Barbara Radziwiłłówna
Z Wikipedii
Barbara Radziwiłłówna (ur. 6 grudnia 1520 w Wilnie lub Dubinkach, zm. 8 maja 1551 w Krakowie), druga żona Zygmunta Augusta, królowa polska, wielka księżna litewska.
[edytuj] Życie
Barbara Radziwiłłówna była córką kasztelana wileńskiego i hetmana wielkiego litewskiego Jerzego Radziwiłła i Barbary Koła, siostrą Mikołaja Radziwiłła, zwanego Rudym. W 1538 r. poślubiła Stanisława Gasztołda, wojewodę nowogrodzkiego, a potem trockiego, po czterech latach małżeństwa owdowiała. W Wilnie poznał ją i zakochał się w niej król Zygmunt August. Zawarli potajemny ślub w 1547 roku. Małżeństwo wywołało burzę wśród szlachty i spotkało się ze sprzeciwem Zygmunta Starego i Bony. Na sejmie piotrkowskim 1548, senatorowie pod wodzą prymasa Dzierzgowskiego, Piotra Kmity, Jana Tęczyńskiego, Górki i izba poselska z Piotrem Boratyńskim i Stanisławem Podlodowskim na czele, żądała unieważnienia małżeństwa. Król odparł wszystkie ataki, stanowczością i energią zmusił wszystkich po kolei oponentów do uległości, doprowadził do koronacji Barbary.
Barbara Radziwiłłówna została koronowana na królową Polski 7 grudnia 1550 r. Jej małżeństwo podniosło znaczenie rodu Radziwiłłów i innych rodów litewskich, co spotkało się z oporem szlachty i magnaterii polskiej. Po przedwczesnej, spowodowanej najprawdopodobniej rakiem macicy - [... Bracia królowej zastanawiali się, czy nie należy powiedzieć lekarzom o z dawna trapiącej ją "chorobie francuskiej", czyli o kile. ... - Paweł Jasienica: ,,Ostatnia z rodu"; Czytelnik; 1988; strona 81-82]. Po śmierci pochowana została w katedrze wileńskiej.
[edytuj] Utwory dramatyczne mówiące o losach Barbary Radziwiłłówny
Śmierć jej przypisano niesłusznie otruciu przez królową Bonę. Losy Barbary Radziwiłłówny stały się tematem wielu utworów dramatycznych i dzieł filmowych(Felińskiego Barbara Radziwiłówna. Tragedia w pięciu aktach, serial TVP Królowa Bona, Wężyka, Odyńca, Wyspiańskiego, Rydla). Historycy (Karol Szajnocha, Julian Bartoszewicz), przedstawiając Barbarę Radziwiłłównę na podstawie dokumentów, obniżają wyidealizowany przez legendę i poezję jej charakter i podkreślają cechy ujemne; dumę, ambicję, kapryśność.