Spółgłoska przedniojęzykowo-dziąsłowa
Z Wikipedii
| Klasyfikacja spółgłosek |
|---|
| Spółgłoski wargowe |
| Spółgłoski dwuwargowa |
| Spółgłoski wargowo-zębowe |
| Spółgłoski przedniojęzykowe |
| Spółgłoski językowo-wargowe |
| Spółgłoski międzyzębowe |
| Spółgłoski zębowe |
| Spółgłoski dziąsłowe |
| Spółgłoski zadziąsłowe |
| Spółgłoski z retrofeksją |
| Spółgłoski środkowojęzykowe |
| Spółgłoski przedniopodniebienne |
| Spółgłoski podniebienne |
| Spółgłoski tylnojęzykowe |
| Spółgłoski miękkopodniebienne |
| Spółgłoski języczkowe |
| Spółgłoski gardłowe |
| Spółgłoski nagłośniowe |
| Spółgłoski krtaniowe |
| Spółgłoski o podwójnej artykualcji |
| Spółgłoski wargowo-podniebienne |
| Spółgłoski wargowo-miękkopodniebienne |
| Spółgłoski zadziąsłowo-miękkopodniebienne |
| Koartykulacja |
| labializacja |
| palatalizacja |
| welaryzacja |
| faryngalizacja |
| Zobacz też: sposób artykulacji, miejsce artykulacji, narząd artykulacji |
Termin spółgłoska przedniojęzykowo-dziąsłowa odnosi się do sposobu artykulacji spółgłosek polegającego na zbliżeniu przedniej części języka do dziąseł. W ten sposób wymawia się np. /l/, /r/ i angielskie /t/, /d/, /n/.
W większości języków świata spółgłoski /s/ i /z/ są dziąsłowe, ale w językach słowiańskich, w tym w polskim, są one zębowe.
Spółgłoski dziąsłowe mogą być apikalne (czubek języka dotyka dziąseł) lub laminalne (z dziąsłami styka się górna powierzchnia języka). W większości języków /t/, /d/, /l/ i /n/ są apikalne, a /s/ i /z/ są laminalne. Ze spółgłoskami zwartymi laminalnymi mamy do czynienia w języku francuskim. Hiszpańskie /s/ jest apikalne w kastylijskim, ale laminalne w reszcie Hiszpanii i w Ameryce. W języku baskijskim apikalne /s/ i /ts/ są odrębnymi fonemami i kontrastują z laminalnymi (zapisywanymi z i tz).
Zbliżone do spółgłosek dziąsłowych są spółgłoski zadziąsłowe i spółgłoski z retrofleksją
