Smilodon
Z Wikipedii
| Smilodon | |
 |
|
| Systematyka | |
| Domena | eukarioty |
| Królestwo | zwierzęta |
| Typ | strunowce |
| Podtyp | kręgowce |
| Gromada | ssaki |
| Podgromada | ssaki żyworodne |
| Szczep | łożyskowce |
| Rząd | drapieżne |
| Rodzina | kotowate |
| Podrodzina | Machajrodonty |
| Plemię | Smilodontini |
| Rodzaj | Smilodon |
| Nazwa systematyczna | |
| Smilodon | |
Smilodon (SMILE-o-don – złożenie słów z Greki: σμιλη "nóż" i οδων "ząb", nazwa nadana z powodu olbrzymich kłów) jest wymarłym rodzajem Machajrodontów, które jak się przyjmuje żyły około 3 mln do 10.000 lat temu w Ameryce Północnej i Południowej. Najbardziej z nimi spokrewnione są Machairodus. Gatunki smilodonów są znane także jako Koty szablastozębne lub Tygrysy szablastozębne.
W pełni dojrzały Smilodon ważył około 200 kg, posiadał krótki ogon, potężne kończyny i dużą głowę. Wielkością zbliżony do lwa był wyjątkowo silny. Kąt rozwarcia jego szczęk wynosił 120 stopni, a kły były długości około 17 cm.
[edytuj] Gatunki
Pierwszy gatunek zaliczony do tego rodzaju pojawił się ok. 2,5 miliona lat temu. Był to Smilodon gracilis zasiedlający wschodnie obszary kontynentu północnoamerykańskiego. Wywodził się prawdopodobnie od innego kota szablastozębnego – Megantereon. Smilodon gracilis był najmniejszym i najlżej zbudowanym z trzech poznanych dotychczas gatunków smilodontów. Wielkością był zbliżony do leoparda Panthera pardus, ale był znacznie bardziej od niego masywny i cięższy, osiągał wagę ok 100 kg. Po połączeniu obu kontynentów amerykańskich, Smilodon gracilis zasiedlił tereny Ameryki Południowej. Od niego wywodzi się największy z opisanych smilodontów – Smilodon populator. Doskonale zachowane szczątki tego kota znaleziono w wielu rejonach Ameryki Południowej, gdzie zajmował w późnym plejstocenie niszę głównego drapieżnika. Smilodon populator był największym z kotów Machairodontidae, znacznie przewyższający wielkością dzisiejsze lwy. Prawdopodobnie ciężar dorosłego samca przekraczał 300 kg. W porównaniu ze swoim przodkiem miał on masywniejszą budowę i dłuższe proporcjonalnie kły. W późniejszym plejstocenie Amerykę Północną zdominował trzeci gatunek – Smilodon fatalis. Jest to najlepiej poznany przedstawiciel machajrodontów. Znaleziono tysiące kości należących do setek osobników, zwłaszcza w Kalifornii na sławnym Rancho la Brea. Gatunek ten zasiedlał obszary całej Ameryki Północnej na południe od stepów mamutowych, oraz co jest mniej znane Amerykę Środkową i Południową na zachód od pasma Andów. Smilodon fatalis osiągał rozmiary zbliżone do dzisiejszego afrykańskiego lwa. Istnieją liczne przesłanki na temat trybu życia tych kotów. Szczątki wielu osobników w jednym miejscu sugerują możliwość istnienia u nich zachowań społecznych. Zaleczone złamania na niektórych kościach pozwalają sugerować, że ranne osobniki były karmione przez resztę grupy. Znaleziono kości gnykowe smilodontów, co udowadnia, że zdolne były do wydawania ryków podobnie jak dzisiejsze wielkie kotowate. Jeżeli przesłanki, sugerujące stadny tryb życia smilodontów okazałyby się prawdziwe, drapieżniki te mogłyby atakować nawet bardzo duże ssaki. Prawdopodobnie podstawą ich zdobyczy stanowiły liczne wówczas w Ameryce Północnej koniowate, bizony, wielbłądy, jelenie, być może również niektóre trąbowce i leniwce naziemne. W południowej Ameryce Smilodon populator mógł polować na liczne konie i lamy, oraz na szczerbaki i ostatnie litopterny i notoungulaty. Zarówno Smilodon populator jak i Smilodon fatalis doczekały się pojawienia w Nowym Świecie paleoindian. Ostatnie szczątki smilodontów z obu Ameryk szacuje się na 11-9 tysięcy lat.
Rozróżnia się 6 gatunków smilodonów, wszystkie wyginęły:
- Smilodon fatalis, 1,6 mln – 10 000 lat temu
- Smilodon gracilis, 2,5 mln – 500 000 lat temu
- Smilodon populator, 1 mln – 10 000 lat temu
- Smilodon neogaeus, 3 mln – 500 000 lat temu
- Smilodon floridus, przypuszcza się, że mógł być podgatunkiem Smilodon fatalis
- Smilodon californicus, przypuszcza się, że mógł być podgatunkiem Smilodon fatalis.
