Mostar
Z Wikipedii
Mostar - miasto w południowej Bośni i Hercegowinie, nad Neretwą; 105 tys. mieszkańców (2003). Nieformalna stolica Hercegowiny.
Miasto wieloetniczne. Według spisu ludności w 1991 roku struktura ludności gminy Mostar wyglądała następująco: 35% Bośniacy, 34% Chorwaci, 19% Serbowie, 10% Jugosławianie (osoby nieczujące przynależności do żadnej z grup etnicznych) - w sumie 126 tys. mieszkańców. Według spisu z 2003 roku: 48% Chorwaci, 47% Bośniacy, 4% Serbowie.
Głównym zabytkiem miasta jest XVI-wieczny kamienny Stary Most, wybudowany w 1566. W wyniku wojny w byłej Jugosławii został zburzony przez Chorwatów w listopadzie 1993 roku. Ponownie odbudowany w lipcu 2004 roku.
[edytuj] Historia
Pierwsze ślady osadnictwa pochodzą z czasów prehistorycznych (neolit). Tereny te zamieszkane były też w czasach rzymskich.
W średniowieczu brzegi rzeki Neretwy były tu połączone stałym mostem. Po raz pierwszy nazwa Mostar pojawia się w tureckim spisie z lat 1468-1469. Nazwa miasta pochodzi od słowa 'mostari' - 'strażnicy mostu'. W czasach Ottomańskich miasto było ważnym ośrodkiem administracyjnym. W 1566 roku dotychczasowy drewniany most został zastąpiony przez most kamienny, który, znany jako Stary Most, z czasem stał się symbolem Bośni i Hercegowiny.
Mostar został poważnie zniszczony w latach 1992-1994 w trakcie wojny w Bośni. W mieście toczyły się najpierw walki Bośniaków i Chorwatów przeciwko Serbom, a następnie, od maja 1993 roku, Chorwatów z Bośniakami. Praktycznie wszystkie budynki w zabytkowym Starym Mieście zostały zburzone lub poważnie uszkodzone. 9 listopada 1993 roku pod ostrzałem chorwackich czołgów zawalił się Stary Most.
Zawieszenie broni pomiędzy Chorwatami i Bośniakami podpisano 25 lutego 1994 roku. Od tego czasu miasto, pod nadzorem międzynarodowym, pozostaje podzielone na dwie niechętne sobie części - bośniacką (muzułmańską) i chorwacką.
Od zakończenia wojny w 1995 roku miasto jest odbudowywane, głównie przy pomocy finansowej UNESCO i Unii Europejskiej. Zniszczenia i ślady wojny są jednak wciąż wyraźnie widoczne.
23 lipca 2004 roku uroczyście otwarto pieczołowicie odtworzony Stary Most.
W lipcu 2005 Stary Most i jego najbliższe otoczenie zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO.
Linki zewnętrzne:
Banja Luka • Jablanica • Maglaj • Medjugorje • Mostar • Neum • Prnjavor • Sarajewo • Srebrenica • Tomislavgrad • Visoko • Zenica
