Dağlık Karabağ
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Dağlık Karabağ, Azerbaycan sınırları içinde bölge. Sovyetler Birliği döneminde, 1923'ten 1989'a kadar Dağlık Karabağ Sovyet Sosyalist Özerk Bölgesi (oblast) adını taşıyordu. 10 Ekim 1991’de, Rusların desteğini alan bölgedeki Ermeniler tarafından "Dağlık Karabağ Cumhuriyeti" adıyla bağımsızılığı ilan edildi. Dağlık Karabağ'da, Azeriler ile Ermeniler arasındaki anlaşmazlık günümüzde de sürmektedir.
Bölgenin yüzölçümü 4.400 km²'dir ve 1990 yılında nüfusu 192.000 dolayındaydı. Bu nüfus Ermeniler (40% ), Azeriler (% 49), Kürtler ve Ruslardan oluşuyordu. Bölgenin merkezi Hankendi diğer büyük kenti ise Şuşa’dır.
Dağlık Karabağ eski çağlarda Albanya (Kafkas Albanyası) sınırları içinde yer alıyordu. İÖ 95 yılında Ermeni kralı II. Tigran tarafından ele geçirildi. İS 4. yüzyıldan önce Albanlar Karabağ’ı geri aldılar ve 387 yılında yeniden Albania sınırlarına kattılar. 8. yüzyıldan itibaren Albania topraklarında kalan Karabağ’da Haçin Prensliği bulunuyordu.
17. yüzyıldan önce İran’ın, 18. yüzyıldan sonra ise Karabağ Hanlığı’nın sınırları içinde yer alıyordu. 1813 yılında imzalanan Gülistan Antlaşması’yla Dağlık Karabağ Rusya’ya geçti. 1822 yılında Karabağ Hanlığı ortadan kaldırıldı. Rus yönetimi bölgeye Türkiye’den və İran’dan 1 milyondan çok Ermeni göç ettirip yerleştirdi. 1923 yılında Sovyetler Birliği tarafından Azerilerin isteği dışında Dağlık Karabağ Özerk Bölgesi kuruldu. 1989 yılında Azerbaycan parlamentosu kararıyla bölgenin özerkliği kaldırıldı.
1990’ların başlarında bölgede etnik çatışmalar başladı; Ermenistan’ın Karabağ’ı kendi sınırlarına katma isteğini açıklamasının ardından bu çatışma Ermenistan ve Azerbaycan arasında savaşa dönüştü. 1991 yılında Kafkasya'da yeni cumhuriyetlerin birbiri ardına bağımsızlıklarını ilan ettiği dönemde Rusya tarafından boşaltılan üslerden elde edilen ağır silahlar, savaşta dengenin Ermenistan'dan yana ağır basmasına neden oldu.
Ermenistan, Dağlık Karabağ bölgesini ve bu bölgenin çevresindeki altı ilçeyi (rayon) işgal etti. Bu savaşı sona erdiren ateşkes antlaşması 1994 yılında Bişkek kentinde imzalandı. Dağlık Karabağ ayrılıkçı yönetimi bu arada, 1991 yılında bağımsızlığını ilan etmişti. Tek yanlı olarak ilan edilen bu bağımsızlık, Ermenistan Cumhuriyeti dahil hiçbir ülke tarafından tanınmamaktadır.
ermenilerin yaptığı soykırımlar video görüntülerlede belgelenmiştir.en öemli belge ermeni askerlerin azeri bir çocuğun kolunu taşla ezerek koparmalarıdır. bu görüntüler bütün dünya tarafından izlendi ve yüreklere kazındı
