Blekot pospolity

Z Wikipedii

Blekot pospolity
Systematyka
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Podgromada	Magnoliophytina
Klasa	Rosopsida
Podklasa	dereniowe
Nadrząd	Aralianae
Rząd	araliowce
Rodzina	selerowate
Rodzaj	blekot
Nazwa systematyczna
Aethusa cynapium L. 1753

Blekot pospolity, szaleń, psia pietruszka (Aethusa cynapium Sp.Pl.2 1753) – gatunek rośliny jednorocznej należący do rodziny selerowatych (Apiaceae Lindl., dawna nazwa: baldaszkowate). Występuje w Europie Środkowej. Roślina pospolita w całej Polsce, aż po niższe położenia górskie.

[edytuj] Charakterystyka

Łodyga

Naga, pusta w środku (dęta), delikatnie kreskowana, osiągająca wysokość 10 – 50 cm. W górnej części rozgałęzia się.

Liście

Nagie, spodem błyszczące, 2 – 3-krotnie pierzaste, trójkątne, przy czym ostatnie odcinki jajowatolancetowate. Wyrastają skrętolegle na łodydze.

Kwiaty

Drobne kwiatki zebrane w kwiatostan typu baldach złożony. Pokryw nie ma, lub co najwyżej jednolistna, pokrywki dłuższe od balddaszka, równowąskie i odgięte. Płatki korony górą białe, dołem zielonawe, pręcików 5, słupek 2-krotny, dolny. Kwiaty przedprątne lub równoczesne, owadopylne lub samopylne. Kwitnie od czerwca do października.

Owoc

Rozłupki o długości 3 – 5 mm, występujące po dwie na jednej szypułce. Ich powierzchnia jest żebrowana równej wysokości i grubości żebrami.

Biotop, Wymagania

Rośnie na przydrożach, przychaciach i na polach uprawnych, jako chwast.

[edytuj] Zmienność

Opisano 3 podgatunki:

• Aethusa cynapium ssp. agrestis (Wallr.)Dostal. Wysokość 5-20 cm, łodyga kanciasta i rozgałęziona poziomo. Pokrywki równe długością baldaszkom, lub krótsze. Archeofit, roślina uprawna i ruderalna.
• Aethusa cynapium ssp. cynapium L. Wysokość 30-80 cm, łodyga obła lub bruzdkowana, wiotka. Baldszki krótsze od pokrywek. Roślina ruderalna, chwast w ogrodach.
• Aethusa cynapium ssp. cynapioides (Bieb.)Nyman. Wysokość ponad 90 cm, łodyga obła lub słabo bruzdkowana, sztywna, pokryta woskiem. Pokrywki równe długością baldaszkom, lub dłuższe. Rośnie w zaroślach i na skrajach lasów.

Roślina trująca

Ziele i kłącze zawierają toksyczne związki chemiczne – koniinę i cynapinę. Bardziej toksyczna z nich koniina powoduje silne podrażnienie błon śluzowych przewodu pokarmowego, w większych dawkach powoduje paraliż współczulnego układu nerwowego. Objawami zatrucia są: brak apetytu, drgawki, rozszerzenie źrenic, zaburzenia równowagi, paraliż, śmierć. U świni obserwowano krwotok z płuc i silną biegunkę. Roślina ma gorzki i piekący smak, można jednak pomylić jej liście z podobnymi liśćmi (nać) pietruszki – blekot bowiem często rośnie w uprawach rolniczych jako chwast.

[edytuj] Zastosowanie lecznicze

Stosować zawsze za wiedzą i zgodą lekarza. Leczenie się na własną rękę może grozić nawet śmiercią

• Surowiec: ziele.
• Zawartość: m.in.: olejek eteryczny, alkaloidy koniina i cynapina, dalej – narcyzyna, rutyna i kempferol.
• Działanie i zastosowanie: Blekot przejawia działanie przeciwbólowe, przeciwskurczowe i słabo uspokajające.