การตั้งชื่อเอนไซม์
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
การตั้งชื่อเอนไซม์ ได้ตกลงเป็นสากลว่าชื่อของเอนไซม์จะต้องประกอบด้วยหน้าที่ของเอนไซม์แล้วลงท้ายด้วยคำว่า -เอส (-ase) ตัวอย่างเช่น
- แอลกอฮอล์ ดีไฮโดรเจเนส (alcohol dehydrogenase)
- ดีเอ็นเอ พอลิเมอเรส (DNA polymerase)
ไคเนส (Kinase) เป็นเอนไซม์ที่ทำหน้าที่เคลื่อนย้าย ฟอสเฟตกรุป เอนไซม์ต่างกันแต่ทำหน้าที่เหมือนกันจะมีชื่อพื้นฐานที่เหมือนกัน ดังนั้นจึงนำจุดสังเกตุความแตกต่างในคุณสมบัติอื่นๆ มาประกอบ เช่น การใช้ pH ที่เหมาะสมมาประกอบ ตัวอย่างคือ อัลคาไลน์ ฟอสฟาเทส (alkaline phosphatase) หรือตำแหน่งที่มันอยู่ เช่น เมมเบรน เอทีเพส (membrane ATPase)
ยิ่งไปกว่านั้น การย้อนกลับของปฏิกิริยาเคมี มีความหมายว่าทิศทางสรีรวิทยาของการทำงานของเอนไซม์อาจจะไม่สามารถสังเกตุได้ในห้องทดลอง ทั้งนี้อาจจะเป็นเพราะว่า เอนไซมืตัวเดียวกันแต่ถูกตั้งชื่อแตกต่างกันป็นสองชื่อเช่นว่า
- ชื่อหนึ่งได้จากข้อมูลการทดลองในห้องปฏิบัติการ และอีก
- ชื่อหนึ่งได้จากข้อมูลการสังเกตุพฤติกรรมในเซลล์
หน่วยงานชีวเคมีและชีวโมเลกุลนานาชาติ ได้ช่วยกันพัฒนา การตั้งชื่อ (nomenclature) เอนไซม์ โดยใช้ หมายเลข อีซี(EC number); เอนไซม์แต่ละตัวจะถูกระบุโดยชุดของเลข 4 ตัว แล้วนำหน้าด้วย "EC" หมายเลขแรกเป็นชั้นของเอนไซม์ที่กำหนดโดยกลไกการทำงานของมัน:
| หมู่ | ปฏิกิริยาที่เร่ง (Reaction catalyzed) |
ตัวอย่างปฏิกิริยา (Typical reaction) |
ตัวอย่างเอนไซม์ (Enzyme example(s) with trivial name) |
| EC 1 ออกซิโรดักเทส (Oxidoreductase) |
เพื่อเร่ง ออกซิเดชัน/ปฏิกิริยารีดักชัน (reduction reactions); โดยการเคลื่อนย้าย H และ O อะตอม หรือ อิเล็กตรอน จากสสารหนึ่งไปยังอีกอันหนึ่ง | AH + B � A + BH (รีดิวซ์) A + O � AO (ออกซิไดซ์) |
ดีไฮโดรเจเนส (Dehydrogenase), ออกซิเดส (Oxidase) |
| EC 2 ทรานสเฟอเรส (Transferase) |
การย้าย ฟังก์ชันนัลกรุป จากสารหนึ่งไปยังอีกอันหนึ่ง กรุปอาจเป็น เมตทิล- อะคิล- อะมิโน- หรือ ฟอสเฟตกรุป | AB + C � A + BC | ทรานสามิเนส (Transaminase), ไคเนส (kinase) |
| EC 3 ไฮโดรเลส(Hydrolase) |
การเกิดสองผลิตภัณฑ์จากซับสเตรต 1 ตัว โดย ไฮโดรไลสิส (hydrolysis) | AB + H2O � AOH + BH | ไลเปส (Lipase), อะไมเลส (amylase), เปปติเดส (peptidase) |
| EC 4 ไลเอส(Lyase) |
การเพิ่มแบบนอน-ไฮโดรไลติก หรือ การกำจัดกรุป จาก ซับสเตรต C-C, C-N, C-O or C-S บอนด์ อาจแยกออก | RCOCOOH � RCOH + CO2 | |
| EC 5 ไอโซเมอเรส(Isomerase) |
การจัดเรียงภายในโมเลกุล เช่น ไอโซเมอไรเซชัน เปลี่ยนภายในหนึ่งโมเลกุล | AB � BA | ไอโซเมอเรส (Isomerase), มูเตส (mutase) |
| EC 6 ไลเกส(Ligase) |
การเชื่อมต่อระหว่าง สองโมเลกุลโดยการสังเคราะห์ใหม่ C-O, C-S, C-N or C-C บอนด์ ด้วยการสะลายตัวแบบเป็นไปเองของ ATP | X + Y+ ATP � XY + ADP + Pi | ซินทีเทส (Synthetase) |
[แก้] ดูเพิ่ม
[แก้] ลิงก์ภายนอก
 |
การตั้งชื่อเอนไซม์ เป็นบทความเกี่ยวกับ ชีวเคมี อินทรีย์เคมีและชีวโมเลกุล ที่ยังไม่สมบูรณ์ ต้องการตรวจสอบ เพิ่มเนื้อหา หรือเพิ่มแหล่งอ้างอิง คุณสามารถช่วยเพิ่มเติมหรือแก้ไข เพื่อให้สมบูรณ์มากขึ้น |
