Хуссар Америкæ
Сæрибар энциклопеди Википедийы æрмæг.
Хуссар Америкæ у Зæххы континенттæй иу, Панамæйы зæхкъубалæй баст у Цæгат Америкæимæ. Йæ фæзуат у 18,13 млн км2. Континенты иу фарс у Атлантикон фурд, йæ иннæ фарс та — Сабыр фурд. Йæ былтæ сты лæгъз, æрмæст континентæн йæ хуссары сты бирæ бакалæнтæ æмæ сакъадахтæ.
Хуссар Америкæйы цæрынц алы расæты минæвæрттæ. Сæ фылдæр испайнагау кæнæ португайлагау дзурынц (уый тыххæй æппæт континент хауы афтæ хуынд Латинаг Америкæмæ), пайда чиндæуы бынаттон æвзæгтæ дæр (æппæты фылдæр — кечуаг).
[баив æй] Политикон дихкæнынад
1530-æм азæй фæстæ бынаттон цæрджытæ систы испаниаг æмæ португайлаг тыхæйисджыты дæлбар. Европæйæ чи ’рбацыд, уыдон радих кодтой сæхицæн колонитæ Хуссар Америкæйы. XIX æнусы дæргъы уыцы колониты хæдбар паддзахæдтæ систы.
Хуссар америкаг паддзахæдтæй, куыд йæ фæзуатæй афтæ йæ цæрджыты нымæцæй дæр, стырдæр у Бразили.
| Бæстæйы ном | Фæзуат (км²) | Цæрджытæ (1 июлы 2002) |
Цæрджыты æнгомад (иу кв. километрæн) |
|---|---|---|---|
| Аргентинæ | 2 766 890 | 37 812 817 | 14 |
| Боливи | 1 098 580 | 8 445 134 | 7,7 |
| Бразили | 8 511 965 | 176 029 560 | 21 |
| Венесуэлæ | 912 050 | 24 287 670 | 27 |
| Гайанæ | 214 970 | 698 209 | 3,2 |
| Колумби | 1 138 910 | 41 008 227 | 36 |
| Парагвай | 406 750 | 5 884 491 | 14 |
| Перу | 1 285 220 | 27 949 639 | 22 |
| Суринам | 163 270 | 436 494 | 2,7 |
| Уругвай | 176 220 | 3 386 575 | 19 |
| Фолклендаг сакъадахтæ (Стыр Британи) | 12 173 | 2967 | 0,24 |
| Францусаг Гвианæ (Франц) | 91 000 | 182 333 | 2,0 |
| Чили | 756 950 | 15 498 930 | 20 |
| Эквадор | 283 560 | 13 447 494 | 47 |
