Dies irae
Z Wikipedii
Dies iræ lub Dies irae (łac. Dzień gniewu) - początek napisanej na przełomie XII i XIII w. prawdopodobnie przez Tomasza z Celano rymowanej sekwencji, która od XIV w. włączona została do mszału, a od czasu reformy trydenckiej śpiewana jest w liturgii kościoła rzymskokatolickiego w mszach żałobnych w klasycznym rycie rzymskim. W nowym obrządku nie jest już powszechnie używana (ma charakter opcjonalny).
Współczesna postać Dies irae, będąca częścią Requiem:
- Dies irae, dies illa
- solvet saeclum in favilla
- teste David cum Sibylla.
- Quantus tremor est futurus,
- quando judex est venturus
- cuncta stricte discussurus.
Temat z oryginalnego chorału gregoriańskiego skomponowanego do słów Dies irae na potrzeby liturgii był często wykorzystywany przez kompozytorów zwłaszcza w wieku XIX i XX. Najbardziej znane kompozycje nawiązujące do tej melodii to Symfonia Fantastyczna Berlioza, Totentanz Liszta oraz Rapsodia na temat Paganiniego Rachmaninowa, "Visions réflexives" Krzysztofa Kiciora.
Sam tekst wiersza spotkać można w mszach żałobnych pisanych przez różnych kompozytorów. Najsłynniejsze z takich kompozycji to Requiem d-moll Wolfganga Amadeusza Mozarta oraz Requiem Giuseppe Verdiego.
Z "Dies irae" pochodzi śpiewany współcześnie na pogrzebach dwuwiersz "Dobry Jezu, a nasz Panie/Daj mu wieczne spoczywanie" (łac. "Pie Iesu Domine, dona eis requiem")
W bibliografii Stanisława Przybyszewskiego jest także - napisany w 1909 - dramat pt. "Dzień Sądu", nawiązujący tytułem do Dies irae. Z kolei Jan Kasprowicz jest autorem hymnu pod takim tytułem.
