Zwola Poduchowna

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).


Zwola Poduchowna
Województwo	mazowieckie
Powiat	garwoliński
Gmina	Miastków Kościelny
Powierzchnia	548 km²
Położenie	51° 53' N 21° 53' E
Populacja - liczba ludności	266
Strefa numeracyjna (do 2005)	25
Kod pocztowy	08-420
Tablice rejestracyjne	WG
Położenie wsi

Zwola Poduchowna – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie garwolińskim, w gminie Miastków Kościelny.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa siedleckiego.

[edytuj] Położenie

Miejscowość leży 22 km od Garwolina nad rzeką Wilgą w gminie Miastków Kościelny.

[edytuj] Historia

Początkowo istniała jedna wieś Zwola, lecz w wyniku podziałów powstały Zwola Poduchowna (Księżyzna), Zwola Kolonia, Zwola Duża i Zwólka. Najstarsza wzmiankowana jest wieś Zwola, gdzie znajduje się grodzisko z XI wieku. Zwola Poduchowna wzmiankowana jest w XV w. jako własność Mikołaja Powały z Taczewa, podkomorzego sandomierskiego, znanego później pod nazwiskiem Zwolski. Miejscowość znajdowała się na granicy ziemi czerskiej (Mazowsze) i stężyckiej (województwo sandomierskie) aż do ostatniego rozbioru.

W 1526 Jan Powała Zwolski na mocy przywileju księżnej Anny Mazowieckiej na gruntach wsi Zwola Poduchowna zakłada miasto na prawie chełmińskim o nazwie Kalabona. W 1529 erygowana zostaje parafia pw. św. Anny i św. Izydora Oracza, a na mocy przywileju króla Zygmunta Starego zostaje wzniesiony tu murowany zamek obronny, choć zamożność Zwolskich wskazuje raczej na dwór obronny. Lokacja miasta nie udana, w latach 1540-1589 miejscowość nie figuruje w rejestrach podatkowych. W II poł. XVI w. kościół w rękach protestantów, do których zaliczali się i Zwolscy, w tym okresie włościanie spod dworu przesiedleni zostają w okolice kościoła.

W czasie powstania styczniowego w 1864 silny ośrodek konspiracji, w wyniku czego dziedzic Jan Zwolski i proboszcz Karolak zmuszeni są do emigracji, a majątek zostaje skonfiskowany. Dwór pozbawiony opieki niszczał i po parcelacji majątku został rozebrany, browar (czy gorzelnia?) istniejący w sąsiedztwie dworu został rozebrany, a we wsi trudno dziś znaleźć ślady miejskiej przeszłości.

[edytuj] Zabytki

kościół drewniany pw. św. Anny z XVII w. – zbudowany przed 1687 fundacji biskupa Stefana Wierzbowskiego w miejscu pierwotnego z 1529, restaurowany w 1787 i przebudowany ok. 1830, wnętrze barokowe
dzwonnica z XVIII w. – drewniana o konstrukcji słupowej
plebania z pocz. XIX w – drewniana o konstrukcji zrębowej
pozostałości założenia obronnego nad Wilgą na terenie zwanym "Podgórze"