Caerdydd

Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.

Dinas Caerdydd
Daearyddiaeth
Statws:	Dinas (1905)
Pencadlys:	Caerdydd
Arwynebedd:	140 km²
Cód ONS:	12PT
ISO 3166-2:	GB-CRF
Demograffeg
Poblogaeth (2001)	305,353 2,181 / km²
Gwleidyddiaeth
www.caerdydd.gov.uk
Gweithgor:	Dim rheolaeth gyffredinol
AS:	Kevin Brennan Jon Owen Jones Alun Michael Julie Morgan

Caerdydd yw dinas fwyaf a phrifddinas Cymru. Roedd Caerdydd yn dref fechan tan flynyddoedd cynnar y 19eg ganrif. Tyfodd yn gyflym gyda dyfodiad y chwyldro diwydiannol ac yn arbennig pan gysylltwyd y cymoedd â rheilffyrdd fel y gellid allforio glo o'r porthladd. Yn 1851 'roedd poblogaeth Caerdydd yn 20,000 ond erbyn 1911 roedd yn 182,000 ac erbyn 1991 roedd yn 269,000. Yn 1891 roedd Caerdydd yn allforio 708,000 o dunelli o lo: erbyn 1911 roedd yr allforion yn 10 miliwn tunnell.

Roedd porthladd Caerdydd yn cael ei adnabod fel Tiger Bay, ac ar un adeg hwn oedd un o borthladdoedd mwyaf prysur y byd. Ar ôl cyfnod hir o ddirywiad, mae'r ardal wedi cael ei hadnewyddu fel Bae Caerdydd. Gobeithir y daw yn ardal boblogaidd ar gyfer y celfyddydau, bywyd nos ac adloniant. Daw'r twf aruthrol yma ar ôl adeiladu argae ar draws y bae, gan greu llyn enfawr.Yr oedd hyn yn ddadleuol iawn ar y pryd, ac yr oedd hefyd yn ofid fod y gymuned leol a oedd yn bodoli yn Tiger Bay yn cael ei chwalu. Ym Mae Caerdydd yr ymsefydlodd Cynulliad Cenedlaethol Cymru, ac yno mae Canolfan y Mileniwm sydd yn gartref i Urdd Gobaith Cymru ac Opera Cenedlaethol Cymru yn ogystal â Stadiwm y Mileniwm.

Taflen Cynnwys 1 Hanes 2 Cestyll 3 Ardaloedd 4 Eisteddfod Genedlaethol 5 Gefeilldrefi 6 Cysylltiadau Allanol

[golygu] Hanes

Ymwelodd Gerallt Gymro â Chaerdydd yn ystod ei daith trwy Gymru yn 1188.

[golygu] Cestyll

• Castell Caerdydd
• Castell Coch
• Castell Sain Ffagan

[golygu] Ardaloedd

Mae gan Caerdydd nifer fawr o faestrefi yn ei hamgylchynu. Mae'r rhain yn cynnwys Y Rhath, Llandaf, Yr Eglwys Newydd, Llaneirwg, Y Mynydd Bychan, Treganna, Pen y Lan, Rhiwbeina, Y Sblot

[golygu] Eisteddfod Genedlaethol

Cynhaliwyd Eisteddfod Genedlaethol yng Nghaerdydd ym 1883, 1899, 1938, 1960 a 1978. Am wybodaeth bellach gweler:

• Eisteddfod Genedlaethol Cymru Caerdydd 1883
• Eisteddfod Genedlaethol Cymru Caerdydd 1899
• Eisteddfod Genedlaethol Cymru Caerdydd 1938
• Eisteddfod Genedlaethol Cymru Caerdydd 1960
• Eisteddfod Genedlaethol Cymru Caerdydd 1978

[golygu] Gefeilldrefi

Yr Almaen - Stuttgart (1955) Wcráin - Lugansk (1959) Ffrainc (Llydaw) - Naoned/Nantes (1963) Tsieina - Xiamen (1983) Norwy - Hordaland (1996)

[golygu] Cysylltiadau Allanol

• http://www.cardiff.gov.uk/mainframes/welsh_info.htm Cyngor Sir Caerdydd
• http://www.cardiff.ac.uk/index.html Coleg Prifysgol Cymru Caerdydd. (Saesneg)
• Freecycle Caerdydd (grwp ailgylchu Freecycle, dros fil o aelodau) (Saesneg)

Castell Caerdydd

Canolfan Mileniwm Cymru

Amgueddfa Genedlaethol Caerdydd

Stadiwm y Mileniwm

Siroedd a Dinasoedd Cymru

Dinasoedd, Bwrdreisdrefi a Siroedd gweinyddol ers 1996 Abertawe | Blaenau Gwent | Bro Morgannwg | Caerdydd | Caerffili | Casnewydd | Castell-nedd Port Talbot | Ceredigion | Conwy | Gwynedd | Merthyr Tudful | Pen-y-bont ar Ogwr | Powys | Rhondda Cynon Taf | Sir Benfro | Sir Gaerfyrddin | Sir Ddinbych | Sir y Fflint | Sir Fynwy | Sir Fôn | Torfaen | Wrecsam Siroedd gweinyddol 1974-1996 Clwyd | De Morgannwg | Dyfed | Gorllewin Morgannwg | Gwent | Gwynedd | Morgannwg Ganol | Powys Siroedd traddodiadol Sir Aberteifi | Sir Benfro | Sir Frycheiniog | Sir Gaerfyrddin | Sir Gaernarfon | Sir Ddinbych | Sir y Fflint | Sir Fynwy | Sir Faesyfed | Sir Feirionnydd | Sir Forgannwg | Sir Fôn | Sir Drefaldwyn

Dinasoedd yng Nghymru
Abertawe | Bangor | Caerdydd | Casnewydd | Tyddewi