Cezar Augustus
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
Car Avgust (ili Cezar Augustus), (Latinski: IMP·CAESAR·DIVI·F·AVGVSTVS) (23. septembra 63. p.n.e. – 19. augusta 14), pravim imenom Gaj Oktavijan, lat.: Gaius Julius Caesar Octavianus, prvi Rimski car, prasestrić Julija Cezara (unuk Cezarove sestre Julije).
Bezpogovorno historijski ocijenjen i kao najveći Rimski car. Premda su njegovim dolaskom na vlast očuvane dotadašnje forme Rimske Republike, vladao je autokratski preko 40 godina kao jedini i nikom odgovorni gospodar moćnog Rima. U zasluge mu se, između ostalog, ubraja to što je priveo kraju gotovo stogodišnje razdoblje građanskih ratova i donio Rimu mir, razvoj i prosperitet, te udario temelje rimskoj imperijalnoj veličini. Imenom Oktavijan, u historiji je ostao poznat pod imenom Avgust, što je ustvari titula koju mu je dodijelio Senat 27. p.n.e., a znači Uzvišeni, pa se u historiji ustalilo da se tim činom, ta godina računa i kao početak Rimskog Carstva.
[izmijeni] Rimski građanski rat
Avgust je rođen u Rimu, pravim imenom Gaj Oktavije Turin (lat: Gaius Octavius Thurinus). Njegov otac, takođe Gaj Oktavije, potiče iz čestite, iako ne previše istaknute porodice, a bio je na funkciji guvernera Makedonije, prije smrti 58. p.n.e.. Njegova majka Acija bila je sestrična tada rimskog vojskovođe, a kasnije i diktatora, Gaja Julija Cezara, kćer njegove sestre Julije. Cezar je njenog sina, a svog prasestrića usvojio i oporukom odredio kao svog nasljednika. Usljed toga, prema rimskim običajima vezanim uz usvojenja, uzeo je ime Julije Cezar Oktavijan.
Kad je Cezar ubijen, u martu 44. p.n.e., njegov se mladi nasljednik s vojskom nalazio kraj Apolonije, u današnjoj Albaniji. Imao je tada svega 18 godina i bio je često potcjenjivan od strane svojih konkurenata u borbi za vlast. Međutim, koristeći se statusom Cezarova nasljednika, vraća se u Italiju i formira svoju vojsku od Cezarovih veterana.
U Rimu zatiče glavne Cezarove ubice, zagovornike Republike, Bruta i Kasija, koji su u međuvremenu ojačali svoj uticaj. Nakon kratkog perioda napetosti, formira s glavnim Cezarovim saradnicima Markom Antonijem i Lepidom savez poznat kao Drugi trijumvirat, te otpočinju progon onih koji su bili umiješani u atentat na Cezara.
Nakon toga okreću se na Bruta i Kasija koji su pobjegli na istok. Kod Filipa, u Grčkoj, vojska trijumvira pobjeđuje vojsku republikanaca, a Brut i Kasije izvršavaju samoubistvo, 42. p.n.e.. Oktavijan se vraća u Rim a Antonije odlazi u Egipat, gdje sklapa prvo formalni, a potom i lični (intimni) savez s kraljicom Kleopatrom, bivšom ljubavnicom Julija Cezara i majkom njegovog sina Cezariona. Upravljanje rimskim provincijama dijeli se tako da Oktavijanu pripada Zapad, a Antoniju Istok.
Antonije započinje vojne pohode na istoku uz sve jaču intimnu vezu s Kleopatrom. Za to vrijeme Oktavijan sklapa mnogo korisnih saveza u Rimu, time jačajući svoju moć, te sve više optužuje Antonija da se suviše udaljuje od Rima, stvarajući prejake veze s Egiptom i njegovom kraljicom. Pokušavajući spasiti savez s Antonijem, Oktavijan čak udaje za njega svoju sestru Oktaviju, ali uprkos tome osjeća se da sve više rastu tenyije između dojučerašnjih saveznika i saradnika. Situacija se iz dana u dan pogoršava, te naposlijetku, 32. p.n.e. Oktavijan objavljuje rat Antoniju i Kleopatri. Rat se rješava 31. p.n.e., u znamenitoj pomorskoj Bitki kod Akcija, na zapadnoj obali Grčke. Nakon što je mnogo brodova izgorilo i mnogo vojnika s obje strane izginulo, Oktavijanova flota pobjeđuje flotu Antonija i Kleopatre pa ovi bježe za Egipat. Oktavijan kreće za njima u potjeru i nakon još jednog poraza koji im nanosi, ljubavnici izvršavaju samoubistvo 30. p.n.e..
Opća jedinstvenost ovog Rimskog građanskog rata je njegova historijska unikatnost. Nikada u tako malenom vremenskom periodu tokom građanskog rata nije bilo tako mnogo zaraćenih strana koje su posjedovale svoju vojsku. Ako pogled usmjerimo na tih cijelih četrnaest godina nalazimo sveukupno 6 vojski sa svojim vođama koje su vodile rat protiv svojih ostalih konkurenata. To su bili: Rimski Senat, Oktavijan, Lepid, Marko Antonije, Pompej mlađi, Brut i Kasije. Svi oni su u minimalno jednoj fazi ovog rata pokušali vojno likvidirati sve ostale. Poslije finalne pobjede Avgust pokazuje milost prema svojim poraženim protivnicima. Lepid je postao vrhovni rimski sveštenik, Senat je dobio pravo izglasavanja opoziva cara, dvoje djece Kleopatre i Marka Antonija su postali vazalni kraljevi na Bliskom istoku, a daljnji muški potomak Pompej se puno kasnije oženio za kćer cara Klaudija. Jedine bespogovorne žrtve su bile Brut i Kasije radi svog ubistva Cezara.
