσιανός, 1041
• Πέτρος ο Γ' (Μποντίν), 1072

(Το 1185 οι Βούλγαροι κερδίζουν την ανεξαρτησία τους και ξεκινά η περίοδος της Β' Αυτοκρατορίας)

• Πέτρος ο Δ', 1185-1197, μαζί με τον...
• Ιβάν Ασέν ο Α', 1189-1196, μαζί με τον...
• Ιβάν ο Α', 1196-1207
• Μπορίλ, 1207-1218
• Ιβάν Ασέν ο Β', 1218-1241
• Καλιμάν Ασέν ο Α', 1241-1246
• Μιχαήλ Ασέν ο Α', 1246-1256
• Καλιμάν Ασέν ο Β', 1256
• Μίκο Ασέν, 1256-1257
• Κωνσταντίνος ο Α' του Τιχ, 1257-1277
• Μιχαήλ Ασέν ο Β', 1277-1279, μαζί με τον...
• Ιβαήλος, 1278-1279
• Ιβάν Ασέν ο Γ', 1279-1280
• Γεώργιος Τέρτερ ο Α', 1280-1292
• Σμίλετς, 1292-1298
• Ιβάν ο Β', 1298-1299
• Τσάκας, 1299-1300
• Δεόδωρος Σβετοσλάβος, 1300-1322
• Γεώργιος Τέρτερ ο Β', 1322-1323
• Μιχαήλ Ασέν ο Γ'του Σισμάν, 1323-1330
• Ιβάν Στέφανος 1330-1331

(ακολουθεί η περίοδος των συμβασιλειών, που διαρκεί μέχρι και την κατάληψη της χώρας από τους Τούρκους)

• Ιβάν Αλέξανδρος, 1331-1371
• Μιχαήλ Ασέν ο Δ', 1334-1355
• Ιβάν Σκρασιμίρος, 1356-1397 στο Βιντίν
• Ιβάν Ασέν ο Δ', 1337-1349
• Ιβάν Σισμάν, 1371-1395
• Ιβάν Ασέν ο Ε', 1359-1388
• Κωνσταντίνος ο Β', 1397-1422 στον Βιντίν

Η πλήρης σειρά των Βουλγάρων ηγεμόνων και μοναρχών, βρίσκεται εδώ στα αγγλικά.

[Επεξεργασία] Ρώσοι τσάροι

Μέχρι την εμφάνιση του Ιβάν Γ' του Μέγα της Μοσχοβίας, η κρατική οργάνωση της Ρωσίας ήταν εξαιρετικά ασταθής. Οι διάφοροι ηγεμόνες έφεραν τον τίτλο του "Μεγάλου Δούκα". Πρώτος Ιβάν Γ' ο Μέγας ένωσε τα διάφορα κρατίδια, έθεσε τα θεμέλια του ρωσικού κράτους, και έπειτα από τον γάμο του με τη Ζωή Παλαιολογίνα διεκδίκησε τον τίτλο του "τσάρου". Ο πρώτος ηγεμόνας που χρησιμοποίησε επίσημα τον τίτλο "τσάρος" ήταν ο Ιβάν Δ', που στέφθηκε "Τσάρος της Ρωσίας" το 1547.

• Ιβάν ο Δ' (ο Τρομερός, 1533-1584
• Φιοντόρ (Θεόδωρος) ο Α', 1584-1598
• Μπορίς Γκοντούνοφ, 1598-1605
• Φιοντόρ ο Β', 1605
• Δημήτριος ο Α' (Ψευδοδημήτριος), 1605-1606
• Βασίλειος ο Δ', 1606-1610

(μεσολαβεί περίοδος αστάθειας)

• Μιχαήλ ο Α', 1613-1645, πρώτος του οίκου των Ρομανώφ, που κυβέρνησε μέχρι το 1917
• Αλέξιος ο Α', 1645-1676
• Φιοντόρ ο Γ', 1676-1682
• Δυαρχία, 1682-1696: Ιβάν ο Ε' και Πέτρος ο Α'
• Πέτρος ο Α' (ο Μέγας), 1696-1725

(στα τελευταία του χρόνια, ο Πέτρος αλλάζει το νόμο - αντικαθιστά στην επίσημη χρήση τον τίτλο τσάρος με τον τίτλο αυτοκράτορας (imperator), ενώ εντάσσει και τις γυναίκες στη σειρά διαδόχων)

• Αικατερίνη η Α', σύζυγος του Πέτρου, 1725-1727
• Πέτρος ο Β', 1727-1730
• Άννα, 1730-1740
• Ιβάν ο Στ', 1740-1741
• Ελισσάβετ, 1741-1762
• Πέτρος ο Γ', 1762
• Αικατερίνη η Β' (η Μεγάλη), 1762-1796
• Παύλος ο Α', 1796-1801
• Αλέξανδρος ο Α' (ο Ευλογητός), 1801-1825
• Νικόλαος ο Α', 1825-1855
• Αλέξανδρος ο Β' (ο Απελευθερωτής), 1855-1881
• Αλέξανδρος ο Γ', 1881-1894
• Νικόλαος ο Β' (ο Αιματοβαμμένος), 1894-1917 και σήμερα Άγιος.

(το Νικόλαο διαδέχθηκε μετά την παραίτησή του ο αδελφός του, Μιχαήλ, μόνο για μία ημέρα (15/3/1917) και μετά η μοναρχία ανατράπηκε οριστικά).

Η πλήρης σειρά των Ρώσων ηγεμόνων, η οποία περιλαμβάνει και αυτούς πριν την ενοποίηση του κράτους, βρίσκεται εδώ στα αγγλικά.

[Επεξεργασία] Σέρβοι τσάροι

Με την επέκταση του σερβικού κράτους στη Βαλκανική υπό την ηγεσία του, και την ίδρυση σερβικής "αυτοκρατορίας" ανταγωνιστικής προς το Βυζάντιο, ο Σέρβος κράλης (βασιλιάς) Στέφανος Δουσάν στέφτηκε το 1345 "Αυτοκράτωρ Σέρβων και Ρωμαίων". Τον τίτλο αυτό τον χρησιμοποίησε και ο γιός και διάδοχός του, Στέφανος Ε', και μετά τον θάνατο του τελευταίου οι Σέρβοι ηγεμόνες της Ηπείρου. Με την έκλειψη της δυναστείας των Νεμάντζιτς, το 1373, ο τίτλος έπαψε να χρησιμοποιείται.