Brda
Z Wikipedii
| Brda | |
 Brda w miejscowości Rytel |
|
| Lokalizacja | Europa Polska |
| Źródło | Jezioro Smołowo 181 m n.p.m. |
| Ujście | Wisła bydgoska dzielnica Brdyujście 28,8 |
| Długość | 238 km |
| Powierzchnia dorzecza | 4627 km² |
| Średni roczny przepływ | 19,9 - 27,4 m³/s (Tuchola - Smukała) |
| Rzeki Polski | |
Brda to rzeka w północnej Polsce, lewy dopływ Wisły.
Spis treści |
[edytuj] Bieg rzeki
Długość rzeki wynosi 238 km, a powierzchnia dorzecza 4627 km². Jest spławna na odcinku 210 km. Spadek Doliny Brdy na ogół wyrównany w całym biegu, średnio 0,6‰. Średni przepływ w środkowym biegu (Tuchola) wynosi 19,9 m³/s, w dolnym biegu (Smukała) 27,4 m³/s. Brda stanowi jeden z najpiękniejszych w kraju szlaków kajakowych.
Płynie przez Równinę Charzykowską, Bory Tucholskie i Dolinę Brdy do Kotliny Toruńskiej, w województwie pomorskim oraz kujawsko-pomorskim.
Na pewnym odcinku rzece towarzyszy Wielki Kanał Brdy.
[edytuj] bieg górny - źródło
Wypływa na wysokości ok. 181 m n.p.m. z Jeziora Smołowo, wśród moren czołowych Pojezierza Bytowskiego na północny - wschód od Miastka.
[edytuj] bieg środkowy
Przepływa przez szereg jezior, m.in. Kamień, Orle, Świeszyńskie, Głębokie, Szczytno, Końskie, Charzykowskie, Karsińskie, Witoczno, Łąckie, Dybrzk, Kosobudno. Szerokość koryta rzeki zmienna, niektóre odcinki Doliny Brdy mają charakter wąskich i głębokich rynien o stromych zboczach, w niektórych rzeka meandruje.
[edytuj] bieg dolny - ujście
W dolnym biegu skanalizowana, włączona w system drogi wodnej łączącej Wisłę z Odrą poprzez Kanał Bydgoski, Noteć oraz Wartę.
Ujście do Wisły na wysokości 28,8 m n.p.m. w dzielnicy Bydgoszczy - Brdyujście.
[edytuj] Zbiornik Koronowski
W latach 1956-1962 na rzece utworzono Jezioro Koronowskie przez spiętrzenie wody zaporą w Pieczyskach, która zalała poza doliną Brdy odcinki ujściowe jej dopływów i liczne jeziora. Zbiornik posiada powierzchnię 1 560 ha i pojemność 81 milionów m³. Ma kształt wydłużony o długości 36 km. Maksymalna głębokość dochodzi do 20 m. Długość linii brzegowej sięga 102 km.
[edytuj] Ważniejsze elektrownie zbudowane na Brdzie
- Mylof
- Samociążek
- Tryszczyn
- Smukała
[edytuj] Większe miejscowości położone nad Brdą
[edytuj] Ważniejsze dopływy
- lewostronne:
-
- Lipczynka, Chocina, Zbrzyca, Raciąska Struga, Czerska Struga, Bielska Struga, Ruda (Stążka), Szumionka, Kręgiel, Struga (Kotomierzyca)
- prawostronne:
-
- Modra, Ruda (Kuźnia), Czerwonka (Czerwona Struga), Jarcewska Struga, Ostrowicka Struga (Struga Siedmiu Jezior), Hozjanna, Kicz, Kamionka, Sepolna (Sępolenka), Krówka
[edytuj] Bibliografia
- Słownik Geograficzno - Krajoznawczy Polski - Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998
- Strona RZGW Gdańsk
