Żory
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°03'00" N 018°42'00" E
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Żory (niem. Sohrau) - miasto na prawach powiatu położone w południowo-zachodniej Polsce, w województwie śląskim. Siedziba dekanatu.
Spis treści |
[edytuj] Dzielnice
Żory składają się z 15 dzielnic.
[edytuj] Geografia
Żory leżą na Górnym Śląsku na Płaskowyżu Rybnickim nad rzeką Rudą. Obszar miasta wynosi 64,64 km², co daje mu 46. miejsce na liście polskich miast pod względem powierzchni. Żory graniczą z powiatami: Jastrzębie-Zdrój, mikołowskim, pszczyńskim, rybnickim i Rybnik.
[edytuj] Historia
Żory otrzymały prawa miejskie 25 lutego 1272, co czyni je jednym z najstarszych miast Śląska. Nadał je książę opolsko-raciborski Władysław. Nazwa miasta ewoluowała od najdawniejszej Sari, przez Zari i Żary do obecnej Żory - od początku jednak nawiązywała do ognia, gdyż pożary niejednokrotnie trawiły miasto (do dziś 11 maja obchodzi się tu Święto Ogniowe na przypomnienie tragicznego pożaru z 1702 r.). W roku 1526 wraz z innymi śląskimi miastami Żory weszły w skład monarchii habsburskiej, a w 1740 r. miasto przechodzi pod panowanie pruskie. W 1807 r. po kolejnej wielkiej katastrofie ogniowej mieszkańcy Żor postanowili odbudowywać swoje domostwa cegłami z rozbieranego równolegle muru obronnego, który przestał być im już potrzebny.
Od tego czasu miasto przeżywało rozkwit, który trwał właściwie nieustannie aż do początków XX w. 20 marca 1921, po dwóch powstaniach śląskich przeprowadzono na Górnym Śląsku plebiscyt, mający rozstrzygnąć o przynależności państwowej tego terytorium pomiędzy Polską a Niemcami. Mieszkańcy Żor zagłosowali zdecydowanie za Polską, podczas gdy końcowy wynik plebiscytu był na korzyść Rzeszy, na co odpowiedzią był wybuch III powstania śląskiego. II wojna światowa zniszczyła miasto w 80%. Z dniem wyzwolenia 24 marca 1945 Żory zaczęły się powoli dźwigać ze zgliszcz i stopniowo coraz bardziej zaludniać, stając się typową sypialnią dla górników pracujących w okolicznych kopalniach. Jednak w wyniku restrukturyzacji przemysłu ciężkiego i przeobrażeń strukturalnych w Polsce w latach 90., miasto przestało pełnić swoją dotychczasową funkcję i stanęło na nowej drodze rozwoju. Postawiono na rozwój sektora usług, handlu i logistyki oraz małej i średniej przedsiębiorczości przy wykorzystaniu doskonałego położenia miasta w regionie. Na terenie Żor funkcjonuje Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna oraz Żorski Park Przemysłowy. Położenie pomiędzy aglomeracją górnośląską a Beskidami powoduje, iż w Żorach coraz większym powodzeniem cieszą się tereny przeznaczone pod budownictwo mieszkaniowe - dojazd do pracy z Żor do Katowic zajmuje około 30 minut. Charakterystyczną cechą Żor jest struktura wiekowa mieszkańców - prawie połowa z nich nie ukończyła 30 roku życia. Można powiedzieć, iż mimo wielowiekowej historii, Żory należą do najmłodszych miast w Polsce.
[edytuj] Zabytki
- Układ urbanistyczny miasta
- Kościół gotycki pw. św. św. Filipa i Jakuba
- Mury obronne
- Kapliczka przy ul. Murarskiej
- Kamienne krzyże pokutne na starym cmentarzu przy ul. Męczenników Oświęcimskich oraz w dzielnicy Rogoźna na posesji przy ul. Wodzisławskiej
- Gichta - pozostałość po hucie "Waleska" z 1836 r.
