Dzierzba rudogłowa
Z Wikipedii
Dzierzba rudogłowa | |
Osobnik dorosły (po lewej) i młodociany | |
Systematyka | |
Domena | eukarioty |
Królestwo | zwierzęta |
Typ | strunowce |
Podtyp | kręgowce |
Gromada | ptaki |
Podgromada | Neornithes |
Nadrząd | neognatyczne |
Rząd | wróblowe |
Podrząd | śpiewające |
Rodzina | dzierzbowate |
Podrodzina | dzierzby |
Gatunek | dzierzba rudogłowa |
Podgatunek | L. senator senator L. senator rutilans L. senator badius L. senator niloticus |
Nazwa systematyczna | |
Lanius collurio |
Dzierzba rudogłowa (Lanius senator L., 1758) - mały ptak wędrowny z rodziny dzierzbowatych, zamieszkujący w zależności od podgatunku:
- Lanius senator senator - Europa Południowa od Pirenejów przez Półwysep Apeniński, Sycylię, Bałkany, Grecję po zachodnią Azję Mniejszą oraz Cyrenajkę. W Polsce bardzo nielicznie gnieździ się w centrum i na wschodzie kraju (5-10 par). Przeloty w kwietniu-maju i sierpniu-wrześniu.
- Lanius senator rutilans - Półwysep Iberyjski i Maghreb.
- Lanius senator badius - Baleary, Korsyka, Sardynia i Capri.
- Lanius senator niloticus - od Cypru, przez Lewant, wschodnią Azję Mniejszą po wschodni Iran.
Podgatunki L. s. senator, L. s. rutilans i L. s. badius zimują w Afryce od południowej Mauretanii, południowego Nigru po zachodni Sudan oraz południową i północno-wschodnią część Demokratycznej Republiki Kongo. Podgatunek L. s. niloticus zimuje w północno-wschodniej Afryce od Darfuru po Erytreę, na południu osiągając północno-wschodnią część Demkratycznej Republiki Konga, północną Ugandę i zachodnią Kenię. Pojedyncze osobniki pojawiają się w Tanzanii i na Półwyspie Arabskim.
- Cechy gatunku
- Samiec i samica ubarwione podobnie. Czoło, pręga przechodząca przez oko, skrzydła, grzbiet i ogon czarne. Kuper i lusterko na skrzydłach, boki ogona i poliki oraz bark białe. Na ciemieniu i potylicy oraz karku rdzawa plama, spód ciała białopopielaty. Młodociane brązowawe na wierzchu, brudnobiałe od spodu, z ciemniejszym pasem przez oko i jaśniejszym barkiem. W całości pokryte gęstym, ciemnobrązowym prążkowaniem.
- Wymiary średnie
- dł. ciała ok. 17-19 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 26-30 cm
waga ok. 30-40 g - Biotop
- Głównie obszary o klimacie śródziemnomorskim, ale również obszary klimatu umiarkowanego (zachodnia i Środkowa Europa po Polskę), a także granice stepów i pustyń. Wymaga otwartych przestrzeni z wysokimi drzewami. Często są to stoki lub dna dolin, rzadkie lasy o wysokich drzewach i pozbawione niemal podszytu. Niekiedy skraje dróg, ogrody, parki, pogranicza lasu i pól uprawnych.
- Gniazdo
- Wysoko na drzewie, zbudowane z drobnych gałązek, traw i zielonych części roślin. Wysłane sierścią, piórami lub wełną.
- Jaja
- W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w kwietniu (na południu)-czerwcu (na północy) 5 lub częściej 6 subeliptycznych, jednobarwnych jaj w kolorze od żółtawoczerwonawego, przez żółtozielonkawy, zielonooliwkowy (najczęściej) po zielonobrązowy i brązowy.
- Wysiadywanie
- Jaja są wysiadywane przez okres 14-15 dni głównie przez samicę, której rzadko pomaga samiec. Pisklęta opuszczają gniazdo po 19-20 dniach.
- Pożywienie
- Głównie duże owady, rzadziej drobne kręgowce. Ofiary chwyta na ziemi lub w locie. Podobnie jak inne dzierzbowate nabija zdobycz na ciernie lub ostre gałązki.
- Ochrona
- Objęta ochroną gatunkową ścisłą. Wymaga ochrony czynnej.