Ślęża
Z Wikipedii
Współrzędne: zobacz na mapie
|
||||||||||||||
 |
||||||||||||||
Ślęża (Ślęg, często nazywana Sobótka, niem. Zobtenberg dokładne tłumacz. Góra Sobótka, Sillingerberg) – jest najwyższym wznoszącym się na wysokość 718 m n.p.m. szczytem Masywu Ślęży. Ślęża zbudowana jest głównie z granitów i gabra. Ze względu na imponujący wygląd, znaczną wysokość względną (ok. 500 m), specyficzny mikroklimat zwana także Śląskim Olimpem.
Ślęża należy do Korony Gór Polskich i Korony Sudetów Polskich.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Góra stanowiła ośrodek pogańskiego kultu solarnego miejscowych plemion – jego początki sięgają epoki brązu, a upadek przypada na początki chrystianizacji tych obszarów w X i XI w. Rozkwit sanktuarium związany jest z osadnictwem celtyckich Bojów. Na szczycie góry odnaleziono fragmenty kamiennych wałów, o szerokości ok. 12 m, układanych z odłamków kamieni. oraz zagadkowe posągi z charakterystycznym symbolem ukośnego krzyża – według hipotez badaczy krzyż garbo prawdopodobnie związany był z pogańskim kultem solarnym. Wśród rzeźb najbardziej znane to tzw. Grzyb (prawdopodobnie dolna część ludzkiej postaci - w Sobótce), Mnich (u stóp góry - przeniesiony z okolic wsi Garncarsko), Panna z rybą lub Postać z rybą i Dzik (przy drodze na szczyt) oraz Niedźwiedź (na szczycie góry). W pierwszej połowie XII w. Piotr Włostowic ufundował na szczycie klasztor augustianów wkrótce jednak przeniesiony do Wrocławia (1153).
Od 1813 do 1914 na szczycie odbywały się komersze niemieckich studentów wrocławskich dla upamiętnienia wymarszu z pobliskiego Rogowa Sobóckiego antynapoleońskiego freikorpsu (korpusu ochotników) majora Adolfa Lützowa.
[edytuj] Etymologia nazwy
Istnieją trzy ważniejsze etymologie nazwy Ślęza (nazwa góry i rzeki była dawniej pisana jednakowo): germańska (Steinhauser, Vasmer, wywodząca tę nazwę od plemienia Silingów), słowiańska (np. Rospond, od ślęga "mokra pogoda, błoto") i "indoeuropejska" (Udolph, Mańczak). Wszystkie trzy hipotezy mają wiele słabych punktów i nie ma podstaw by przyjąć którąkolwiek z nich. Można z dużym prawdopodobieństwem uznać, że nazwa została przejęta do języków indoeuropejskich od wcześniejszych mieszkańców tych ziem (Babik). Od nazwy góry i rzeki powstała nazwa plemienia Ślężan, a później Śląska. Na temat pochodzenia nazwy możesz więcej przeczytać w artykule Pochodzenie nazwy Śląsk.
[edytuj] Turystyka
Ze względu na bliskość Wrocławia, Świdnicy i Dzierżoniowa rozwinięta turystyka weekendowa i świąteczna. Masyw i jego okolice pokryte są dość gęstą siecią szlaków turystycznych. Istnieją dwie ścieżki archeologiczne oznaczone symbolem ślężańskiego dzika i szlaki rowerowe. Na szczycie telekomunikacyjna stacja przekaźnikowa z masztem o wysokości 137 m, hotel Olimp im. Romana Zmorskiego, kościół pw. Najświętszej Marii Panny, słabo widoczne ruiny zamku i dwunastometrowa wieża widokowa, z której rozciąga się wspaniała panorama Niziny Śląskiej z Wrocławiem i Sudetów (zwłaszcza Gór Sowich). U stóp góry małe miasteczko Sobótka.
[edytuj] Ślęża w literaturze i sztuce
W dość głośny, acz nietypowy sposób rozsławili górę Ślężę twórcy polskiego kina niezależnego filmem Ślęża Manekin Project III.
[edytuj] Zobacz też
- Śląsk, Ślęza, Sobótka, Silingowie, Ślężanie, Masyw Ślęży
- święte góry, Łysa Góra, Wieżyca, Rowokół
- mitologia Słowian, wierzenia Słowian, reakcja pogańska, poganin
- neopogaństwo, Rodzimy Kościół Polski