- Niskie kamieniczki powstałe z cegieł muru obronnego przy ul. Murarskiej
- Pałac klasycystyczny z XVII/XVIII w. w dzielnicy Baranowice
[edytuj] Edukacja
[edytuj] Przedszkola
- 10 publicznych przedszkoli
[edytuj] Szkoły podstawowe
- 10 publicznych szkół podstawowych
[edytuj] Gimnazja
- 6 publicznych gimnazjów
[edytuj] Szkoły Ponadgimnazjalne
- 10 szkół ponadgimnazjalnych
[edytuj] Uczelnie Wyższe
- Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa w Katowicach - wydział zamiejscowy
- Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia i Samorządowa Szkoła Muzyczna II stopnia
[edytuj] Inne
- 4 szkoły językowe
- 2 prywatne szkoły muzyczne (Yamaha, Casio)
[edytuj] Żorskie kościoły
- Parafia św. Jadwigi Śląskiej w Baranowicach (Żory)
- Parafia Matki Bożej Częstochowskiej w Kleszczowie (Żory)
- Parafia św. Brata Alberta na Kleszczówce (Żory)
- Parafia św. Józefa Robotnika w Osinach (Żory)
- Parafia NMP Matki Kościoła w Rogoźnej (Żory)
- Parafia Niepokalanego Serca NMP w Rowniu (Żory)
- Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Roju (Żory)Rój
- Parafia św. Maksymiliana Marii Kolbego w Rudziczce
- Parafia św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Suszcu
- Parafia św. Apostołów Filipa i Jakuba w Żorach
- Parafia Miłosierdzia Bożego w Żorach
- Parafia św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Żorach [1]
- Kościół Ewangelicko-Augsburski Zbawiciela w Żorach
[edytuj] Sklepy
hipermarkety:
- Auchan
- Leroy Merlin
- Castorama (w budowie)
supermarkety:
- Kaufland
- Lidl
- Tesco dawny Leader Price
- Biedronka
- Dy-wy-ta- "Dywany, Wykładziny, Tapety"
- Żabka (9 sklepów)
- Albert
- NorAuto
- Mix
[edytuj] Sport
[edytuj] Sklepy Sportowe
- Irena Sport
- Sport Mania
[edytuj] Kluby
- KS Żory Strona klubu
- Pogoń 1922 Żory (piłka ręczna) Strona klubu
- LKS Żory Rój (piłka nożna)
- Hawajskie Koszule (koszykówka)
- Gepardy (baseball) Strona klubu
[edytuj] Działalność Sportowa
- MOSiR Żory Strona internetowa
- OLPN Żory
[edytuj] Internet w Żorach
- Hotspot na Rynku i w jego najbliższej okolicy można skorzystać z darmowego bezprzewodowego dostępu do Internetu w technologii WiFi.
[edytuj] Dostawcy Internetu w Żorach
- BROKER
- EMEDIASYSTEM
[edytuj] Sławni ludzie
- Jerzy Makula - lotnik, wielokrotny mistrz świata w lotach szybowcowych
- Stanisław Sojka - muzyk
- Otto Stern - fizyk, noblista
- Alojzy Orszulik - były biskup łowicki, uczestnik rozmów w Magdalence
- Ignatz Grünfeld - słynny katowicki mistrz i przedsiębiorca budowlany oraz radny miejski
- Sonia Bohosiewicz - od 1998 roku aktorka Teatru Starego w Krakowie
[edytuj] Miasta Partnerskie
Kamp-Lintfort
Mezokovesd
Poswol
Montceau-les-Mines
[edytuj] Linki zewnętrzne
- portal Urzędu Miasta Żory
- portal wirtualnezory.pl "Wirtualne Żory"
- portal zory.com.pl
- portal zory.dlawas.pl
- Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Żory
- Plan Miasta Żory
- Miejski Ośrodek Kultury w Żorach
- Strona Wyborów Samorządowych Miasta Żory
- Miasto Żory w Zobacz Śląsk!
- Dzielnica Żor - Rogoźna
- Moja Mała Ojczyzna Rój
Miasta na prawach powiatu: Bielsko-Biała • Bytom • Chorzów • Częstochowa • Dąbrowa Górnicza • Gliwice • Jastrzębie-Zdrój • Jaworzno • Katowice • Mysłowice • Piekary Śląskie • Ruda Śląska • Rybnik • Siemianowice Śląskie • Sosnowiec • Świętochłowice • Tychy • Zabrze • Żory
Powiaty: będziński • bielski • bieruńsko-lędziński • cieszyński • częstochowski • gliwicki • kłobucki • lubliniecki • mikołowski • myszkowski • pszczyński • raciborski • rybnicki • tarnogórski • wodzisławski • zawierciański • żywiecki
Czerwionka-Leszczyny • Gaszowice • Gorzyce • Jastrzębie-Zdrój • Jejkowice • Kornowac • Krzanowice • Krzyżanowice • Kuźnia Raciborska • Lubomia • Lyski • Marklowice • Mszana • Pszów • Racibórz • Radlin • Rybnik • Rydułtowy • Wodzisław Śląski • Żory
